The importance of the history of the japanese state in the study of history in the XVI-XVIII centuries

ANNOTATSIYA

Yaponiya tarqoqlik hamda fuqarolar urushi davrida, davlatni birlashtirish uchun kurash, Yaponiyada Tokugavalar syogunati davrida hamda davlatning yakkalanib qokishi haqida gap boradi.

Kalit so'zlar: Asikaga syougunati, knyaz-daimonlar, asikaga sulolasi, qilichlarni izlash, tokugava rejimi, samuray.

THE IMPORTANCE OF THE HISTORY OF THE JAPANESE STATE IN THE STUDY OF HISTORY IN THE XVI-XVIII CENTURIES

Javokhir Davrenov Chirchik State Pedagogical Institute of Tashkent Region

Scientific adviser: Sulaymon Haydarov

ABSTRACT

Japan's disintegration and civil war, the struggle for national unification, Japan's Tokugawa Shogunate, and the country's isolation.

Keywords: Asikaga syougunati, princes-permanent, Asikaga dynasty, search for swords, tokugawa regime, samurai.

KIRISH

Yangi zamonni Yaponiya ''jangari viloyatlar davri'' nomini olgan tarqoqlik va fuqaro urushlari davridagi Asikaga syogunatidan (1467-1568) meros qilib oldi. Bu davr vassallarning syogunga qarshi kurashlari bilan ajralib turadi. Asikaga xonadonidan bo'lgan syogunlar poytaxt Kioto ustidan nazoratni qo'ldan berdilar, u yerda shaharni mustaqil boshqarishning kuchli tizimi shakllandi. Yetakchilik endi viloyatlardagi hukmdorlarga - knyaz-daimolarga o'tdi. Bu davrda knyazlar daromadlarining tarkibi sezilarli o'zgardi. 1543-yili yaponiya qirg'oqlarida portugallarning, olti yildan so'ng esa ispanlarning ham paydo bo'lishi mamlakatdagi keying siyosiy va iqtisodiy muhitga sezilarli ta'sir ko'rsatdi. Ular mamlakatga o'qotar qurollarni olib kirdilar. Yevropaliklarning paydo bo'lishi savdo va kapitalning kuchayishiga, harbiy ishning

mukammallashishiga ko'maklashdi. Bu esa o'z navbatida o'zaro urushlarni keskinlashtirdi va faqat Yaponiyaning bo'linib ketish xavfini emas balki uning yevropaliklarga tobe bo'lib qolish xavfini ham keltirib chiqardi. O'zaro urushlar va dehqonlarning qo'zg'alonlari feodallarning o'ziga ham real xavf tug'dirdi. Shu vaqtda esa Yaponiyaning chet elliklar tomonida bosib olinish xavfi yitilib kelayotgan edi. [1]

ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA

XVI asr boshlarida Yaponiya o'zaro ichki urushlar oqibatida mayda-mayda davlatlarga bo'linib ketgan edi. O'zaro ichki urushlar faqat 1573-yilda ikkinchi syogun Asikaga sulolasi hokimiyatining ag'darilishi bilan nihoyasiga yetdi. Yaponiyani yagona davlatga birlashtirishdek tarixiy vazifani amalga oshirish ishiga qudratli xonadon yetakchilaridan biri Oda Nabunaga rahbarlik qildi. Shiddatli va shafqatsiz kurashlardan so'ng Oda Nabunaga 1573-yilda Asikagani syogunlikdan maxrum etdi. [2] O' z yo'llarini to'g'ri va notug'ri yullar bilan kengaytirib, dehqonlar qo'zg'alonlarini ayovsiz tarzda bostirib, Oda Nabunaga ''siyosiy-knyzlik'' (bakuxan) davlatiga asos soldi. 1582-yil Kiotodagi ibodatxonalardan birida raqiblarining qo'shinlari tomonidan qo'rshab olingan Oda o'zini o'ldirish bilan hayotini yakunladi. Mamlakatni birlashtirish ishini, dehqonlardan chiqqan va Odaning xizmatida o'zini ko'rsatgan Toyatami Xideyosi davom ettirdi. O'zi dehqonlardan chiqqan Xideyosi dehqonlar qo'zg'alonini ayovsiz bostirardi. 1588-yilda chiqqan "qilichlarni izlash"deb atalgan farmonga binoan dehqonlarning qilichlar, miltiqlar va boshqa qurollarga ega bo'lishi taqiqlanardi. 1598-yili Xideyosining o'limi birinchi birlashtiruvchilarning o'rinishlarini yuqqa chiqardi. 1603-yili Ieyasu Tokugava syogun unvonini qabul qildi va Edo (zamonaviy Tokio) shahrini poytaxt qilib, syogunatga (1603-1867) asos soldi. Bu bilan u zamonasining eng mashxur xonadoni harbiy-feodal diktaturasini boshlab berdi. Amalda Tokugava va uning izdoshlari imperator xonadonini hokimiyatdan hamda siyosiy hayotdan ajratdi. Ammo ular imperatorning (Mikado) diniy obro'sini ta'kidlashda davom etdilar va doimo hokimiyatga imperator ruxsati bilan kelganliklarini ta'kidlar edilar. [3]

MUHOKAMA
Tokugava xonadonidan dastlabki syogunlar davrida Yaponiya yagona davlatga aylana boshlasada, aslida mamlakatning birlashishiga erishilmagandi. XVII asr boshlarida Yaponiyaning umumiy sholi daromadi 11 million koku (1koku - 180.4kg) miqdorida belgilandi. Ana shu miqdordan 4 million koku Tokugava xonadoniga tegishli edi. Tokugavalar davrining boshlarida Yaponiyaning axolisi 20 millionga yaqin kishidan iborat edi. XVII asrdagi barqarorlik tufayli aholi 29 millionga yaqinlashdi. Tokugavalar davrida yerlar feodallarga tegishli bo'lgan. Feodal yer egaligining asosiy shakllari quyidagilar edi: 1) syogunlarning yerlari 2) knyazlarning yerlari 3) cherkov va

monastrlarning yerlari. Savdogarlik va hunarmandchilik asosan Yaponiyaning bevosita syogunat nazorati ostida bo'lgan shaharlarida to'plangandi. Eng yirik shaharlar Edo -Yaponiyaning poytaxti (hozirgi Tokio), Osaka-mamlakatning bosh savdo markazi, Kioto-imperatorning qarorgohi, port shaharlari Sakai hamda Nagasaki edi. [4]

NATIJA

Yaponiyaning tashqi dunyodan ajralib qolishi XIX asrning yarmigacha davom etdi. Tokugava rejimining butun bir sistemasiga kiruvchi bu siyosat umuman mamalkat uchun g'oyat og'ir va salbiy oqibatlarni keltirib chiqardi. Bu narsa Yaponiyada feodal munosabatlarning eng qoloq formalari saqlanib qolishiga yordam berdi. Yakkalanib qolish sharoitida yapon feodallari va ularning amaldorlari yapon mehnatkashlar ommasi ustidan ayniqsa har tomonlama va nazoratsiz hukmronlik qilib, o'z sinfiy diktaturalarini eng daxshatli formalarda amalga oshira oldilar. Ayni vaqtda Yaponiyaning yakkalanib qolishi uni ochiqdan-ochiq qoloqlikka mahkum etdi. Bu esa sanoatda ham, qishloq xo'jaligida ham eski ishlab chiqarish usullarining saqlanib qolishida o'z ifodasini topdi. Bu narsa mamlakat madaniy o'sishining to'xtab qolishiga ham ta'sir ko'rsatdi.

XULOSA

Shunday bo'lsa ham XVII asrda Yaponiyada sust bo'lsa ham muayyan o'sish ro'y berdi. Mamlakatda Tovar-pul munosabatlari rivojlanib sekin-asta yapon qishloqlariga ham kirib bordi. Shaharlarda savdogarlar kapitali to'plandi. Feodallarning orasida ko'proq tabaqalashuv ro'y berdi. Feodallar - samuraylarning past qatlami xonavayron bo'lib, shahardagi o'rtacha va hatto quyi qatlamlarga tobora yaqinlashib bordi. [5]

REFERENCES

1. Shuxrat Ergashev-Jahon tarixi- T. "O'zbekiston"- 2013-y. 380-381-betlar

2. Semyonov-O'rta asrlar tarixi-T. "O'qituvchi"-1973-y. 617-bet

3. Ashirova, N. X. Q., & Haydarov, S. A. (2021). TARIX FANINI O'RGANISHDA QADIMGI HINDISTON MADANIYATINING O'RNI VA AHAMIYATI. Scientific progress, 1(5).

