|
ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
308
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
Bo‘ylakim paydo bo`lur yulduz nihon bo‘lg‘och quyosh.
Yuqorida aytib o‘tganimizdek, Turk hoqonligida ham bolalar 5 yoshda o‘qish va yozishni
o‘rganganlari haqida ma’lumot bor(O‘z.Res.Ensiklopediyasi).
Olimlarni tekshirishicha bolaning ongi ham 5-7yoshda shakllanadi.Bu asosan ,maktabgacha
tarbiya yoshi hisoblanadi.Shuning ushun bu davrda oila,bog‘cha va maktab hamkorlikda ish olib
borishi juda zarur. “Har qaysi ota-ona, ustoz va murrabiy har bir bola timsolida, avvallo, shaxsn
iko‘rishi zarur“(I.Karimov”Yuksakma’na viyat yengilmas kuch“).
Bir necha yillar maktabgacha tarbiya muassasalariga e’tibor susayib ketgan edi.Chekka
qishloqlarda maktabgacha Ta`lim muassasalari yopilib ketgan,borlarida ham o‘rta ma’lumotli yoki
ma’lumotsiz kadrlar ishlayotgan edi. Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyev maktabgacha ta’limga juda
katta e’tibor qaratdi.
Shu jumladan, Shahrisabzda Nizomiy nomidagi TDPU Shahrisabz filiali ochilishi va
maktabgacha ta`lim yo‘nalishida talabalar 3 yil o‘qishlari bunga yorqin misoldir.O‘zbekiston
Respublikasi Prezidentining 2017-yil 30-sentabrdagi PQ-3305-son “O‘zbekiston Respublikasi
Maktabgacha Ta`lim vazirligi faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida”gi qarori qabul qilindi.
Prezidentimizni bu qarorlari natijasida maktabgacha yoshdagi bolalarni 40,5% maktabgacha ta`lim
tashkilotlariga jalb etilishiga muvofiq bo‘lindi.”Mamlakatimizda Shu paytgacha xotin –qizlarni eng
ko’p bezovta qilib kelgan masala –maktabgacha ta’lim muassalarini rivojlantirishga ham alohida
e’tibor berilmoqda.Bu chuqur o’ylangan siyosat bo’lib ,yurtimizda uzliksiz ta’lim va tarbiya
tizimini mukammal shakllantirish imkonini beradi”(Sh.M.Mirziyoyev 2018y,8.03).
Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyev tashabbuslari bilan kitobxonlikka katta yo‘l ochib berildi.
Chunki kitob o‘qimasdan bilimli bo‘lib bo‘lmaydi.Ilmsiz inson esa johil bo‘lib, taraqqiyotdan
orqada qolib ketadi.Buni biz Mahmudxo‘ja Behbudiyning “Padarkush” dramasida ko‘rishimiz
mumkin.Bu asar1911-yilda yozilgan bo‘lsa-da, hozir ham o‘z kuchini yo‘qotmagan. Bu asarda bir
boy bolasini o‘qitmaydi.O‘qimagan bola katta bo‘lgach, yomon yo‘lga kirib,o‘z otasini o‘ldirgani
haqida hikoya qilinadi.Bu asarda ilm haqida shunday deyilgan: “…ilm-u va hunarsiz xalqni
boyligi,yer-u va asbobi kundan-kun qo‘lidan ketgandek,axloq va obro‘yi ham qo‘ldan chiqar hatto
dini ham zaif bo‘lur”.Behbudiy xalqni diniy va dunyoviy bilimlarni egallash kerakligini
ta’kidlaydi.Bilimsizlik hamma zamonlarda ham insonni jaholatga yetaklaydi.Men bu asarni ota-
onalar o‘qib,ibrat olishlarini tavsiya qilaman.Ular farzandlarining ilm olishiga mas’uliyatsizlik bilan
qarasalar, dramadagi boyning ahvoliga tushib qolishlari mumkinligini his qilishlari kerak.
O‘quv maskanlariga ota-onala rtez-tez kelib,mashg‘ulot va darslarda ishtirok etishlari
kerak.Hozirgi vaqtda ota-onalar har xil bahonalar bilan kelishmaydi.Shuning uchun haftada bir
marta yoki bir oyda bir marta ota-onalar kunini tashkil etish kerak.Ota-onalar bilan quyidagi
tartibda ish olib borish kerak:
1.Ota-onalarni qabul qilish.
2.Ularni darslarga yoki mashg‘ulotlarga olib kirish.
3.Kutubxona va oshxonaning ishlarini kuzatish
4.Kutubxonaga kitob sovg‘a qilishlarini taklif qilish.
5.Ota-onalarga kitob o‘qishlarini tavsiya qilish.
Uyda ota-ona kitob o‘qisa, bola ham o‘qiydi.Farzandlari uchun fanlarga oid kitoblarni o‘qish
yaxshi natija beradi.Shunda uy vazifalarini farzandlariga tushuntirib bera olishadi.
Ta`lim jarayoni-tarbiyachi va bolalar faoliyatining yig‘indisidan iborat. Bu jarayon o‘qituvchi
tomonidan ma’lum bir maqsadga yo‘naltirilgan bo‘ladi, doimo dinamik tarzda o‘zgarib
boradi.Ta’lim davomida o‘quvchilarning shaxsiy xislatlari shakllantiriladi va rivojlantiriladi. Ta’lim
jarayonlarining asosiy vazifasi ilmiy haqiqiatlarni ijodiy o‘zlashtirish orqali yuz beradi.Bilim turlari,
o‘rganilayotgan ob’yektlar bevosita ko‘rish yo‘li bilan emas, balki o‘qituvchining hikoyasi,
tasvirlab berishiorqali idrok etish yo‘li bilan egallanadi.O‘quv jarayonini harakatlantiruvchi kuchlar
qarama-qarshiliklar birligi va ularning o‘zaro kurashidan iborat.Bunga to‘xtovsiz ravishda
mukammallashtirishga muhtoj bo‘lgan jarayonning muhim holatlari orasidagi qarama-qarshiliklar
Do'stlaringiz bilan baham: |
