Тилини ривожлантириш департаменти ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“O‘ZBEK MILLIY VA TA’LIMIY 
KORPUSLARINI YARATISHNING NAZARIY 
HAMDA AMALIY MASALALARI”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2021) 
13 
Çizelge-3: Brown Derleminde Kullanılan Etiketler 
Etiket Açıklama 
Etiket Açıklama 
.
 
Tümce sonu (. ; ?)
 
MD
 
Kiplik yardımcı (can, should, will)
 
(
 
sol ayraç
 
NC
 
Alıntı sözcük
 
)
 
sağ ayraç
 
NN
 
Tekil veya cins ad
 
*
 
olumsuzluk eki, (not, n't)
 
NN$
 
İyelik tekil ad
 
--
 
çizgi
 
NNS
 
Çoğul ad
 
,
 
virgül
 
NNS$
 
İyelik çoğul ad
 
:
 
iki nokta
 
NP
 
Özel ad veya an öbeği
 
ABL
 
Ön niteleyici (quite, rather)
 
NP$
 
İyelik özel ad
 
ABN
 
Ön niceleyici (half, all)
 
NPS$
 
İyelik tekil veya çoğul ad
 
ABX
 
Ön niceleyici (bothl)
 
NR
 
Belirteç ad (home, today, west)
 
AP
 
Son belirteç (many, several, next)
 
OD
 
Sıralı sayılar (first, 2nd)
 
AT
 
Tanımlık (a, the, no)
 
PN
 
Ad kökenli adıl
 
BE
 
be
 
PN$
 
İyelik ad kökenli adıl
 
BED
 
were
 
PP$
 
İyelik adıl (my, our)
 
BEDZ was 
PP$$ 
İkincil iyelik adıl (mine, ours) 
BEG 
being 
PPL 
Dönüşlü tekil kişi iyeliği (myself) 
BEM 
am 
PPLS 
Dönüşlü çoğul kişi iyeliği (ourself) 
BEN 
been 
PPO 
Nesne kişi adılı (me, him, it, them) 
BER 
are, art 
PPS 
3. tekil kişi adılı (he, she, it, one) 
BEZ 
is 
PPSS 
Diğer kişi adılları (I, we, they, you) 
CC 
Bağlaç (and, or) 
QL 
Niteleyici (very, fairly) 
CD 
Doğal sayılar 
QLP 
Son niteleyici (enought, indeed) 
CS 
Yan tümce bağlacı (if, although) 
RB 
Belirteç 
DO 
do 
RBR 
Karşılaştırma belirteci 
DOD 
did 
RBT 
Üstünleme belirteci 
DOZ 
does 
RN 
Temel belirteç (here, then, indoors) 
DT 
Tekil belirteç (this, that) 
RP 
Belirteç parçası (about, off, up) 
DTI 
Tekil veya çoğul belirteç (some, any) 
TO 
Mastar işaretçisi (to) 
DTS 
Çoğul belirteç (these, those) 
UH 
Ünlem 
DTX 
İkili bağlaç (either) 
VB 
Eylem, temel biçimi 
EX 
Var olan (there)
VBD 
Eylem, geçmiş zaman 
FW 
Yabancı sözcük 
VBG 
Eylem, şimdiki zaman ortacı 
HW 
have 
VBN 
Eylem, geçmiş zaman ortacı 
HVD 
had (geçmiş zaman) 
VBZ 
Eylem, 3. kişi şimdiki zaman 
HVG 
having 
WDT 
wh- belirteci (what, which) 
HVN 
had (geçmiş zaman ortacı) 
WP$ 
İyelik wh- adıl (whose) 
IN 
İlgeç 
WPO 
Nesne wh- adıl (whom, which, that) 
JJ 
Önad 
WPS 
Yalın wh- adıl (who, which, that) 
JJR 
Karşılaştırma önadı 
WQL 
wh- niteleyici (how) 
JJS 
Mantıksal üstünleme önadı (chief, top) 
WRB 
wh- belirteç (how, where, when) 
JJT 
Biçim bilimsel üstünleme önadı (biggest) 
KAYNAKÇA 
1.
Crystal,D. A Dictionary of Linguistics and Phonetics, Blackwell, 3rd Edition. (1991) 
2.
Sinclair,J. Corpus Concordance, Collocation”. OUP. (1991). 
3.
Nadas, A. “Estimation of Probabilities in the Language Model of the IBM speech recognition system”. 
IEEE Transactions on Acoustics, Speech, and Signal Processing, 32:4, pp. 859-861, (1984). 
4.
Kukich K. “Technique for Automatically Correcting Words in Text”. Periodical Issue Article of ACM 
Press, pp.377-439. (1992). 

---