4. Yoriqulov, A. S. O. G. L., & Haydarov, S. A. (2021). TARIX FANINI O'QITISHDA HIND SIVILIZATSIYASI O'RNI. Scientific progress, 1(5).

5. Rahimberdiyev, A. E. O. G. L., & Haydarov, S. A. (2021). TARIX FANINI O'RGANISHDA ELAM DAVLATCHILIGINING O'RNI VA AHAMIYATI. Scientific progress, 1(5).

6. Nomozov, M. M. O., & Haydarov, S. A. (2021). OZBEKISTON RESPUBLIKASIDA TA'LIM SOHASIDAGI ISLOHOTLAR. Scientific progress, 1(5).

7. Fayziyeva, Y. I. Q., & Haydarov, S. A. (2021). TARIX FANINI O'QITISHDA SURIYA VA FINIKIYA PODSHOLIGI O'RGANILISHI. Scientific progress, 1(5).

8. Haydarov, S. A. (2021). TARIX FANINI O'RGANISHDA FRANKLAR DAVLATI O'RNI VA AHAMYATI. Scientific progress, 1(5).

9. AMHpKynoBHH, X. C. (2021). Y3EEKHCTOH TAPHXH OAHHHH Y^HTHm^A TACBHPHH CAHLAT ACAP^APH^AH OOH^A^AHHmHHHr Y3HTA XOCTHrH. Scientific progress, 1(3).

10. Omonov, A. O. O., & Haydarov, S. A. (2021). TARIX FANINI O'RGANISHDA FRIGIYA PODSHOLIGINING O'RNI VA AHAMIYATI. Scientific progress, 1(5).

11. Turg'Unboyeva, M., & Haydarov, S. A. (2021). TARIX FANANI O'QITISHDA "O'TTIZ YILLIK URUSH" NING AHAMIYATI. Scientific progress, 1(5).

Yaponiya davlati

XIV asrda. Kamakura shogunatidan harbiy gubernatorlar (shugo) tobora mustaqil bo'la boshladi. Ular yirik feodallarga aylanib, erni o'z qo'liga jamladilar. Qurolli kuchlarini sezilarli darajada ko'paytirgan janubi -g'arbiy viloyat zodagonlari, ayniqsa mustahkamlandi. 13 -asr oxiri - 14 -asr boshlarida Yaponiya Xitoy va Koreya bilan jonli savdo -sotiq olib bordi. Tashqi savdo tufayli nafaqat savdogarlar va hunarmandlar, balki bu savdo asosan olib boriladigan g'arbiy va janubi -g'arbiy viloyatlarning feodallari ham boyishdi. Kamakura shogunati, yakka tartibdagi uylarning mustahkamlanishiga toqat qilmoqchi emas, feodallar, hunarmandlar va savdogarlar hamda boy dehqonlarning bozor bilan bog'liq faoliyatiga to'sqinlik qildi. Bu mavjud tuzumga qarshi kurash uchun bahona bo'lib xizmat qildi. Siyosiy hokimiyatni imperator uyiga qaytarishni orzu qilgan imperator Godaigo, syogunatlar va feodallar o'rtasidagi ziddiyatlardan foydalanishga qaror qildi. U o'z tarafiga syogunatdan norozi bo'lgan ko'plab nufuzli feodallarni, shu jumladan janubi -g'arbiy feodal Takauji Ashikaga va sharqiy feodal Yoshidada Nittani jalb qildi. Kamakura sogunati qo'shinlarini 1324 va 1332 yillarda mag'lub etishga birinchi urinishlar. muvaffaqiyatsiz yakunlandi. Biroq, 1333 yil may oyi boshida Takauji Ashikaga imperiyaning poytaxti Kiotoni egalladi va Yoshidada Nitta shogunatlar poytaxti Kamakurani bosib oldi. Umidsiz vaziyatga tushib qolgan shogun, 800 tarafdorlari bilan birgalikda seppuku qildi. Kamakur shogunati taxtdan ag'darildi.

Ammo endi g'oliblar Ashikaga va Nitta o'zaro jang qila boshladilar. Ular orasidagi kurash 1392 yilgacha (1335 yildan 1392 yilgacha) davom etdi. (Ashikaga ilg'or, iqtisodiy jihatdan rivojlangan g'arbiy mintaqani, Nitta - qoloq, sharqni ifodalaydi. Agar g'arbda suv bosgan sholi maydonlari ko'p bo'lsa, transport o'rnatilgan) suv yo'llari, hunarmandchilik gullab -yashnadi, savdo -sotiq rivojlandi, keyin sharqda vayronalik hukm surdi, hunarmandchilik va savdo zo'rg'a yondi. Iqtisodiy jihatdan Ashikaga g'alabasi oldindan xulosa edi). Har bir lagerning o'z imperatorlari bor edi. Yaponiya tarixiy yodgorliklarida bu davr "ikki hukumat davri" - shimoliy va janubiy deb nomlanadi. Uzoq davom etgan kurash har ikki tomonni ham charchatdi. Bundan tashqari, janubi -g'arbiy va sharqiy feodallar urushda asosiy rahbarlarini yo'qotdilar - Kusunoki Masashige va Nitta Yoshidada (Yoshidada) o'ldirildi. Ikkala guruh ham yarashish tendentsiyasini namoyon qila boshladi. Bu tendentsiya mulkni qayta taqsimlash tugashi bilan kuchayib ketdi. 1392 yilda barcha feodallar Ashikaga uyining uchinchi shoguniga - Yoshimitsuga bo'ysunishdi. Shu bilan birga, janubiy imperator shimoliy imperiya foydasiga taxtdan voz kechdi. Segun unvoni Ashikaga uyi vakillariga o'tdi.

Uning boshi Kamakurani tark etdi va butun bakufu bilan Kiotoga ko'chib o'tdi. Vaqt ko'rsatganidek, bu halokatli xato edi. Bir paytlar Kiotoda hukumat masalasida tajribasi bo'lmagan samuraylarning yangi rahbarlari imperatorlik uyining fitnalari bilan to'qnash kelishdi va jangchilar hashamat va bekorchilikka botgan edilar. Imperator zodagonlari bilan tenglashtirish uchun shogunlar va samuraylar har biri badiiy asar bo'lgan bog'lari bo'lgan saroylar qura boshladilar; ular ziyofatlarda, festivallarda qatnashgan va qimmat kanizaklarni saqlashgan.

Bakufu kuchi zaiflashgani ma'lum bo'lgach, harbiy gubernatorlar o'z xohishiga ko'ra o'z viloyatlarida hukmronlik qila boshladilar. Shunday qilib, yangi shogunlar sulolasining vujudga kelishi mamlakatni markazlashtirish degani emas. XII asr oxirida, hatto birinchi sogunat davrida ham mavjud bo'lgan institutlar qayta tiklandi, lekin bu institutlarning ta'sir doirasi faqat shogunga bo'ysunadigan hudud bilan chegaralangan edi, ya'ni. yangi syogunlar joylashgan Kioto shahri atrofida joylashgan viloyatlar. Mamlakatning qolgan qismi mahalliy feodallar qo'lida edi. Segunlar o'z kuchlarini shugo - provinsiyalar himoyachilari orasidan doimo paydo bo'ladigan raqiblardan himoya qilishlari kerak edi. XV asr o'rtalariga qadar.
bunday to'qnashuvlar syogunlar uchun ijobiy yakun topdi va sharqda ular hatto (1439) Kanto gubernatorligining mustaqilligini yo'q qilishga muvaffaq bo'lishdi, uning hukmdorlari Ashikaga uyining boshqa filialining vakillari edi. Ammo bu shogunlarning pozitsiyasini mustahkamlashga olib kelmadi, oxir -oqibat, to'qnashuvlar feodallarning ikki guruhi o'rtasida ichki urushga olib keldi.

Bu urush (1467-1477) Yaponiya tarixiga hukmronlik yillari boshlanganidan keyin "Onin yillaridagi qiyinchiliklar" nomi bilan kirdi. Yaponiyada feodal parchalanish davri boshlandi.

XV asrda. ko'plab mahalliy hukmdorlar suveren knyazlar sifatida yashashgan - Daimyo (buyuk ism), o'z samuray otryadlari bo'lgan. Mamlakatda fuqarolar urushi boshlandi, uni zamondoshlari "hamma hammaga qarshi urush" - sengoku jidai (urushayotgan viloyatlar davri) deb atashdi. U 1478 yildan 1577 yilgacha davom etdi. Bu davrda Yaponiya tarixi Tarixchilar uni gekokujo deb atashadi (pastdan yuqoridan ustunlik). Bu urushning natijasi shundaki, agar XV asr o'rtalarida. Yaponiyada 260 ga yaqin dayyo bor edi, ularning hammasi samuraylarning zodagon oilalaridan chiqqan, keyin XVI asr o'rtalariga kelib. faqat olijanob tug'ilgan o'nlab dayyo qoldi, lekin 250 ga yaqin deb ataladi. sengoku daimyo (jangovar provinsiyalar knyazlari) - kichik, behuda provinsiya knyazlari.

Iqtisodiyot. Katta feodal mulklarining mustaqilligi Yaponiyaning ayrim hududlarining mustaqil iqtisodiy rivojlanishiga olib keldi. Qishloq xo'jaligida yuksalish kuzatilmoqda, bu ekilgan ekinlar navlarining ko'payishi bilan ifodalanadi. XV asrda. guruchning 100 turiga, bug'doy, arpa, tariqning 12 naviga, dukkakli o'simliklarning 14 turiga qadar yetishtirildi. Suv g'ildiragidan foydalanish tufayli sug'orish texnikasi yaxshilandi. Dehqonlar ko'p joylarda yiliga 2 ta hosil olib chiqa boshladilar. Paxta ekinlari (bundan oldin bu hosil faqat mamlakat janubida ekilgan) mamlakat sharqida paydo bo'lgan. Tijorat ekinlari keng tarqaldi - bo'yoqlar tayyorlangan lak daraxtlari, kenevir, yog'li o'simliklar. Ekin maydonlari ko'payib ketdi. Bu deyilganlarning katta qismi erga cho'kishi bilan bog'liq edi. ronin. Erdan haydalgan yoki xo'jayinlaridan qochgan dehqonlar ham Ronin deb atalgan. Qishloq xo'jaligining yuksalishiga dehqonlarning vazifalarini biroz yumshatishi ham yordam berdi, ular feodallarga hosilning 2/5 qismini, avvalgidek, ½ yoki undan ko'pini berishni boshladilar.

Hunarmandchilik va savdo rivojlangan. Shaharlarda hunarmandlar korporatsiyalari - dza ko'paygan. Qurilish, to'quvchilik, metall, qurol va keramika ishlab chiqarish rivojlangan. Savdo gildiyalari paydo bo'ldi - dza. Savdogarlar uylari brend nomlarini - yago -ni qabul qila boshladilar. Ular ulgurji savdogarlar ediqurilish materiallari, baliq, guruch, qog'oz.

Shaharlar o'sdi. Ma'muriy markazlarning ba'zilari (Kioto, Kamakura), boshqalari yirik monastirlar yonida (Uji-Yamada, Nara), boshqalari esa qulay portlar joylarida (Sakay, Yamaka, Xyogo, Ominato, Xakata) joylashgan. Shahar odatiy edi - qal'a yaqinidagi aholi punkti. Bunday shaharlar feodallarning vassallarini bir joyga - senyor qal'asi yoniga joylashtirishi natijasida vujudga keldi. Katta shaharlar Yamaguchi (Ouchi knyazlarining qarorgohi), Sumpu (Shizuoka) (Imagava knyazlarining qarorgohi).

Tashqi savdo keng tarqalgan. Birinchi o'rinda Xitoy bilan savdo (13 -asrdan) bo'lgan. Mis, oltingugurt, qilich, zanjirli pochta, nayzalar, laklar, ekranlar va fanatlar Yaponiyadan Xitoyga olib kelingan. Xitoydan Yaponiyaga - xom ipak, tuval, brokar, temir, chinni, dori -darmonlar, rasmlar, kitoblar. Xitoy bilan savdo Xitoy hukumati tomonidan berilgan maxsus ruxsatnomalar (litsenziyalar) asosida amalga oshirilgan. Litsenziya Yaponiyadan Xitoyga, aksincha - Xitoydan Yaponiyaga yuborilishi mumkin bo'lgan kemalar sonini aniqladi. Tijorat munosabatlarining o'rnatilishi bilan bog'liq edi siyosiy shartlar kim shogunlarni qabul qildi: ular Xitoy imperatoriga vassalatsiyasini tan oldilar.
Yoshimitsu, Ashikaga uyining uchinchi shoguni, 1402 yilda bu shartlarga rozi bo'lgan va Xitoy imperatoridan "Nippon -kokuo" - Yaponiya qiroli unvonini olgan. Bu shuni anglatadiki, XV asrda Xitoydan buyon hech qanday ahamiyatga ega bo'lmagan syogun hukumati Xitoy tomonidan rasman tan olingan. Osiyodagi eng qudratli davlat edi.

Yaponiya Koreya bilan savdo -sotiq olib bordi, u erda Xitoyda bo'lgani kabi yapon tovarlari importi uchun maxsus portlar aniqlandi. Xitoyning asosiy porti - Ningbo, Koreyaning - Pusan shahri. XV asrda. Yaponiyada hunarmand-savdogarlar va feodallar o'rtasida kurash olib borildi, bu esa ba'zida shaharlarning o'zini o'zi boshqarish huquqini olishiga olib keldi. Bunga Sakay, Yamaka, Ominato kabi shaharlar erishdi. Ularda savdogar o'zini o'zi boshqarish organlari paydo bo'ldi va o'zlarining yollanma askarlaridan shahar qo'riqchilari - samuraylar paydo bo'ldi.

1428 yilda yirik dehqon qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Qo'zg'olonga turtki, ekinlarning etishmasligi kuchli ocharchilikka olib keldi va dehqonlar soliq va qarzlarni to'lashdan butunlay voz kechdi. Qo'zg'olon Kioto atrofidagi markaziy viloyatlarning katta qismini qamrab oldi. Qo'zg'olonchilar sudxo'rlarga, ulgurji savdogarlarga hujum qilishdi va ularning uylarini vayron qilishdi. Rasmiylar qiyinchilik bilan Kioto hududidagi qo'zg'olonni bostirdilar, boshqa joylarda ular qarzlarini to'ladilar. 1429 yilda Xarima viloyatida qo'zg'olon ko'tarildi. Dehqonlar feodallarga qarshi chiqishdi.

ChegaradaXV-XVI asrlar. Yaponiya bir necha qismlarga bo'lindi. Sogun ham, imperator ham markaziy hukumat yo'q edi. Mamlakatni birlashtirish haqida savol tug'ildi.

An'anaviy yapon tarixshunosligida tan olingan va evropalik tarix fani, XVI asr. teng bo'lmagan ikkita qismga bo'lingan. 1573 yilgacha uning uchinchi choragi Ashikaga davriga to'g'ri keladi; XVI asrning oxirgi choragi 1615 yilgacha - Momoyama davri sifatida belgilangan, Tokugava uyidan shogunlar hokimiyatini boshqarishni yakuniy tasdiqlash vaqti.

XV -XVI asrlar oxirida. Yaponiya chuqur inqirozga yuz tutdi. 60 -yillarda boshlangan ichki feodal urushlari. ("Onin yillari urushi" deb nomlangan, 1467-1477) mamlakatda yagona hokimiyat bo'lmagan paytlarda "Qiyinchiliklar davri" (Sengoku jidai) ning boshlanishi edi. XV asr oxiriga kelib. Yaponiya Xokkaydo shimoli va janubiy Ryukyu orollari bundan mustasno, deyarli zamonaviy maydonni egalladi. Aholisi taxminan 16-17 mln. Ammo Xitoy, Koreya bilan taqqoslaganda, Yaponiya iqtisodiy jihatdan ancha qoloq mamlakat edi. Ammo 17 -asrning oxiriga kelib. Yaponiya - iqtisodiyoti yuksalayotgan kuchli markazlashgan davlat. Tarixchilar ta'kidlaganidek, XVI asrda Yaponiyadagi barcha o'zgarishlarning asosi. ga o'tish bor edi yangi tizim yer egaligi va yirik feodal knyazliklarining vujudga kelishi. Harbiy sinf tepasi vakillari - Daimyo deyarli barcha erlarning egalariga aylanishdi. Guruch etishtirishdan tashqari, Yaponiyaning asosiy dehqonchilik madaniyati, ular hunarmandchilik va savdoni rag'batlantirgan, yo'llar, qirg'oq bo'ylab navigatsiya qilish uchun kemalar qurgan, ekspeditsiyalar uyushtirgan.qo'shni davlatlar... Hamma samuraylar faqat jangchi edilar va xo'jayinlaridan guruch uchun to'lov oladilar va dehqonlar erni ishlov berishlari kerak edi.

