Tibbiy tayyorlov

Havo o’tkazish a’zolarining muhim anatomik xususiyati

• shundan iboratki, ular ichki tomonidan tukli epiteliy bilan qoplangan va epiteliy tagida joylashgan shilliq parda doimo oz miqdorda shilliq ishlab chiqaradi. Burun bo’shlig’i suyak va tog’ay to’siq yordamida o’ng va chap bo’laklarga bo’linadi. Burun bo’shlig’iga kiradigan teshik burun katagi, halqum tomonidagi teshik esa xoana deb ataladi.

Burun bo’shlig’i

• burun bo’shlig’ida burunning yuqori, o’rta va pastki chanoqlari, shuningdek, yuqori, o’rta va pastki yo’llari bor. Burun bo’shlig’i ichki tomondan shilliq parda bilan qoplangan. Shilliq parda ustida bir qavat tukli silindrsimon epiteliy hujayralari bo’ladi. Tukli epiteliy havoni tozalab o’tkazishda katta rol o’ynaydi. Burun shilliq pardasida juda ko’p qon tomirlar va shilliq modda ishlab chiqaruvchi bezlar bor.

Qon tomirlar

• havoni ilitishga, shilliq modda esa havoni changlardan tozalashga yordam beradi. Burun shilliq pardasida har doim oq qon tanachalari bo’ladi. Fagotsitoz xususiyatiga ega bo’lgan bu hujayralar havo bilan kirgan bakteriyalarni zararsizlantiradi. Chaqaloqlarning burun bo’shlig’i birmuncha kichikroq, kaltaroq bo’ladi. Pastki burun yo’li bo’lmaydi. Burunning shilliq padasi nozik, qon tomirlarga boy bo’ladi.

Burun bo’shlig’i nafas a’zosi bo’lishi bilan birga hid bilish a’zosi hamdir. Burun bo’shlig’ining shilliq pardasida hid bilish hujayralarining periferik shoxchalari joylashgan. Burunning hidlov sohasi (5 sm2 ) burun to’sig’i bilan tashqi chig’anoq orqasida o’rnashgan. Burun bo’shlig’iga burun-ko’z yosh kanali ochiladi.

• Burun bo’shlig’i nafas a’zosi bo’lishi bilan birga hid bilish a’zosi hamdir. Burun bo’shlig’ining shilliq pardasida hid bilish hujayralarining periferik shoxchalari joylashgan. Burunning hidlov sohasi (5 sm2 ) burun to’sig’i bilan tashqi chig’anoq orqasida o’rnashgan. Burun bo’shlig’iga burun-ko’z yosh kanali ochiladi.

Hiqildoq tuzilishi

• Hiqildoq IV-VI bo’yin umurtqalari ro’parasida joylashgan. Hiqildoqni oldingi tomondan mushaklar, yon tomondan qalqonsimon bez va qon tomirlar, orqa tomondan halqum o’rab turadi. Hiqildoq bir necha tog’aylarning bo’g’im va paylar yog’rdamida birikishidan hosil bo’ladi. Hiqildoq tog’aylaridan qalqonsimon tog’ay bilan hiqildoq qopqog’i (epiglotis) juda yaxshi rivojlangan.