Tijorat banklari aktivlari va passivlarini boshqarish bu pul mablag’larini

Garov ob’ektini baholash.
1. Garov ob’ekti bozor bahosida baholanishi kerak. 
Ammo bank garov ob’ektini sotayotganda uning bozor bahosi o’zgarishi 
mumkin. Yoki bozor bahosida sotib oladigan xaridor topilmaydi. Natijada bank 
garov ob’ektini bozor bahosidan past narxda sotishga majbur bo’ladi.
2. Garov ob’ekti davriy ravishda qayta baholanib turishi lozim. 
3. Garov ob’ekti qiymatini baholash tegishli malakaga ega bo’lgan 
mutaxassislar tomonidan amalga oshirilishi kerak. 
4. Garovni baholashda uni baholash va sotish xarajatlari hisobga olinishi 
kerak. 
3.Qo’zg’almas mulkni baholash usullari. 
1. Xarajat usulida
er uchastkasini sotib olish va kelgusida amalga 
oshiriladigan qurilish xarajatlari hisobga olinadi. Bunda investor oladigan daromad 
miqdori ham hisobga olinadi. Aniqlangan qiymatdan eskirish summasi ayirib 
tashlanadi.
2. Bozor usulida
qo’zg’almas mulkni bozorda sotilish bahosi hisobga 
olinadi. Lekin bunda bozor bahosiga o’zgartirishlar kiritiladi. Chunki, birinchidan, 
bir-biriga 100% o’xshaydigan ob’ektlar juda kam; ikkinchidan, mulkni haqiqiy 
bozor bahosini faqat uni sotganda bilish mumkin.
3. Daromad usulida
ushbu qo’zg’almas mulkni kelgusida foydalanish 
natijasida olinadigan sof daromad miqdori hisobga olinadi. 

---

79 
Ushbu usuldan foydalanishda quyidagi ma’lumotlarga e’tibor qaratiladi: 
– xuddi shunday ob’ektni ijaraga berishdan olinayotgan daromad; 
– ob’ektni bekor turib qolishi natijasida ko’riladigan yo’qotishlar; 
– ob’ektni boshqa maqsadlarda ishlatish natijasida olinadigan daromadlar. 
4.Kafolat va sug’urta polisi. 
Bank ajratilgan kreditning qisman yoki to’lig’icha qaytarilmasligini oldini 
olish yuzasidan to’lov qobiliyatiga ega bo’lgan moliyaviy barqaror sug’urta 
kompaniyalarining sug’urta polisini qabul qilishi mumkin. Bank, Qarzdor va 
Sug’urta kompaniyasi o’rtasida tuzilgan Sug’urta shartnomasida kredit 
qaytarilmagan taqdirda Sug’urta kompaniyasining majburiyatlari aniq ko’rsatilgan 
bo’lishi lozim. 
Bundan tashqari, qarzdor O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining 
hamda to’lov qobiliyatiga ega bo’lgan tijorat banki va Sug’urta kompaniyalarining 
kredit qaytarilishini ta’minlovchi Kafolat xatini taqdim etishi mumkin. Tijorat 
banki tomonidan taqdim etilgan kafolat xati ushbu tijorat bankining Boshqaruv 
raisi yoki u vakolat bergan o’rinbosarlari hamda bosh muhosibi tomonidan 
imzolangan va muhrlangan bo’lishi shart. Agar, kafolat berish xuquqi filial 
vakolatiga berilgan bo’lsa, u holda bunday vakolat beruvchi hujjat nusxasi bilan 
filial boshqaruvchisi va bosh muhosibi tomonidan imzolangan va muxrlangan 
kafolat xati qabul qilinishi mumkin.