Vazifani amalga oshirish mamlakatning birlashishi Yaponiyaning mashhur tarixiy shaxslari-Oda Nobunaga (1534-1582), Toyotomi Hideyoshi (1536-1598), Tokugava Ieyasu (1542-1616) nomlari bilan bog'liq edi.

Mamlakat birlashdi Oda Nobunaga- Ovari provinsiyasining Daimyo (kichik) (Xonsyu orolining markaziy qismi). Bo'ldi taniqli shaxs, maqsadli, a'lo qo'mondon, portugallar olib kelgan o'qotar qurollardan mohirona foydalangan, yangi jangovar taktikani talab qilgan, xolis, sovuqqon, xoin va dehqoncha ayyor. U siyosiy maydonda 60 -yillarda paydo bo'lgan. XVI asr Katta feodallarga qarshi bir necha muvaffaqiyatli kampaniyalar o'tkazib, ichki urushlarda qatnashgan budda monastirlarini mag'lubiyatga uchratgan bitta Nobunaga mamlakat markazini Kioto poytaxti bilan o'z hokimiyatiga bo'ysundira oldi.

Oda Nobunaga mamlakat poytaxti Kyoto shahriga shogun Ashikaga Yoshiaki (Yoshiaki) qonuniy huquqlarini himoyachisi sifatida kirdi. Ammo 1573 yilda Oda Nobunaga vasiyatini bajarishdan bosh tortgan shogun ag'darildi. Odaning bu kurashdagi eng achchiq raqiblaridan biri budda monastirlari bo'lib, ular xodisaning xristianlik bilan bog'liq siyosiy yo'nalishini aniqlashda muhim rol o'ynagan.

Birinchi xristianlar 40 -yillarda Yaponiyada paydo bo'lgan. XVI asr Portugal savdogarlari bilan birga. Birinchi yevropaliklar 1543 yilda yapon tuprog'ida paydo bo'lgan: tayfun paytida xitoylik yelkanli qayiq Kyushu janubiy sohilidagi Tanegashima oroliga qo'nishga majbur bo'lgan va bortda uchta portugal yo'lovchisi bo'lgan. O'shandan beri, portugallar muntazam ravishda Xitoyga ham, o'z kemalarida ham Yaponiyaga tashrif buyurishni boshladilar.

Keyin katolik missionerlari keldi. 1549 yilda iezuit Frensis Xaver Kyushu orolidagi Kagoshima shahriga keldi. Missionerlar muvaffaqiyat qozonishdi. Ko'p yirik Daimyo Kyushuda suvga cho'mdi, ular portugal kemalarini o'z hududlarida joylashgan portlarga jalb qilishni va chet eldagi savdo -sotiqning bir qismini o'z zimmasiga olishni xohlashdi, bu ularga katta daromad va'da qildi. Musketlar, to'plar va Evropa kemalari yaponlarni qiziqtirgan. Keyinchalik, evropalik mutaxassislarning maslahati bilan, o'zlarining ko'plab katta kemalari qurildi. Evropaliklarning yordami mustahkam qal'alar qurilishida, shuningdek, tog' -kon va metallga ishlov berish sanoatida ishlatilgan. Xristianlik tarqala boshladi. 17 -asr oxiriga kelib 1580 yilda 150 000 ga yaqin xristianlar, 200 ta cherkovlar, 5 ta seminariyalar bo'lgan. allaqachon 700,000 xristianlar bor edi. Bunga portugal savdosidan manfaatdor bo'lgan va etkazib beruvchilari katolik portugallar bo'lgan o'qotar qurollarga ega bo'lgan janubiy provinsiyalarning dayyo siyosati yordam berdi.

Hideyoshi hukmronligi davrida 4 ta nasroniy yoshlardan iborat missiya tarixda birinchi marta Papani tanishtirish va Evropa mamlakatlari bilan tanishish uchun Yaponiyadan Evropaga yuborilgan. Missiyaga Evropaning katolik mamlakatlariga sayohat yaponlarga cherkovning qudratli ekanligiga ishonch hosil qilish imkoniyatini beradi, deb hisoblagan Jezuitlar rahbarlik qilgan. Missiya 1582 yil fevralda Nagasakidan jo'nab ketdi va 1590 yilda, yozda qaytdi. Missiya marshruti Hindistondan, Afrikadan o'tdi, elchilar Portugaliya, Ispaniya va Italiyada bo'lib, Filipp II va Papa sudlariga tashrif buyurishdi.

80 -yillarda. XVI asr Oda mamlakat provinsiyalarining yarmini egallab oldi, siyosiy va iqtisodiy tarqoqlikni yo'q qilishga, shaharlar va savdoni rivojlantirishga qaratilgan bir qator islohotlarni amalga oshirdi, lekin markaziy hukumatning yuqori nazorati ostida (1568 yilda Sakay tijorat shahri o'z avtonomiyasidan mahrum qilindi. ). 1582 yilda Kioto ibodatxonalaridan birida Nobunaga o'zini xiyonat qilgan qo'mondon boshchiligidagi isyonchi qo'shinlari qurshovida o'z joniga qasd qildi.

Nobunaga vafotidan keyin hokimiyat uning eng qobiliyatli harbiy rahbarlaridan birining qo'liga o'tdi. Xideyoshi Toyotomi(1536-1598). Hideyoshi - (Oda Nobunaga qo'mondonlaridan biri Kinoshita Tokichiro edi, u keyinchalik Hideyoshi Toyotomi ismini oldi, u Odaning asosiy qo'mondonlaridan biriga aylandi, keyin uning vorisi) chirkin, o'qimagan, behuda, lekin irodali, vatandosh dehqonlar, ajoyib strateg edi. Uning maqsadi - daima separatizmini yengish. Hideyoshining harbiy operatsiyalari ichida eng qiyini Kyushuga qarshi Daimyo Shimazuga qarshi yurish edi. Keyin 1590 yilda u markaziy viloyatlarda Xojo klanini zabt etdi.

1588 yilga kelib Hideyoshi o'z gubernatorlarini hatto mamlakatning eng chekka hududlariga ham tayinlay oldi va samuraylardan boshqa barcha fuqarolarga qurollarini topshirishni buyurdi. Bu o'zingizni himoya qilish uchun qilingan dehqonlar urushi... 1587 yilda Hideyoshi dehqonlar barcha qurollarini topshirishlari kerakligi to'g'risida farmon chiqardi (bu voqea "qilich ovi" deb nomlangan), bundan keyin dehqonlar jangchi bo'la olmaydilar, samuraylar esa o'z navbatida dehqonlar.
1588 yilda erni ro'yxatga olish boshlandi, natijada barcha erlar o'lchandi, sifati bo'yicha taqsimlandi va dehqonlarga uchastkalarni tark etish huquqisiz tarqatildi.

Uning davrida Koreyaga qarshi tashqi kengayish amalga oshirildi (birinchi kampaniya 1592 yilda, ikkinchisi - 1597 yilda), Koreyani, so'ngra Janubi -Sharqiy Osiyoni zabt etishning yashirin rejasiga qaratilgan. Muvaffaqiyat bo'lmadi, lekin Koreyada yaponlar yozuvlarni yozishni o'rgandilar va 1593 yilda shriftning o'zi, matbuot va printerlar olib tashlandi. Shu bilan birga, ko'plab koreys kulollari Yaponiyaga ko'chib ketishdi, bu esa keramika hunarmandchiligining, ayniqsa, Kyushuda yuksalishiga olib keldi. Koreyaga qarshi kampaniyada qatnashgan Hideyoshi armiyasi soni 137 ming. Mish -mishlarga ko'ra, bu kampaniyani u jangchi samuraylarni o'z mamlakatidan chalg'itish uchun maxsus uyushtirgan. Bu haqiqatmi yoki yo'qmi, o'n minglab bezovtalanuvchilar hech qachon chet eldagi sarguzashtdan uylariga qaytmagan. Boshqa bir nashr (Sharq tarixi, 459 -bet) "Hideyoshi qit'adagi fathlar orqali o'z kuchini kengaytirish orzusini qadrlagan. Koreyaga qilingan ekspeditsiyaning muvaffaqiyatsizligi bu orzularni ko'mib tashladi ”.

Shunga qaramay, Xideyoshi davrida markaziy hukumat kuchaytirildi, shaharlar va savdo ustidan nazorat kuchaytirildi, yer islohotlariga e'tibor qaratildi, uning maqsadi davlat xazinasiga soliqlarni muntazam to'lay oladigan dehqonlarni yer bilan ta'minlash edi.

U ham qarshi chiqdi, uning fikricha, jesuitlar va umuman nasroniylarni kuchaytirdi. 1587 yilda u hatto xorijiy missionerlarni, portugallarni, ispanlarni quvib chiqarish to'g'risida farmon chiqardi, yapon xristianlarini ta'qib qilishni uyushtirdi. Ammo bu muvaffaqiyatli bo'lmadi. 1598 yilda Hideyoshi vafot etdi va hokimiyatni voyaga etmagan o'g'liga qoldirdi. ishlar registr kengashi tomonidan hal qilinishi kerak edi.

Aynan shu doiradan mamlakatni birlashtirishni tugatgan odam tez orada ajralib chiqdi - Ieyasu Tokugava(1542-1616). Ieyasu Hideyoshining o'g'li atrofida to'plangan mamlakatni birlashtirishga qarshi bo'lganlarga qarshi kurashdi. 1600 yilda Sekigahara jangida mag'lub bo'lgan Hideyoshining o'g'li va uning tarafdorlari 15 yil davomida muxolifat markazi bo'lgan Osakaga joylashdilar. 1603 yilda Ieyasu o'zini shogun deb e'lon qilib, Tokugava sekunatini (1603-1867) boshladi. Shogunatning o'rni - Edo (Tokio). Shunday qilib, Meiji Yishin inqilobigacha davom etgan yangi shogunatning uzoq davri boshlandi.

Klassik formulada "boshlandi, davom ettirildi, to'ldirildi, odatda 16 -asrda mamlakatning uchta taniqli birlashtiruvchisi faoliyatini baholashga ishora qilingan. Tokugava Ieyasu oxirgi bosqichda.

Tokugava - qadimiy zodagonlar oilasining avlodi va mamlakatning eng badavlat odami (Tokugava klani barcha erlarning ¼ qismiga egalik qilgan va 7 million kokiga yaqin guruch daromadi (105000 tonna) olgan. Tarafdorlari va muhim qo'shin Hideyoshining o'g'li bo'lgan. 1615 yilda qurshovdan so'ng qal'a qulab tushdi, bu yil Tokugava shogunlari hukmronligining boshlanishi hisoblanadi. Momoyama davri (1573-1615) tugadi.

Qo'shiq aytishni istamagan qush haqidagi mashhur masalda "buyuk uchlik" ning har birining xarakter xususiyatlari va uslubi berilgan. Unda aytilishicha, Oda Nobunaga, agar u qo'shiq aytmasa, qushni o'ldiraman, Toyotomi Xideyoshi - bu kuch bilan kuylashga majbur qiladi va Tokugava Ieyasu - u kuylay boshlaguncha kutaman, deb aytgan. Bu masal nafaqat bu odamlarning fe'l -atvori va harakat uslubidan dalolat beradi, balki ma'lum darajada tarixiy jarayon dinamikasini ham aks ettiradi. Bu poytaxtni egallab olgan, shogunlarni ag'darib tashlagan, ruhoniylarining qarama -qarshiligi tufayli Xiezan tog'idagi qudratli budda monastirini vayron qilgan Oda Nobunaga faoliyati bilan boshlandi, lekin o'zi vassalining xiyonati natijasida vafot etdi; ikkinchi bosqich - muhim ichki islohotlar va tashqi kengayish rejalari bilan Hideyoshining tinimsiz faoliyati; va nihoyat, feodal absolyutizmning barqarorlashuvi va mustahkamlanishi davri, asta -sekin ichki mafkuraviy bosimning kuchayishi, izolyatsiya siyosatiga o'tish,

bu 30 -yillarda mamlakatning to'liq yopilishiga olib keldi. XVII asr.

Ko'p sonli islohot birinchi Tokugava shogunlari erishilgan yutuqlarni mustahkamlashga va o'z kuchini mustahkamlashga qaratilgan edi. Imperator faqat tashqi kuchga ega edi, 1615 yil farmoniga binoan tenno (imperator) faqat davlatga bag'ishlangan diniy marosim va marosimlarda qatnashishi mumkin edi. bayramlar, shuningdek, faylasuflar, shoirlar, rassomlarga homiylik qilish. Tokugavaga sodiq samuraylar mamlakatdagi barcha muhim lavozimlarga tayinlanishdi.

Davlatni boshqargan. shogun apparati. Edoda yashash joyi. Lavozimi bo'yicha - mutlaq monarx. Keyin harbiy hukumat - bakufu, mamlakatning hamma joylarida shogun buyruqlarining bajarilishini ta'minlashi kerak edi. Keyin 260 viloyatni boshqargan dayyo bakufu buyrug'iga binoan hukmronlik qildi. Mulk piramidasi, tepasida shogunlar va tokuqavalar klani bo'lgan, asosiy ishlab chiqaruvchi dehqonlarga tayangan.

Rasmiy farmonga ko'ra, mamlakatning barcha aholisi 4 sinfga bo'lingan - samuraylar, dehqonlar, hunarmandlar, savdogarlar, + pariyalar (quyi qismi - jamiyatdan tashqarida, tashqarida). Tokugava rejimining iqtisodiy yordami - dehqonlar, harbiylar - samuraylar. (Yaponiyadagi ijtimoiy maqom erdan olingan guruch miqdori bilan bog'liq edi. Daimyo maqomi 10 000 koku guruchining (1 koku = 150 kg) daromadi bilan aniqlandi. Hunarmandlar va savdogarlar haqiqiy iqtisodiy qudratiga qaramay, ularga nafrat bilan munosabatda bo'lishdi. yuqori va yirik feodallar, ba'zida hatto shogunlar ham savdogarlar gildiyalari va badavlat savdo uylaridan moliyaviy yordam so'rashga majbur bo'ldilar.

Tokuqava avtokratiyasi da'vosiga qaramay, davlatni to'liq markazlashtirish yo'q edi, chunki feodal knyazliklari tizimi ma'muriy va siyosiy tuzilishning asosi bo'lib qoldi. Tokugava samuraylarning hayotini nazorat qilish bilan band edi. 1615 yilda knyazlik kodeksi qabul qilindi, unga ko'ra, Daimyo mustahkam qal'alar qurishni, armiyani saqlashni, boshqa knyazliklar bilan munosabatlarni, aloqa va xulq -atvorning qat'iy me'yorlarini, nikoh tuzishni taqiqlab qo'ydi. Yuqori va quyi samuray vakillari uchun matolarning rangi va sifati tartibga solingan. Noble kodeksi, ruhoniylar, dehqonlar, shahar aholisi uchun kodlar qabul qilingan. Bu farmonlarning barchasi qat'iy ierarxiya o'rnatdi, jamiyatning har bir a'zosining "o'rni" ni va shunga muvofiq hayotning barcha holatlaridagi javobgarlikni belgilab berdi.

Shtatning muhim qismi. tizim josuslik edi, denons majburiyati va shafqatsiz jazolarbelgilangan qoidalarning barcha buzilishlari uchun.

Daimyo fitnalaridan qo'rqib, Tokugava feodal klanlarini bir viloyatdan boshqasiga majburiy ko'chirishni amalga oshirdi va ishonchli bo'lmagan vassallarining mulkini sodiq tarafdorlari yoki qarindoshlari mulki orasiga joylashtirdi. Daimyo - Tokugavaning qarindoshlari va vassallari tozama deb nomlanmagan. 1634 yildan boshlab, garovga olishning maxsus tizimi joriy etildi, unga ko'ra har bir dayyo 1 yil yashashi kerak edi yangi poytaxt, Edoda, ikkinchisi - uning mulkida, lekin poytaxtda sizga yaqin odam qoldirganingizga ishonch hosil qiling. Ammo boshqa sinflarga nisbatan, har qanday samuray ijtimoiy imtiyozlarga ega edi, shu darajada, agar uning fikricha, etarlicha hurmatga sazovor bo'lmagan odamni qilich bilan kesib tashlashi mumkin edi.

