Limfatiko-gipoplastik (limfatik) diatez - bola hayotining birinchi 7 yoshigacha bo’lgan davrdagi konstitusiya anomaliyasi, limfa tugunlari va ayrisimon bezning generalizasiyalashgan kattalashishi, endokrin tizimning disfunksiyasi (buyrak usti bezining, simpatik-adrenal tizimning gipofunksiyasi), atrof muhitga bo’lgan o’zgarishning pasayishi, yuqumli va allergik kasalliklarga moyillikning ustunligi bilan xarakterlanadi. Bu diatezning yuzaga kelishida homila ichi davrida va homiladan tashqari hayotining birinchi haftasida toksik-infeksion va uzoq muddatli gipoksiya rol oynaydi.
Limfatiko-gipoplastik diatezli bolalar uchun kichik mushak og’irligiga qaramasdan, tana vazninig ortiqligi, kerikish, kalta bo’yin, suyaklarning qo’polligi, periferik limfa tugunlarining kattalashishi, tanglay va tomoq bodomcha bezlarining kattalashishi xarakterlidir. Bolalar apatik, lanj, tez charchaydi. Tomoq bodomcha bezlarining osishi bilan burundan nafas olish buziladi, bolalar og'iz orqali nafas oladi, yomon uxlaydi. Yuqumli kasalliklar choziluvchan, to’lqinsimon kechadi, uzoq subfebrilitet qoldiradi. Qon tekshirilganda kamqonlik, limfositoz, EChT ko’tarilishi aniqlanadi.
Limfatiko-gipoplastik diatezning yaqqol ko’rinishi maktabgacha yoshga to’g'ri keladi, keyinchalik u yo’qoladi.
Tashqis qo'yish anamnestik va klinik ma'lumotlarga asoslanadi.
Differensial tashqis irsiy immunotanqislik holatlar va homila ichi infeksiyalari bilan o’tkaziladi. Limfatiko-gipoplastik diatez bilan og’rigan bolalar pediatr dispanser kuzatuvida bo’lishiga kerak. Rejali chiniqtirish, massaj va gimnastika, tabiiy ovqatlantirish va uni rasional kengaytirish, yo'ldosh kasalliklarni erta aniqlash va kompleks davolash (gipovitaminozlar, kamqonlik, yuqumli kasalliklar). Profilaktik emlash individual jadval asosida olib boriladi. Immunitetni stimullash uchun A, Ye, V5, V6, V12, V15 vitaminlari, organizmning nospesifik himoya kuchini ko’taradigan dori vositalari (masalan, dibazol, pentoksil, metasil, nukleinat natriy), dorivor adaptogenlar (eleuterokokk damlamasi, jenshen), buyrak usti bezi glyukokortikoid funksiyasini stimulyatorlari (glisiram, etimizol, askorbin kislotasining katta dozasi) buyurtiriladi.
Limfatiko-gipoplastik diatezning profilaktikasi ayollarda homiladorlikgacha surunkali infeksiya o’choqlarini bartaraf qilish, homilaning to'g'ri rivojlanishini ta'minlash, uning rivojlanishdan orqada qolishini va gipoksiyani erta aniqlash, davolashni o’z ichiga oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |