Termiz davlat universiteti "umumiy pedagogika" kafedrasi umumiy pedagogika fanidan

Tayanch tushunchalar lug„ati: 
Ta'lim konsepsiyalari
(lotin tilidan conceptio – tushunish, anglash, tizim) – 
tayanch o‗quv fanlarni o‗rganish mazmuni va davomiyligi borasidagi qarashlar 
tizimi, shuningdek, turli o‗quv yurtlarining ta'limiy dasturlar maqsad va 
vazifalarini belgilashning alohida usuli. 
Didaktika tamoyillari 
(lotin tilidan principium - har qanday nazariyaning 
asosiy, boshlang‗ich, dastlabki holati) – ta'lim jarayonining asosiy maqsadi va 
qonuniyatlariga muvofiq dastlabki holati mazmunini belgilovchi qarashlari 
bo‗lib, ularning mazmunida ta'limni tashkil etish va unga qo‗yilgan me'yoriy 
talablar aks etadi. 
Gnoseologiya 
(yunon tilidan gnosis – bilim, ong, o‗rganish) – anglash 
nazariyasi, falsafaning muhim bo‗limi bo‗lib, ilmiy tafakkurning manbai, shakl 
va metodlari, insonning borliqni anglash qobiliyatini o‗rganadi. 
Ta'lim
– 1) shaxs shakllanishi, u tomonidan bilimlarning anglanishini 
boshqarish, ijtimoiy-tarixiy tajribalarni o‗zlashtirish, o‗quvchilarning u yoki bu 
faoliyatni tashkil etish ko‗nikma va malakalarini egallashlari, o‗zlashtirish 
jarayonidagi muloqot; 2) bilim, ko‗nikma va malakalarni o‗zlashtirish, 
dunyoqarashni shakllantirish, mavjud aqliy imkoniyatlarni rivojlantirish, 
qo‗yilgan maqsadlarga muvofiq mustaqil ta'lim malakalarini ishlab chiqish va 
mustahkamlashga yo‗naltirilgan o‗qituvchilar hamda o‗quvchilarni o‗zaro 
hamkorlik jarayonlarini boshqaruvchi maxsus tashkil etilgan jarayon; 3) ikki 
tomonlama (teskari, qaytar) aloqa asosida o‗qituvchi va o‗quvchilar o‗rtasida 
tashkil etiladigan pedagogik munosabat jarayoni. 
O„quv jarayoni – 
ta'lim olish, rivojlanish va tarbiyalash masalalarini hal 
etiladigan o‗qituvchi va o‗quvchilarning maqsadga muvofiq o‗zaro 
munosabatlari; barcha tarkibiy qismlarning o‗zaro bog‗liqligi asosida ta'limni 
tashkil etish. 
O„qish –
alohida usulda tashkil etilgan o‗rganish; bilim, ko‗nikma va 
malakalar to‗plami; o‗quvchilarning o‗quv faoliyati usullarini egallab olishga 
yo‗naltirilgan faoliyati.