Yilda tashqi siyosat katta o'zgarishlar yuz berdi. Xideyoshi davrida, xristianlarga qarshi birinchi farmonlar, missionerlarning faolligi va Yaponiyaning ko'payishi tufayli mustamlakaga aylanishi mumkinligidan kelib chiqqan. Evropaning ta'siri Filippinda bo'lgani kabi. 1594 yil xristianlarni ommaviy ta'qib qilish, qiynoq va ularga qarshi qatl qilish yili bo'ldi. 17 -asrning boshlarida. yengillik bor edi, chunki Ieyasu kemalar qurilishida, tog' -kon sanoati, metallurgiyada Gollandiya va Portugaliyadan yordam umid qilgan.

Ammo xristianlikni qabul qilgan Kyushu feodallarining kuchayishidan, shuningdek, aholining quyi qatlamlari orasida, ayniqsa, pariahlar orasida nasroniylik g'oyalarining tarqalishidan qo'rqib, shogunatlar nasroniylarga qarshi bir qator choralar ko'rdilar va dehqondan keyin 1637-1638 yillardagi qo'zg'olon. xristian shiorlari ostida o'tkazilgan Shimabara shahrida 1639 yilda mamlakatni chet elliklar uchun to'liq yopilishi to'g'risida farmon qabul qilindi. Faqat Gollandiya istisno qilindi, ular hukumatga Shimabar qo'zg'oloni va xitoylarni bostirishda yordam berishdi. Ularga Nagasakidagi Deshima yarim orolida o'z vakolatxonalarini ochishga ruxsat berildi. Yiliga bir marta Gollandiya kemasi bu portga kirishi mumkin edi. O'lim azobidan yaponlarga chet elga chiqish taqiqlandi, Evropa kitoblarini saqlash va Yaponiyaga ruxsat berilgan chet elliklar bilan aloqa qilish taqiqlandi.

Shunga qaramay, Gollandiyalik savdogarlar orqali Yaponiyaga borgan barcha Evropa ilm -fani va madaniyati (uni Gollandiya fani, rangaku deb atashardi), ayniqsa kitoblar, boshqalarga foydali bo'lgan hamma narsani o'zlashtirishga odatlangan yaponlarga katta ta'sir ko'rsatdi. Shunday qilib, olimlar, Rangaku izdoshlari, XVIII asrda allaqachon bilimli yaponlardan. mamlakat iqtisodiyotini yaxshilash uchun Evropa fanining ma'lumotlaridan faol foydalangan.

Biroq, hatto mamlakatning to'liq bo'lmagan izolyatsiyasi ham uning rivojlanishiga to'sqinlik qildi. Agar XVII asrda. islohotlar va ichki barqarorlikni mustahkamlash Yaponiya iqtisodiyotining nisbatan gullab -yashnashiga olib keldi, XVIII asr. boshini olib keldi iqtisodiy inqiroz, bu 30 -yillarda eng aniq namoyon bo'lgan. XIX asr.

Tokugava sekunatasining qulashiga sabablar shogunlar kuchining zaiflashuvi, janubiy knyazliklari - Choshu va Satsuma (kontrabanda orqali boy, o'z sanoatini rivojlantirish), AQShning "Yaponiya kashfiyoti" edi. va 19 -asr o'rtalarida Evropa kuchlari, bularning barchasi 1867 yilda milliy ramzga aylangan (janubiy samuraylar, roninlar, Angliyaning Shinto tarafdorlari tomonidan qo'llab -quvvatlangan) imperatorlik kuchi qarshisida muxolifatning shakllanishiga olib keldi. 1868. -hokimiyat 16 yoshli imperator Mutsuhito (Meiji) qo'liga o'tdi, islohotlar boshlandi.

Javob chapda mehmon

Niya tarqoq knyazliklardan - nufuzli knyazlar (feodallar) boshchiligidagi daymerlar - dayimlardan iborat edi. Samuray zodagonlari ularning rahbarligida xizmat qilishdi. Mamlakat rasman imperator tomonidan boshqarilganiga qaramay, siyosiy kuch Segun qo'lida edi.

Asosiylaridan biri tarixiy voqealar o'sha paytda Yaponiyaning uchta orolining yagona markazlashgan feodal davlatga birlashishi edi. Mamlakatni birlashtirishda tarixiy shaxslar katta rol o'ynadi: yirik yer egasi - Nobinaga, dehqon - Hideyoshi va feodal - Ieyasu.

Kuchli kuch yaratish orqali jangovar armiya ular mamlakatni qutqarishdiFuqarolar urushi... Tokugawa Ieyasu mamlakatni birlashtirish jarayonida egallab oldi katta maydonlar... Yaponiyaning deyarli ettinchi qismi unga tegishli bo'lgan. O'z navbatida, u keyinchalik Tokio nomi bilan mashhur bo'lgan Edo shahrini yaratdi.

1603 yilda Tokugawa Ieyasu merosxo'r shogun unvonini oldi (buyuk qo'mondon), ya'ni Yaponiyaning yangi harbiy hukmdori bo'ldi. Yaponiya tarixida bu sekunat oxirgi (uchinchi) bo'lib, Tokugava shogunati sifatida tanilgan. O'sha vaqtdan boshlab, taxminan 250 yil davomida Yaponiya Tokuqava sulolasi tomonidan boshqarilgan.

Hukmron feodal tabaqasi Tokugava ostida bir necha darajalarga bo'lingan. Sud zodagonlari - kuge, rasmiy ravishda eng imtiyozli lavozimni egallagan, lekin aslida hokimiyatga ega emas edi. Imperator singari ular ham shogunlardan qo'llab -quvvatlanishdi.

Harbiy zodagonlar samuraylar mulkini tashkil qildilar, ularning yuqori qismi suveren knyazlar edi - Daimyo, samuraylar dehqonlar kelganidan keyin, oxirgi qadamni hunarmandlar va savdogarlar (savdogarlar) egalladi.
Tokugava shogunati evropaliklar Yaponiyaga kirib kela boshlagan paytda tashkil etilgan. XVI asrda. Yaponiyani 50 yil yaponiyaliklar bilan savdo qilgan portugallar kashf etishdi. 1552 yilda ispanlar Yaponiyada, keyin Gollandiya va inglizlarda paydo bo'ldi. Yaponiyada xristian dini tarqala boshladi, uni Evropadan kelgan missionerlar yaponlar orasida targ'ib qilishdi. Avvaliga yaponlar missionerlar va iezuitlarni qo'llab -quvvatladilar, lekin keyinchalik ular tushunib etdilarki, din niqobi ostida evropaliklar Yaponiyaning mustaqilligini cheklashga, uni qo'lga kiritishga harakat qilmoqdalar.

1587 yilda qabul qilingan

Farmon 20 kun ichida barcha nasroniy missionerlarni mamlakatdan chiqarib yuborishni qonuniylashtirdi. Aks holda, ular o'limga hukm qilindi. Ammo bu qonun tijoratga qarshi qaratilgan emas. Chet ellik savdogarlar biznes bilan shug'ullanishi va kerak bo'lganda mamlakatda qolishi mumkin edi, lekin agar savdogarlar missionerlarning kirib kelishiga yordam bergan bo'lsa, ularning mol -mulki musodara qilingan.

Qabul qilingan farmon Yaponiyaning xavfsizligini ta'minlash va uning mustaqilligini saqlab qolishi kerak edi.Tokugava Xideyoshi birinchi bo'lib, xristianlikni qabul qilgan yaponlarning xavfini tushundi, chunki evropaliklar missionerlarni yuborishdi va nasroniylik dinini targ'ib qilishdi. qabul qilgan yaponlarni mamlakatni zabt etishga yordam berishiga ishontirish.

Biroq, shogun Tokugava Ieyasuni davrida chet elliklar bilan munosabatlar hali ham do'stona edi. U tashqi savdoning rivojlanishiga katta e'tibor berdi. U vafotidan keyin mamlakatda nasroniy diniga mansub odamlarni ta'qib qilish boshlandi. Missionerlar mamlakatdan haydab chiqarildi, xristian dinini qabul qilgan yaponlar bu dindan voz kechishga majbur bo'lishdi.

Chet elliklar bilan savdo siyosati ham o'zgardi. Yaponlar chet elliklarning mamlakat ichki ishlariga aralashishiga to'sqinlik qila boshladilar. XVII asr. Shogun hukumati Tokugava Iemitsu Yaponiyani tashqi dunyodan ajratish uchun bir qancha choralar ko'rdi.

1624 yildan inglizlar Yaponiyaga tashrifini to'xtatdilar. O'sha yili Yaponiya mustaqilligining eng xavfli raqiblari hisoblangan ispanlar mamlakatdan haydaldi. Chiqarilgan farmonga ko'ra, faqat xristian diniga mansub bo'lmagan shaxslar chet elda savdo qilish huquqiga ega edilar.

