Tizimlar va signallarni qayta ishlash

Nazorat savollari

1. 
   Modulyatsiya nima? Modulyatsiyaning qanday turlarini bilasiz?
   
2. 
   Modulyatsiya chuqurligi nima va uning qiymati qanday oraliqda o‘zgaradi?
   
3. 
   Bir ton Ω bilan modulyatsiyalangan AM signalning nechta spektral tashkil etuvchisi bo‘ladi va uning spektri kengligi nimaga teng?
   
4. 
   Murakkab modulyatsiyalovchi xabar bilan modulyatsiyalangan AM signal spektral kengligi nimaga teng?
   
5. 
   Agar NE VAXsi i=a₀+a₁u+a₃u³+a₄u⁴ polinom bilan approksimatsiyalangan bo‘lsa, uning yordamida amplitudasi modulyatsiyalangan signal olish mumkinmi?
   
6. 
   Statik modulyatsion xarakteristika nima va u orqali nimalarni aniqlash mumkin?
   
7. 
   Tashuvchi chastotasi va fazasi bir-biri bilan qanday bog‘lanishda?
   
8. 
   Chastota deviatsiyasi nima? Faza deviatsiyasi nima?
   
9. 
   ChM va FM signal spektri kengligi qanday ifoda yordamida hisoblanadi?
   
10. 
    ChM signallarni olish usullarini sanab o‘ting. FM signal olish usulini tushuntiring.
    
11. 
    Chastota modulyatorida boshqariluvchi reaktiv element nima vazifani bajaradi?
    
12. 
    Varikap yordamida ChM signal olish usulini tushuntiring.
    
13. 
    FM va ChM signallarda ∆ω_d yoki ∆φ ni qanday qurilma yordamida 2, 3 marta oshirish mumkin?
    

5. UZLUKSIZ (ANALOG) MODULYATSIYALANGAN SIGNALLARNI DETEKTORLASh

Detektorlash jarayoni modulyatsiyaga teskari jarayon bo‘lib, detektorlash natijasida modulyatsiyalangan signaldan uning modulyatsiyalangan informatsion parametri o‘zgarish qonuni ajratib olinadi, ya’ni xabar ajratib olinadi. Detektorlashni amalga oshiradigan qurilma detektor deb ataladi.
Detektorning asosiy xarakteristikasi uning detektorlash xarakteristikasi hisoblanadi:

1. 
   Amplitudasi modulyatsiyalangan signallar detektori (AD) detektorlash xarakteristikasi deb, detektor chiqishidagi tok doimiy I₀ qiymatini uning kirishidagi yuqori chastotali signal amplitudasi U_ω ga bog‘liqligi, I₀=F(U_ω) ga aytiladi.
   
2. 
   Chastotasi modulyatsiyalangan signallar detektori (ChD) detektorlash xarakteristikasi deb, uning chiqishidagi kuchlanish U_ch ni signal chastotasi o‘zgarishi ∆ω ga bog‘liqligi U_ch=F(∆ω) ga aytiladi.
   
3. 
   Fazasi modulyatsiyalangan signallar detektori (FD) detektorlish xarakteristikasi deb, uning chiqishidagi kuchlanish U_ch ni signal fazasi o‘zgarishi ∆φ ga bog‘liqligi U_ch=F(∆φ) ga aytiladi.
   

Detektorlash jarayoni buzilishlarsiz bo‘lishi uchun detektorlash xarakteristikalari chiziqli bog‘lanishda bo‘lishi kerak. Agar chiziqlidan farq qilsa, detektorlash jarayoni buzilish bilan bo‘layotganini bildiradi. Buzilish kattaligi 3 va 5 ordinatalar usulidan foydalanib aniqlanadi [2].