Тиббиётда аҳамиётга эга бўлган ҳашаротлар: бит,бурга, суварак, қандалалар, чивинлар, пашшалар, искаптопар

1. 
   Тиббиётда аҳамиётга эга бўлган ҳашаротлар: бит,бурга, суварак, қандалалар, чивинлар, пашшалар, искаптопар.
   

Талабаларда амалий билимларни ўзлаштирганлигини аниқлаш учун тавсия этилган саволлар
1.Қов битининг морфологик тузилиши ва унинг инсон танасида жойлашиши.

Q ov b iti b o sh q a b itla rd a n farq qiladi:boshchasi aniq ko ‘rinib turadi. K o‘krak va q o rin qism i b ir-biridanan iq ajralm agan boMib, bitlar ichida eng kichkinasi boMib, erkagi1 m m , u rg ‘ochisining kattaligi 1,5 m m lar boMadi.Q ov biti ftirioz degan kasallikni q o ‘zg‘atadi. U o ‘zining yassi tanasi bilan odam terisiga m ahkam yopishib oladi. U lar xartum ini teriga sanchib bitta joydan qim irlam asdan, uzoq vaqt davom ida qon so‘radi. C haqqan joyi tinim siz kecha-yu kunduz qichiydi va ko‘karib qoladi. U ning soMagi gem oglobinni parchalaydi, shuning u ch u n ch aq q an jo y i k o ‘karib qoladi. U jinsiy aloqa vaqtida, um um iy o ‘rin -k o ‘rpadan foydalanilganda, ichki kiyim va b o sh q alar orqali b ir o d am d an boshqa odam ga o ‘tadi. Qov biti kasallik tarqatish-tarqatm asligi isbotlanm agan. A ksincha, o d am d a yashaydigan bitlam in g boshqa turlari — bosh biti va kiyim biti turli kasalliklam i tarq atu v ch ilar sifatida xavflidir

.
2.Қов бити одамни чаққанда нима учун кўкариб кетади?

U ning soMagi gem oglobinni parchalaydi, shuning u ch u n ch aq q an jo y i k o ‘karib qoladi

3.Кийим бити ва бош битини морфологик тузилиши ва локализацияси

Bosh biti bosh sochlarida b o ‘lib, o ‘z tuxum ini (sirkalam i) sochga yopishtirib q o ‘yadi. T anasining kattaligi erkaginik 2 - 3 m m , urg‘ochisiniki esa 4 m m lar boMadi. Rangi to ‘q, kulrang boMib, qorin segm entlarining ikki yonida u n d an ham to lq ro q pigm ent dog‘lari boMadi. Kiyim biti kiyim -kechaklarning choklarida yashaydi
va shu jo y larg a sirka q o ‘yadi. U n in g tan asi o c h k u lrang boMib, urg 'ochisining kattaligi 4,7 m m lar boMadi. Q o rin segm entlarini ikki yonidagi pigm ent dogMar o ch rangda, tanasini qoplab tu rg an xitinli qoplam asi ju d a yupqa boMib, h atto soTilgan q on k o 'rin ib turadi. B itlar q o n b ilan o v q a tla n ish d a , oda m terisig a o ‘z s o la g in i tushiradi. C h aq q an jo y lar qichishadi, qashlagan terilarda jaro h a tla r
paydo b o la d i. Bitlab ketgan odam (qarovsiz qolgan bolalar, qariyalar) pedikulloz kasalligiga uchrashi m um kin. Pedikulloz avj olishi natijasidaorganizm ni u m u m an quvvatsizlantirib, koltun degan kasallikka sabab
boMishi m u m k in . Bu kasallikda jaro h atlan g an terid an q on chiqib,jaro h atlar y allig lan ad i, yiringlaydi va sochlar bir-birga yopishib qoladi.

4.Битлар тошмали ва қайталамали тиф (терлама) касаллигини тарқатувчисидир.

T oshm ali tif bilan ogT igan bem o rn in g tan a harorati k o la rila d i, b ad an id a shu kasallikka xos b o ig a n to sh m alar paydo b o la d i, boshi og ‘riydi, h atto hushidan ketishi m um kin. Bu kasallikdan

birinchi va ikkinchi ja h o n urushlarida q a n c h ad an -q an ch a o d am lar qirilib ketgan. T oshm ali terlam a kasalligini chaqiruvchisi Provachek rikketsiyalari (Rickketsia prowazeki) b o lib , bem orning q o n id a b o la d i. B irinchi m arta 1 9 1 0 -yilda am erikalik olim G .T . Rikkets to m o n id an kasallikning chaqiruvchilari toshm ali tif bilan ogTigan bem orlarning q o n id a va u larda parazitlik qilayotgan bitlar ichagida aniqlangan.
5.Тошмали терлама касаллигини чақирувчис,.Провачех риккециялари

T oshm ali terlam a kasalligini chaqiruvchisi Provachekrikketsiyalari (Rickketsia prowazeki) b o lib , bem orning q o n id a b o la d i. B irinchi m arta 1 9 1 0 -yilda am erikalik olim G .T . Rikkets to m o n id an

kasallikning chaqiruvchilari toshm ali tif bilan ogTigan bem orlarning q o n id a va u larda parazitlik qilayotgan bitlar ichagida aniqlangan. Lekin olim o ‘zining bu tajribasini oxiriga yetkaza olm ay o ‘ziga yuqqan
toshm ali tifdan o la d i.
6.Контаминация йўли билан юқуш қандай бўлади?

C h aq q an joylam i qashlaganda, tim alg an teri orqali

7.Қайталама терлама касаллигини қўғатувчи Обермейр спирохитаси қандай йўл орқали одага юқади.

Spiroxetali bitlar o dam ni ch aq q an d a unga kasallik yuqtirmaydi. Bit eziTganda u n ing tanasidagi suyuqlik (gem olim fa) qashlangan joyga tushgan taqdirdagina odam ga kasallik o ‘tadi. Bitning bitta m o ‘ylovi ezilsa kifoya, bir to m ch i gem olim fa tu sh g an joydagi teri orqali spiro x etalar yuqadi.

8.Педикулѐз касаллигини олдини олиш йўллари.