Tibbiy kimyo javoblari

 

 

98. 

Комплекс  бирикмалар.

 

Tarkibiy qismlarining o‘zaro ta’siri natijasida kristallda ham eritmada ham erkin holda turg‘un bo‘lgan murakkab 

ionlardan tashkil topgan molekulyar moddalarga kompleks birikmalar deyiladi. Misol sifatida kumushning suvda 

erim

aydigan tuzlariga ammiak tasir qilinganda hosil bo‘lgan birikmalarni olish mumkin

 

                                                           

 

Ko‘pchilik hollarda kompleks birikmalar suvlik eritmalarda hosil bo‘ladi. Lekin bo

shqa hollarda ham ularning hosi

l bo‘lishi 

kuzatilgan. Masalan 8 molekula gaz holidagi ammiakni qattiq holdagi kaliy xlorid ta’sirlashishidan quyidagi kompleks 

birikma hosil bo‘ladi. 

 

                                                         

 

Nisbatan oddiy tuzilishli moddalar birikkanda 

hosil bo‘ladigan maxsulotlarning xossalari ba’zan keskin o‘zgarishi mumkin. 

Masalan, COC l3 yoki CrCl3 tuziga ma’lum mikdorda NH3 eritmasi qo‘shilganda turli xossalarga ega bo‘lgan moddalar 

hosil bo‘ladi. Bu xossalar o‘z nav

batida dastlabki moddalarning n

isbiy miqdorlariga bog‘liq. Jumladan CoCl3·6NH3 

eritmasiga AgNO3 qo‘shilsa birikmadagi uchala xlor ioni cho‘kmaga tushadi. Agar CoCl3·5NH3 ga AgNO3 qo‘shilsa undagi 

xlor ionlarining 2/3 qismi, CoCl3·4NH3 da esa xlor ionlarining 1/3 qismigina cho‘kmaga tush

ishi kuzatiladi. Bunday 

mikdoriy farqlar birikmalar tarkibida xossalari jixatidan farq qiladigan xlor ionlari bo‘lishini bildiradi.