Tеrmiz davlat univеrsitеti kasbiy ta’lim kafedrasi

URADGORLIK BOLG‘ALARI VA YOOG‘OCH TO‘QMOQ

Yeg‘och qismlarni yig‘ishda iskanalar yordamida o‘yish-teshish ishlarini bajarishda duradgorlik bolg‘alari va yog‘ochto‘qmoqdan foydalaniladi

Duradgorlik bolg‘alari kvadrat, doira muhrali bo‘lib, uchki qismi har xil ko‘rynishda bo‘ladi. Ayrim bolg‘alarning uchki qismi mix sug‘urishga moslangan. Durad­gorlik bolg‘alarining muhrasi: tekis va silliq bo‘lishi, qavariq va ezilgan joylari bo‘lmasligi kerak. Qavariq va ezilgan muhrali bolg‘alar yog‘och sirtini ezib, tekisligi-vya buzadi.

Yog‘och qismlarni biriktirish, jipslash hollarida boolg‘a urilayotgan sirtlar eznlmasligi uchun ularning ustiga qattiq yog‘ochlardan ehtiyot taxtasi qo‘yiladi. Qismlarni mixlash yo‘li bilan biriktirishda mixning sirtga tik qoqilishiga, ularnng egilib yog‘ochni ezib qo‘ymasligiga e’tibor beriladi. Mix kallagini yog‘ochga bolg‘alab botirilmasdan belki uning ustiga sumba qo‘yib qoqiladi. Aks Holda bolg‘a-ning notekis tushishi oqibatida sirt ezilib qoladi.
Iskana bilan o‘yish-teshish ishlarini bajarishda dastani ezib qo‘ymaslik uchun bolg‘a o‘rnida yog‘och to‘qmoqdan foydalanish ma’qul. Yog‘och to‘qmoqning muhrasi katta va tekis bo‘lib, iskana dartalarini, yog‘och sirtlarini ezmaydi,. uning yordamida bolg‘alash qulay. Ayniqsa yosh duradgorlar o‘yish-teshish vaqtida bolg‘arn qo‘llariga urib olmasliklari uchun ko‘zlarini dastadan olmaydilar, tig‘ga esa etgibor bermaydilar, Buning natijasida iskana rejadan chiqib, yog‘ochni o‘yib qo‘yadi. Shuning uchun buyumlarni yig‘ish, qismlarning jipsligini ta’minlash, iskanalar bilan ishlashda yog‘och to‘qmoqdan foydalaniladi.
I Yog‘och to‘qmoqlar qayrag‘och, chinor, akatsiya, tut kabi qattiq pishiq yog‘ochlardan randalab yoki yog‘och ishlanadigan tokarlik dasgohida yo‘nib tayyorlanadi.
1 Ombur. Mixlab biriktirilgan buyumlarni qismlarga ajra-tshshda va noto‘g‘ri qoqilgan mixla^rni sug‘urishda duradgorlik omburidan yoki mix sug‘urgichlardan foydalaniladi (24-rasm). Mixlarni sug‘urishda yog‘och sirtini ezib qo‘ymaslik uchun ombur va mix sug‘urgichlarning ostiga ehtiyot taxtasi qo‘yiladi