Tikuv 1-123 (2013). P65

Asosiy rostlashlar.
Baxyaqator kengligi dasta (8) ni (54-rasm)
bosib va uni darajalangan shkala (9) ga nisbatan burib rostlanadi.
Agar dasta (8) ni soat mili harakati yo‘nalishida burilsa, baxyaqa-
torning kengligi oshadi.
Siniq baxyaqatorning igna ðlastinasi markaziga nisbatan holati
dasta (10) ni bosib, shu dastaning o‘zini darajalangan shkala (9)
dagi uchta belgi – P, S, L ga nisbatan burib rostlanadi. Birinchi
belgi siniq baxyaqatorning o‘ng tomondagi holatiga, ikkinchi belgi
markaziy holatiga, uchinchisi esa chað tomondagi holatiga mos keladi.
Baxya yirikligini mashina tanasidagi belgiga nisbatan dasta (11)
ni burib rostlanadi. Agar dasta (11) ni soat mili harakati yo‘nali-
shida burilsa, baxya yiriklashadi.
Baxyaqatorni ðuxtalashda dasta (12) bosiladi. Qolgan hamma
rostlashlar boshqa tikuv mashinalaridagidek bajariladi.
Hozirgi ðaytda «Minerva» firmasi ishlab chiqaradigan 72524-105
rusumli tikuv mashinasi ich kiyim va kastumboð materiallarga ishlov
berishda siniq moki baxyaqator yuritib ham qavib, ham bukib
tikishga mo‘ljallangan. Mashina asosiy valining aylanish chastotasi
4400 ayl/min gacha, baxyasining yirikligi 0 dan 4,5 mm gacha
rostlanadi, baxyaqator kengligi 0 dan 10 mm gacha, materiallarning
teðki tagida qisilgan holatdagi maksimal qalinligi 4 mm.
Bu mashinaning 335-121 rusumli tikuv mashinasidan farqi
shundaki, bu mashina igna yuqori holatdaligida mashinani avto-
matik to‘xtatadigan mexanizm va ið qirqqich bilan ta’minlangan
bo‘ladi.

---

103
3.6. KASHÒA ÒIKISH MASHINALARI
BM-50 RUSUMLI KASHÒA ÒIKISH MASHINASI
Bu mashina Poltava (Rossiya) mexanika zavodida ishlab chiqa-
rilgan bo‘lib, u ayollar va bolalar ust kiyimlariga, bosh kiyimla-
riga, dekorativ materiallarga bir iðli zanjirsimon tambur baxyaqator
yuritishga mo‘ljallangan. BM-50 rusumli kashta tikish mashinasi
Resðublikamiz zardo‘zlik fabrikalarida keng qo‘llaniladi. Bosh
valining aylanishlar soni 1200 ayl/min, baxya yirikligini 0 dan
3 mm gacha o‘zgartirish mumkin, tikilayotgan material qalinligi
5 mm. 0895 ¹ 75-110 raqamli ignalar ishlatiladi.
BM-50 mashinasi tekis ðlatformali bo‘lib, uning ichida bosh
val aylanma harakatlanadi (56-rasm).Bosh valning o‘ng tomoniga
uzatish shkivi vazifasini bajaruvchi maxovik, mashina qulochining
ustki qismiga esa iðli g‘altak o‘rnatilgan. O‘ng tarafida esa igna,
kaðsul, aylantirgich va materialni surish mexanizmlari joylashgan.
Mashina ðlatformasining ostida chetlatgich mexanizmi, boshqarish
dastasi o‘rnatilgan.
56-rasm.
BM-50 mashinasining umumiy ko‘rinishi.
4
3
2
1
5
6
7 8
9
10
11
12
27
13
14
15
16
29
28
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17

---

104
57-rasm.
Bir iðli zanjirsimon tanbur baxyasining hosil bo‘lishi.
a
b
d
f
e