Termiz davlat universiteti pedagogika fakulteti psixologiya kafedrasi



Download 1,2 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/58
Sana29.12.2021
Hajmi1,2 Mb.
#77513
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   58
Bog'liq
4-sinf ona tili darslarida manodosh va zid manoli sozlar ustida ishlash (1)

 

I. 

3. Sifat so‟z turkummi haqida nazariy ma`lumot.  

 

     Predmetning belgisini bildirib, qanday?, qanaqa?, qaysi?so`roqlaridan biriga 

javob bo`lgan so`zlar sifat deyiladi.  

   Sifatlar ma`no jihatidan quyidagi turlarga bo`linadi:  

1) xususiyat  bildiruvchi:  yaxshi, yomon, aqlli,sergak,so`zamol;  

2)  holat  bildiruvchi:  go`zal,  erkin,suluv,  cho`loq,  maymoq,  cho`tir,soqov,  kar, 



ko`r.  3)  rang-tus  bildiruvchi:  oq,  qora,sariq,  kul  rang;  4)  shakl-ko`rinish 

bildiruvchi:  yapaloq,  tekis,  yassi,  dumaloq;  5)  hajm-o`lchov-masofa 

bildiruvchi:  keng,  tor,  chuqur,  katta,  kichik;  6)  maza-ta`m  bildiruvchi:  shirin, 

achchiq, nordon, sho`r, achimsiq; 7) hid bildiruvchi: xushbo`y,sassiq, badbo`y, 

muattar, qo`lansa; 8) vazn-og`irlik bildiruvchi: og`ir, yengil, zildek, vazmin; 9) 

o`rin va paytga munosabat bildiruvchi: yozgi, qishki, avvalgi, dastlabki, uydagi, 

ko`chadagi.        

   Sifatlarning  morfologik  xususiyatlari:      1)    belgining  darajasini    ko`rsatadi: 



sho`x,  sho`xroq,  eng  sho`x.  2)  otlashadi:  Kattalarni  hurmat  qiling.  3)  ravish 

o`rnida  keladi:  Sattor  chiroyli  yozadi.  4)  yasaladi:  aqlli,  ertapishar

Sifatlarningsintaktik  xususiyatlari:  1)  asosan  aniqlovchi  va  kesim  vazifasini 

bajaradi:  Yoqimli shamol esa boshladi. Tabiat go`zal2)sifat aniqlovchi bo`lib 

kelganda, aniqlab kelayotganso`zi bilan moslashmaydi.  



    Narsalarning  belgisini  bevosita,  to`g`ridan-to`g`ri  ifodalay  oladigan    va 

belgini  darajalab  ko`rsata  oladigan  (ya`ni  –roq    qo`shimchasini  qabul  qila 

oladigan)sifatlar asliy sifatlar deb ataladi: kichik, yomon, aqlli, qora, oriq va b. 

     Narsalarning  belgisini  bevosita  emas,  balki    o`rin  yoki  paytga  nisbatan 

ifodalaydigan  va  ko`pincha  daraja  ko`rsata  olmaydigansifatlar  nisbiy  sifatlar 

deb ataladi. Bundaysifatlar yasovchi qo`shimchalar yordamida yasalgan bo`ladi: 



sharsimon, yozgi, uydagi, oilaviy, ilmiy, toshkentli 

     Predmetlardagi  bir  xil  belgining  ortiq-kamligi  jihatidan  farqlanishi  sifat 




Download 1,2 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   58




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish