Термиз давлат Университети Педагогика факулътети Психология таълим йўналиши битирувчиси Нормуродов Ғайратнинг “Тадбиркорлик фаолияти хусуси

Tarbiyachi: — Yana qanday so‘zlar ≪s≫ harfi bilan boshlanadi? (Bolalar: savat, sovun, suv, sochiq, sabzi). Bolalar doskada berilgan namunaga qarab rasm chizadilar va bo‘yab chiqadilar.
Mashg‘ulot yakunida faol ishtirok etgan bolalar rag‘batlantiriladi, yaxshi bajarilgan topshiriqlar bog‘chaga ko‘rsatiladi. Ertakning muhim xususiyatlaridan biri bolalarda yaxshilikka bo‘lgan xislatlarni o‘stiradi. Xalq tomonidan yaratilgan yuzalab ertaklarda bolalarning o‘ziga xos hayoti yaratiladi.
Tadqiqotimiz natijasida, birinchi galdagi natijalardan ma’lum bo’ldiki, Maktabgacha talim muassasalari katta guruhi (5-6-yoshli) tarbiyalanuvchilarida tevarak-atrof bilan tanishtirish mashg’ulotlarda nutqni rivojlantirishga oid tavarak- atrof manbalari, hayvonlar va o‘simliklar dunyosi, tevarak-atrofdagi narsa predmetlar, inson mehnatiga oid ish qurollari va texnik vositalar, o‘yinchoqlar, sur’atlar va badiiy asarlar, tevarak-atrofda kechadigan voqea-hodisalar, halq ho‘jaligi

tarmoqlari (binolar, inshooatlar, tarixiy joylar) mohiyatini tushuntirish qobiliyatiga ega emasliklari sababli berilgan savollarga to’liq javob bera olmadilar.

Mazkur holatni keltirib chiqaruvchi sabablarni aniqlashga bo’lgan intilish natijasida shu narsa ma’lum bo’ldiki, tarbiyalanuvchilarning deyarli barchasi yuqorida qayd etilgan tevarak-atrof manbalari haqida bilimlar va ular mazmunini o’zida namoyon etuvchi manbalar haqida to’liq ma’lumotga ega emaslar.
Tajriba guruhimiz Surxondaryo viloyati, Termiz shaharida joylashgan Maktabgacha ta’lim bo’limiga qarashli 23-maktabgacha ta’lim muassasasi katta guruhi (5-6 yoshli) tarbiyalanuvchilarida tevarak-atrofni bilishni shakllanganlik darajasini turli xil mashg’ulotlar jarayoni, suhbatlar, videolavhalar, ko’rgazmalardan foydalangan holda mezonlar asosida aniqlandi. Tevarak-atrofni o‘rganishda (tarbiyachilar yoki ota-onalar tomonidan) bolalar shunchaki kuzatmasliklari, balki predmetlarni ularning qismlari, elementlarini ko‘rib, jarayonlar, hodisalarni idrok eta borib, ular to‘g‘risida mulohaza yuritishlari ham lozim. Bunga erishish uchun tarbiyachi oldiga qiyoslash, taqqoslash, ajratish, umumlashtirish, tahlil qilish va boshqa shu kabi usullardan foydalanish vazifasi qo‘yilishi lozim.

2.