Va nihoyat, 1636 yilda portugallar chiqarib yuborildi va Yaponiya chet elliklar uchun butunlay "yopildi". Barcha yaponlarga dinidan qat'i nazar, chet elga chiqish taqiqlangan.

Hech bir yaponiyalik o'lim azobidan chet eldan Yaponiyaga bora olmadi. Bir nechta gollandiyaliklar mamlakatda qolishdi

7 -sinfda tarix darsi (Singapur tuzilishi)

Badretdinova Gulnaz Magfuryanovna

Tarix va ijtimoiy fanlar o'qituvchisi

Mavzu: "Taqiqlangan" davlatlar. Xitoy va Yaponiya

v Xvi - Xviii asrlar.

Maqsadlar:

Talabalarni rivojlanishning o'ziga xos xususiyatlari, Xitoy va Yaponiya san'ati bilan tanishtirish;

- matn bilan ishlash ko'nikmalarini shakllantirish, muloqot faolligini o'quvchilar faolligining namoyon bo'lishi sifatida rivojlantirish;

Ftarixga qiziqishni shakllantirish; Xitoy va Yaponiya xalqlarining an'analariga hurmatni tarbiyalash;

Uskunalar: taqdimot, topshiriq kartalari

Darslar davomida:

I. Tashkiliy moment.

MANAGE MET tuzilmasidan foydalanaman.

Talabalar 4 kishidan iborat bo'lib, jamoalarni tuzadilar.

Uy vazifasini tekshirish

Tuzilish jadvaliga ko'ra

Hindistonda qanday e'tiqodlar keng tarqalgan?

Bu erga portugallar kelganidan beri evropaliklar Hindistonda qanday usullardan foydalanishgan?

Yagona ROUND ROBIN tuzilishi bo'yicha

Hindiston iqtisodiyotining tayanchini nima deb atagan bo'lardingiz?

Britaniyaning Sharqiy Hindiston kompaniyasining Hindiston hayotidagi o'rni haqida gapirib bering.

Yangilanmoqda

"Taqiqlangan" davlatlar. Qanday tushunasiz?

Yangi materialni o'rganish.

O'qituvchi kirish

2. Darslik bilan ishlash

3. Vazifalarni bajarish

Birinchi jamoa - Xitoy

Ikkinchi jamoa - Yaponiya

Topshiriqlar: 1) Qaysi sulolalar hukmronlik qilgan?

2) Hukumat yillari?

3) taxtaning xususiyatlari

4) hodisalar

4. Talaba bilan tanishtirish
Ming davrida Xitoy imperiyasi.

Hozirgi zamonning boshlarida Xitoy dunyodagi eng katta va aholi ko'p bo'lgan davlat edi. Bu qadimiy mamlakat eng yuksak ma'naviy madaniyat va san'atni tug'di. U Konfutsiylik axloqiy va siyosiy ko'rsatmalariga binoan yashashni davom ettirdi va Xitoy davlat tuzumi ularga asoslangan edi.

V XIIIasrda Xitoy mo'g'ullar hukmronligi ostiga tushdi, lekin 1368 yilda u ag'darildi va bu erda Ming sulolasi hukmronlik qildi, u 1368 yildan 1644 yilgacha hukmronlik qildi. VXv- Xviasrda Xitoy iqtisodiy yuksalishni boshdan kechirdi: shaharlar o'sdi, hunarmandchilik va savdo rivojlandi, ajoyib saroylar qurildi. Shu bilan birga, manufakturalar paydo bo'ldi.

Biroq, qadimiy an'analarga ko'ra, hokimiyat iqtisodiy ishlarga juda faol aralashdi. Davlat erdagi monopoliyani saqlab qoldi, shuningdek ishlab chiqarish va savdo bilan bog'liq hamma narsani bo'ysundirdi, metallar ishlab chiqarishni, shuningdek, eng zarur narsalar - tuz va choyni nazorat qildi. Kema qurilishi va chinni ishlab chiqarish davlat qo'lida edi.

O'zgarishlar qattiq holatga ta'sir qilmadiijtimoiy tizim Xitoy Oldin bo'lgani kabi, barcha sub'ektlar faqat bir jihatdan teng edi: ular imperator oldida teng huquqdan mahrum qilingan. Hokimiyatni ularning ehtiyojlarini inobatga olishga majbur qiladigan birorta ham mulk yo'q edi. Imperator hamma uchun yagona xo'jayin edi.

Xitoyning byurokratiyasi juda katta edi. Rasmiylar juda xursand bo'lishdi bilimli odamlar... Imtihonlarda ular lavozimga bo'lgan huquqlarini doimiy ravishda tasdiqlashlari kerak edi. Ularning natijalariga ko'ra, ular lavozimga ko'tarilishdi. Konfutsiy ta'limotiga ko'ra, davlat amaldori imperatorga fidoyilik, halollik va sadoqatning namunasi bo'lishi kerak edi. Aslida, ular pora olishgan va hech qachon o'z xizmat mavqeidan foydalanish imkoniyatini qo'ldan boy berishmagan. Ammo, agar ma'lum bo'lsa, ularga qattiq repressiyalar bilan tahdid qilishdi: imperator aybdorga o'z joniga qasd qilishni buyurishi mumkin edi.

Oxirida Xvi- boshida n XVIIasrda butun mamlakat bo'ylab bir necha kuchli dehqon qo'zg'oloni boshlandi. Ulardan biri 1644 yilda taxtdan va Ming sulolasidan supurib tashlagan.

2) Zin sulolasi davri.

Shtatni shimoliy qo'shnilar - yangi Qing sulolasini (1644 - 1911) asos solgan jangchi Manjurlar egallab olishdi. Vaqt o'tishi bilan manchurlar Xitoyning katta aholisi orasida g'oyib bo'ldi. Shunga qaramay, xitoylar imperiyaning yangi hukmdorlarini begona deb hisoblashgan.

O'z ta'sirini saqlab qolishga urinib, Qing sulolasi imperatorlari evropalik savdogarlar va missionerlarning Xitoyga kirishiga to'sqinlik qila boshladilar. 1724 yilda barcha nasroniy va'zgo'ylari mamlakatdan quvilgan va cherkovlar vayron qilingan. Va 1758 yilda Xitoy nihoyat evropaliklar uchun eshiklarini yopdi.

V XVII – XviiiAsrlar davomida Xitoy kabi qudratli davlat Evropa bilan aloqalarni uzishga qodir edi. U iqtisodiy rivojlanish uchun o'z resurslariga ega edi.

Biroq, allaqachon ma'lum bo'lganidekXIXQing Xitoy, dunyoning qolgan qismidan ajralib qolgan, asta -sekin iqtisodiy va texnik jihatdan tez rivojlanayotgan Evropadan orqada qola boshladi.

3) Tokugava shogunlari boshqaruvidagi Yaponiya.

ButunXviasrlar davomida Yaponiya nufuzli feodal klanlarining kurashi natijasida parchalanib ketdi, bu esa davlatning bir necha qismlarga bo'linishiga olib keldi.

Mojarolar, talonchilik, dehqonlar qo'zg'olonlari - bularning barchasiga qarshi turish kerak edi, "mustahkam qo'l" kerak edi, u Yaponiyani birlashtirib, feodal ozodlik bilan shug'ullanardi.

Bu odam Tokugava Ieyasu bo'lib chiqdi. U o'zini shogun - oliy harbiy hukmdor deb e'lon qildi. Feodallarga shaxsiy ichki urushlar o'tkazish taqiqlangan, ular yagona davlat qonunlariga bo'ysunishga majbur bo'lgan.

17 -asrning 30 -yillarida Tokugava mamlakatni chet elliklar uchun yopdi va nasroniy missionerlarni quvib chiqardi. Faqat istisno hollandiyaliklar uchun edi.

5, O'qituvchining hikoyasi (taqdimot)

1. 
   Ming va Qing Xitoy san'ati.
   
2. 
   Minsk va Qing Xitoyda ko'plab san'at rivojlandi - qog'oz, ipak, oynaga rasm chizish; chinni ishlab chiqarish. Manzaralarni, qushlarni, gullarni, mevalarni tasvirlash odat edi. Biroq, ichidaXvi- XVIIAsrlar mobaynida rassomlarni insoniy shaxsiyat o'ziga jalb qila boshladi. Portret paydo bo'ldi va odamlar - dehqonlar, baliqchilar, savdogarlar, sayohatchilar bilan janr sahnalari peyzajga tobora ko'proq kirib bordi.
   
