Termiz davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti geografiya kafedrasi



Download 7,61 Mb.
bet7/221
Sana13.06.2022
Hajmi7,61 Mb.
#664723
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   221
Bog'liq
ЖАҲОН ГЕОГРАФИЯСИ УМК 2020 2021ўқув йили ТЕРМИЗ 25-ЛОТИН-ПРИНТЕРЬ-2

Keys banki
1.Fanning tez sur’atlarda rivojlanishi natijasida kelajakda sanoat tarmoqlarida qanday yangi tarmoqlar vujudga keladi deb o’ylaysiz?
2.FTI yutuqlari nima sababdan rivojlanayotgan mamlakatlar iqtisodiyotini to’la qamrab ololmadi?.
Nazorat savollari
1.Jahon xo’jaligining shakllanishi va rivojlanishi xususida gapirib bering.
2.Fan-texnika inqilobining jahon xo’jaligiga ta’siri haqida gapirib bering
3.FTIning to’rtta asosiy xususiyatlari va to’rtta tarkibiy qismlariga ta’rif bering
4.Rivojlanishning evolyutsion va inqilobiy yo’llari deganda nimani to’shunasiz?.
3-Mavzu. DUNYONING HOZIRGI ZAMON SIYОSIY XARITASI, JAHON MAMLAKATLARINING SOSIAL-IQTISODIY GURUHLARI (4 soat)
Reja:

  1. Jahon siyosiy kartasi ahamiyati va o’ziga xosligi.

  2. Jahon siyosiy kartasi shakllanishining hususiyatlari va bosqichlari.

  3. Dunyo mamlakatlari tipologiyasi.

  4. Davlat tuzumi va davlat tuzilishi.

Tayanch so’zlar:
Dunyo siyosiy kartasining shakllanish davrlari (qadimgi, o’rta asrlar, yangi davr, eng yangi davr), hududining kattaligi, aholi sonining ko’pchiligi, geografik o’rni, rivojlangan, rivojlanayotgan mamlakatlar, monarxiya, respublika, unitar, federativ, konfederatsiya.
1.Jahon siyosiy kartasining ahamiyati va o’ziga xosligi.
Siyosiy kartasining ahamiyati g’oyat katta bo’lib, u mamlakatlarning xalqaro o’rnini, dunyoda egallagan mavqeini, ichki siyosiy-ma’muriy strukturasi xususiyatlarini o’zida yaqqol aks ettiradi.
Mamlakatlar va halqlarning butun xayoti ularning davlat (siyosiy) chegaralari belgilangan o’z xududlarida o’tadi. Ularning aynan shu yo’nalishda o’rganish iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy geografiyaning asosiy vazifasi hisoblanadi. Bir tomondan, dunyo va regional muammolar ayrim mamlakatlarning muammolaridan o’sib chiqadi va shakllanadi, boshqa tomondan esa, ularning rivojlanishi boshqa ko’plab mamlakatlarga bevosita katta ta’sir ko’rsatadi.
Shu bilan bir qatorda halqaro hayotda siyosiy, iqtisodiy (shu jumladan, sanoat, transport va boshqa sohalardagi xo’jalik qurilishlari), ekologik muammolarini bir nechta davlatlarning birgalikdagi sa’y- harakatlari, umumiy mablag’lar hisobiga hal etish yo’llari tobora ko’payib bormoqda. Bunday muammolar yechimi davlat xududlari suverenitetining tugaganligini aslo ko’rsatmaydi. Mustaqil davlatlarning tashkil topishi shakllanishi, rivojlanishi shuningdek, ularning barbod bo’lishi yoki suverenitetining tugatilishi o’zgarishi yoki tubdan o’zgarilishi va boshqalari g’oyat murakkab tarixiy jarayonlar bo’lib, ko’plab ichki va tashqi amallar-siyosiy, ijtimoiy, iqtisodiy, etnik, diniy va boshqalar bilan belgilanadi. Bunda ko’pincha mamlakatlar va halqlar hayotining murakkab muammolari ko’p yillar, ba’zan asrlar davomida yechilmay qoladi.
Dunyo siyosiy kartasi g’oyat o’zgaruvchan xususiyatga ega. U quyidagi asosiy siyosiy-geografik o’zgarishlarni aks ettiradi: muayyan davlatning boshqa davlat bilan qo’shilishi (birlashishi, bir davlatning boshqa davlat tarkibiga kirishi va .b); davlatchilikning (siyosiy suverenitetining) yo’qotilishi, davlatlar (mamlakatlar) maydonining hududlar va akvatoriyalar, ular chegaralarining o’zgarishi; poytaxtning almashishi (o’zgarishi); davlat, mamlakat va poytaxt nomlarining o’zgarishi; davlat boshqaruvi shaklining o’zgarishi, boshqalar bu elementlarning barchasi siyosiy-geografik kartaning asosiy mazmunini belgilab beradi.

Download 7,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   221




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish