Termodinamika va statistik fizika

K s
  ni  topish  m um kin  bo'ladi.  (3.133) dan 
S
  va  p  bo'yicha 
ikkinchi  tartib li  aralash  differensial  olganim izda  te rm o d in a­
m ikada  m uhim   bo'lgan  to'rtinchi  m unosabatni  olamiz:
M u ra k k ab   siste m a la rd a   a d ia b a tik —izo b arik   ja ra y o n la rd a  
bajarilgan  ish  entalpiyaning  kam ayishi  hisobiga  bo'ladi,  y a ’ni
Oddiy  sistem a  misolida  term odinam ik  potensiallar  m etodi 
bilan  tanishib  chiqdik.  Bu  m etodni  ideal  gazlarga  tatb iq   qilamiz.
3.21.  Id eal  gaz  u c h u n   te r m o d in a m ik   p o ten sia lla r
Oldingi  m avzuda  sistem a  holatini  aniqlovchi  x arak teristik  
funksiyalar,  y a ’ni  term odinam ik  potensiallar m etodi  term odina­
mikaning  muhim  yutug'i  ekanligini  ko'rib  chiqdik  Lekin  term o­
dinamika  doirasida  potensiallarning  oshkora  ko'rinishini  topish 
m um kin  emas.  F aq at  ayrim   hollarda,  xususan,  ideal  gaz  va 
muvozanatli nurlanish  uchun  potensiallarning  oshkora  ko'rinishini 
topish  mumkin.  Boshqa  hollarda  potensiallar  tajrib a  natijalari 
asosida  tiklanadi  yoki  statistik  m etodlar  yordam ida  hisoblanadi.
Bizga  m a’lumki  ideal  gaz  ichki  energiyasi
d x  = 
T dS  + V d p
(3.133)
(3.134)
"nomex
= - ( д х )5,Р  = - ( x