Til ijtimoiy hodisa

K I R I S H

TIL – IJTIMOIY HODISA

Hali voqealanmagan imkoniyat tarzidagi, ma’lum jamiyat a’zolari uchun barobar xizmat qiluvchi ijtimoiy-ruhiy aloqa vositasi – til hisoblanadi. Demak, til jamiyatga, ya’ni odamlarning o’zaro munosabatga kirishuviga xizmat qiladi, shuning uchun u ijtimoiy hodisa sanaladi. Til butun jamiyatga tegishli bo’ladi. Jamiyat a’zolari yordamida shakllanib, boyib boradi. Shu bois tilsiz jamiyat, jamiyatsiz til bo’lishi mumkin emas.

TAFAKKUR VA TIL

Tafakkur va til bir-biri bilan chambarchas bog’liq ijtimoiy hodisadir. Chunki inson nutqi, til vositalari bo’lmasa fikrlash ham bo’lishi gumon. (arabcha “tafakkur” – fikrlash degani). Til ijtimoiy hodisa bo’lib faqat kishilik jamiyatiga xos bo’lgani kabi tafakkur ham faqat insonlargagina xosdir. U kishining mehnat va nutq faoliyati bilan bog’liq holda mavjud. Inson tafakkuri nutq bilan yuzaga chiqadi va uning natijalari tilda qayd etiladi. Demak, tafakkur jarayonining natijasi hamisha biror fikrdan iborat bo’lib, bu fikr tushuncha, hukm, xulosa tarzida til vositasida namoyon bo’ladi.

Lekin tafakkur va til hodisalari o’rtasida farq bor. Farq shundaki, tafakkur zohiriy olamning inson miyasida umumlashgan, til bilan ifodalanadigan in’ikosi. Til esa - fikrni ifodalash usuli, uni qayd etib boshqa kishilarga, avlodlarga yetkazish vositasi. Ya’ni TIL – TAFAKKURNING BORLIQ SHAKLI.