Termiz davlat universiteti jahon tarixi kafedrasi muzeyshunoslik va arxivshunoslik

5. “VENN” diogrammasi
Grafik organayzer talabalarda mavzuga nisbatan tahliliy yondashuv, ayrim qismlar negizida mavzuning umumiy mohiyatini o’zlashtirish (sintezlash) ko’nikmalarini hosil qilishga yo’naltiriladi. U kichik guruhlarni shakl-lantirish asosida aniq sxema bo’yicha amalga oshiriladi.
YOzuv taxtasi o’zaro teng guruhlarga ajratiladi va har bir guruhga quyidagi sxema chiziladi. Grafik organayzer talabalar tomonidan o’zlashtirilgan o’zaro yaqin nazariy bilim, ma’lumot yoki dalillarni qiyosiy tahlil etishga yordam beradi. Undan muayyan bo’lim yoki boblar bo’yicha yakuniy darslarni tashkil etishda foydalanish yanada samaralidir.
6. “CHalkashtirilgan mantiqiy zanjirlar ketma-ketligi” metodi.
Masalan, “XVIII asr o’rtasida xx asrning boshida Xitoy ” mavzusi bo’yicha seminar darsi o’tkazilyapti, dastlab o’qituvchi doskaga ichki va tashqi tahdidlarni chalkashtirib yozib qo’yadi. So’ngra, talabalardan mazkur tushunchalarni qaysi guruhga kirishiga qarab, tahdidlarni xususiyatlariga ko’ra ajratish taklif etiladi. Bu metod yordamida talabalarning fikrlash doirasini kengaytirish mumkin.


7. Klaster metodi.
Ushbu so’zning ma’nosi, (klaster-tutam, bog’lam) – axborot xaritasini tuzish yo’li barcha tuzilmaning mohiyatini markazlashtirish va aniqlash uchun qandaydir biror asosiy omil atrofida g’oyalarni yig’ish.
Bilimlarni faollashtirishni tezlashtiradi, fikrlash jarayoniga mavzu bo’yicha yangi o’zaro bog’lanishli tasavvurlarni erkin va ochiq jalb qilishga yordam beradi. Klasterni tuzish qoidasi bilan tanishadilar. YOzuv taxtasi yoki katta qog’oz varag’ining o’rtasiga asosiy asosiy so’z yoki 1-2 so’zdan iborat bo’lgan mavzu nomi yoziladi. Birikma bo’yicha asosiy so’z bilan uning yonida mavzu bilan bog’liq so’z va takliflar kichik doirachalar “yo’ldoshlar” yozib qo’shiladi. Ularni “asosiy” so’z bilan chiziqlar yordamida birlashtiriladi. Bu “yo’ldoshlarda” “kichik yo’ldoshlar” bo’lishi mumkin yozuv ajratilgan vaqt davomida yoki g’oyalar tugagunicha davom etishi mumkin.