3. 
   
4. 
   2) Yaponiyaning an'anaviy san'ati.
   
5. 
   
6. 
   Yaponiya - yuksak ma'naviy madaniyatga ega mamlakat. Tasviriy va dekorativ san'at har doim yaponlar hayotida alohida o'rin tutgan. Klassik Yapon san'ati odatda peyzaj va she'riyatni o'z ichiga olgan.
   
7. 
   
8. 
   Ankraj
   
9. 
   
10. 
    DAVRAN JADVAL tuzilishi
    
11. 
    
12. 
    Bu shtatlarda nima keng tarqalganligini aniqlang.
    
13. 
    
14. 
    Bu davlatlar o'rtasidagi farq nima?
    
15. 
    
16. 
    Dars xulosasi
    
17. 
    
18. 
    Uy vazifasi.
    
19. 
    
20. 
    Siz tanlagan mavzular bo'yicha xabar, taqdimot tayyorlang:
    
21. 
    
22. 
    Xitoy san'ati. 2. Yaponiya san'ati.
    
23. 
    
24. 
    Siyosiy pozitsiya. XVI asrda Evropada yangi jamiyat - kapitalizm shakllanayotgan bir paytda, Osiyo mamlakatlarida feodal o'rta asrlar jamiyatining munosabatlari davom etdi. Bu shtatlardan biri Yaponiya edi. XVI asr boshlarida Yaponiya ichki ichki urushlar natijasida amalda bir qancha kichik davlatlarga parchalanib ketdi.
    
25. 
    
26. 
    Ichki fuqarolar urushlari faqat 1573 yilda ikkinchi shogun Ashikaga sulolasining ag'darilishi bilan tugadi.
    
27. 
    
28. 
    Yaponiyaning yagona davlatga birlashishini eng yuksak klanlardan birining boshlig'i Oda Nobunaga boshchiligida olib bordi. U keskin, charchagan kurashdan so'ng, 1573 yilda Ashikagani syogunatdan mahrum qildi. XVI asr o'rtalariga kelib, u barcha viloyatlarning deyarli yarmini birlashtirishga muvaffaq bo'ldi.
    
29. 
    
30. 
    Oda Nobunaga mamlakatda bir qancha islohotlarni amalga oshirdi. U iqtisodiy rivojlanishga to'sqinlik qiladigan mahalliy soliqlar va bojxona to'lovlarini bekor qildi. U yo'llar va ko'priklarni ta'mirlashni buyurdi. Shaharlarda bozor ochish huquqini berdi. U shaharlarning tashqi savdo faoliyatini rag'batlantira boshladi.
    
31. 
    
32. 
    Uning davrida oltin va kumush tangalar muomalaga kiritildi. Oda Nobunaganing islohotlari Yaponiyaning siyosiy birlashuvi va iqtisodiy rivojlanishiga yordam berdi.
    
33. 
    
34. 
    Evropaliklar savdosining kengayishi. XVI asrning 40 -yillarida portugaliyalik savdogarlar birinchi marta Yaponiyaga kelishdi. 1543 yilda portugaliyalik savdogar Mendish Pinto Bungo provinsiyasi gubernatori bilan oltin va kumush evaziga boshqa tovarlar, qurol va porox bilan birga Yaponiyaga olib kelish to'g'risida shartnoma imzoladi. Evropaliklarning Yaponiyaga kirib kelishining muhim jihati import edi o'qotar qurollar va orolda uning ishlab chiqarishini yo'lga qo'yish. Mendish Pinto yaponlarning o'qotar qurol yasash mahoratiga o'z hissasini qo'shdi. Evropalik savdogarlar ortidan Katolik missionerlari Yaponiyaga kela boshladilar. Ular yaponlar orasida nasroniylikni targ'ib qila boshladilar. Ulardan keyin ispan katolik missionerlari Yaponiyaga kela boshladi.
    
35. 
    
36. 
    Yaponiyada nasroniylik ta'limotining tarqalishiga Oda Nobunaga shoguni homiylik qilgan, chunki o'sha paytda buddaviy din rahbarlari uning dushmanlari tarafida bo'lgan. Buddizm Yaponiya birligiga qarshi chiqqan kuchlarning asosiy tayanchi edi. Oda Nobunaga katolik missionerlarini ham qo'llab -quvvatladi, chunki u o'z armiyasini evropalik o'qotar qurollar bilan jihozlashga shoshardi.
    
37. 
    
38. 
    Yaponiyaning birlashishi uchun kurashning davomi. 1582 yilda Oda Nobunaga fitna qurboni bo'ldi. U boshlagan Yaponiyani birlashtirish ishini uning yaqin do'sti va hamkasbi Toyotomi Xideyoshi davom ettirdi. U bir guruh fitnachilarni yo'q qildi. To'g'ri, Toyotomi Hideyoshi Yaponiyani to'liq birlashtira olmadi, lekin shunga qaramay u sezilarli muvaffaqiyatlarga erishdi. U hatto qo'shni davlatlar hisobiga Yaponiya chegaralarini kengaytirish choralarini ko'rdi.
    
39. 
    
40. 
    
41. 
    
42. 
    Shunday qilib, 1592 yilda u Koreyaga hujum qildi, lekin koreys xalqining qarshiligi va Xitoy tomonidan Koreyaga berilgan harbiy yordam tufayli Hideyoshining rejalari amalga oshmadi. 1587 yilda Hideyoshi barcha katolik missionerlarini Yaponiyadan chiqarib yuborish to'g'risida farmon chiqardi.
    

Faqat Portugal savdogarlariga mamlakatda qolishga ruxsat berildi.

Yaponiyaning birlashuvining yakunlanishi. V 1598 yilda Hidayoshi vafot etdi. Uzoq davom etgan kurashdan so'ng Tokugava Iayasu shogun taxtini egalladi. Mamlakat Tokugava sulolasining mutlaq hokimiyatini o'rnatdi. Bu klan, nominal darajada bo'lsa -da, imperator hokimiyatining daxlsizligini saqlab qoldi. Chunki yapon xalqi uchun imperatorning ilohiyligi inkor etilmas edi. Imperator nomidan siyosat yuritish, uning obro'siga e'tibor bermaslikdan ko'ra osonroq edi.

Yaponiyaning o'zini izolyatsiyasi.Tokugawa Xidayoshi boshlagan xristianlikni quvib chiqarish siyosatini davom ettirdi. 1614 yilda shogunlar nasroniylik va'zini taqiqlovchi qonun qabul qilishdi. Bu qonunga ko'ra, xristian dini imperiyaning dushmani deb tan olindi. Buddizm diniga hurmatsizlik qilganlar Yaponiyani tark etishga majbur bo'lishdi. Bunday siyosat Evropa va Yaponiya munosabatlariga ta'sir qilmasligi mumkin emas edi. Natijada Yaponiya tashqi dunyodan yakkalanib qoldi. Bunday siyosatga nima sabab bo'ldi?

Tokugava uyi, o'zini izolyatsiya qilish siyosati tufayli, markaziy hukumatga bo'ysunishni istamagan kuchlar bostiriladi va Yaponiyaning birlashishi yakunlanadi, deb hisoblardi. Boshqa tomondan, Evropa bilan savdoni monopollashtirgan va markaziy hukumatga bo'ysunishni istamaydiganlarga iqtisodiy bosim o'tkaziladi.

Shogunning qo'rquvlari bejiz emas edi. Bu vaqtga kelib, Hindiston, Indoneziya va boshqa janubi -sharqiy mamlakatlar Evropa bozorlari bilan qoplangan edi va bu mamlakatlarning jadal kolonizatsiyasi yuz berdi.

Yoshimune islohotlari. Yoshimune Tokugava qabilasining eng mashhur davlat arbobi edi. Bu bu klanning ettinchi shoguni edi. U 1716 yildan 1745 yilgacha hukmronlik qilgan. Uning davrida yangi erlar o'zlashtirildi va u bokira er egalarini rag'batlantirish siyosatini olib bordi. Yoshimune sug'orish tizimini takomillashtirdi. Erni sotish va sotib olishni va garovga qo'yishni taqiqlovchi qonun chiqarildi. Uning rahbarligida jamiyat va mamlakat hayotini tartibga soluvchi "100 punkt farmoni" qonunlar to'plami katta ahamiyatga ega edi.