2.Gapda to‘ldiruvchi vazifasida: o‘zbek tilida: Birni kessang, o‘nni ek (Maqol
); ingliz tilida: How many books did you take from the library?I took three.
3. Gapda aniqlovchi vazifasida: o‘zbek tilida: Birinchi kurs talabalari
hasharga chiqishdi; ingliz tilida: The second lesson begins at 11 o‘clock.
4..Gapda kesim vazifasida: o‘zbek tilida: Ikki karra besh – o‘n; ingliz tilida:
Five times five is twenty five.
O‘zbek tilida sonlar tuzilishiga ko‘ra , asosan, sodda va murakkab sonlarga
bo‘linadi
6
. Sonlar butun yoki uning qismini ifodalashiga ko‘ra butun son
(bir, besh, o‘n ikki ), kasr son ( ikkidan bir, to‘qqizdan besh, yarim, chorak,
nimchorak ), aralash son ( bir yarim, ikki butun o‘dan uch ) kabi turlarga
bo‘linadi.
O‘zbek tilida sonlarning ma’no jihatidan oltita turi ajratiladi:
1.Miqdor sonlar. Bunday sonlarni hosil qiluvchi maxsus qo‘shimchalar yo‘q:
o‘ttiz uch, qirq olti, bir ming to‘qqiz yuz o‘ttiz yetti…
2.Dona sonlar. Miqdor sonlarga -ta qo‘shimchasini qo‘shish orqali hosil
qilinadi: beshta, yigirmata, sakkizta, olti dona, yuz dona…
3.Tartib sonlar. Miqdor sonlarga -nchi (-inchi ) qo‘shimchasini qo‘shish
orqali hosil qilinadi: ikkinchi, o‘n yettinchi, to‘qqizinchi kabi. Tartib sonlar
arab raqamlari bilan yozilganda ulardan keyin chiziqcha ishlatiladi. Masalan,
7-sinf, 52-xona, 9-vagon, 3-podyezd, 42-rasta.Rim raqamlari bilan yozilgan
tartib sonlardan keyin chiziqcha ishlatilmaydi.
4.Chama sonlar. Miqdor sonlarga -tacha, -larcha, -lab, -lar qo‘shimcha-
larini qo‘shish orqali hosil qilinadi: yigirmatacha, yuzlarcha, minglab; Soat
o‘n birlar bo‘ldi. Miqdor sonlarni juftlash yo‘li bilan ham chama sonlarni
hosil qilish mumkin: Qishloqchaga yetib borguncha uch – to‘rt chaqirim yo‘l
bosish kerak. ( M.Ism.)
6
Qarang: Турсунов У. ва б. Ҳозирги ўзбек адабий тили.Т.: Ўзбекистон, 1992.; Sayfullayeva R., Mengliyev B.,
Raupova L., Qurbonova M., Abuzalova M., Yuldasheva D. Hozirgi o`zbek tili. Darslik. – Germaniya: “Globe Edit
international Publishing Group” ISBN: 978-620-0-61410-0. – 2020.–555 b.
5.Jamlovchi sonlar. Miqdor sonlarga -ov, -ala qo‘shimchalarini qo‘shish
orqali hosil qilinadi. Masalan, ikkov,beshov, uchala…
6.Taqsim sonlar. Miqdor sonlarga -tadan qo‘shimchasini qo‘shish orqali
hosil qilinadi: Har birimizga bittadan ruchka, o‘ntadan daftar oldik.
Ingliz tilida sanoq sonlar quyidagilar:
1. 1-12 13-19 20-90
1. one 13. thirteen 20. twenty
2. two 14. fourteen 21. twenty – one
3. three 15. fifteen 22. twenty – two
4. four 16. sixteen 30. thirty
5. five 17. seventeen 40. forty
6. six 18. eighteen 50. fifty
7. seven 19. nineteen 60. sixty
8. eight 70. seventy
9. nine 80. eighty
10. ten 90. ninety
11. eleven
12. twelve
100 va ….
100. a (one) hundred
101. a (one) hundred and one
102. a (one) hundred and two
200. two hundred
300. three hundred
400. four hundred
1 000. a (one) thousand
1 001. a (one) thousand and one
1250. a (one) thousand two hundred and fifty
2000. two thousand
2001. two thousand and one
2235. two thousand two hundred and thirty five
3000. three thousand
Do'stlaringiz bilan baham: |