Termiz davlat universiteti iqtisodiyotva menejment kafedrasi

VII. Tuzatish kiritilgan ixtiyordagi daromaddan foydalanish hisoblamasi

Foydalanish	Resurslar
2. Amaldagi oxirgi foydalanish 3. Saqlash (1-2)	1. Tuzatish kiritilgan ixtiyordagi daromad
Jami foydalanilgan	Resurslar jami

Amaldagi oxirgi foydalanish barcha oxirgi foydalanish xarajatlari va natural formadagi ijtimoiy transfertlar (olingan/ berilgan) ni o`z ichiga oladi.
Uy xo`jaliklari oxirgi amaldagi iste`moli ularning oxirgi iste`mol xarajatlari va natural formadagi ijtimoiy transfertlar yig’indisidan iborat bo`ladi.
Davlatni boshqarish organlarining oxirgi amaldagi iste`moli, ularning oxirgi iste`moli xarajatlari va uy xo`jaliklariga berilgan natural formadagi ijtimoiy transfertlar farqiga teng. Boshqa sektorlar amaldagi oxirgi iste`molga ega emas. Moliyaviy va nomoliyaviy korporatsiyalar sektori oxirgi foydalanish xarajatlariga ega emas. Uy xo`jaligi xizmatidan notijorat tashkilotlar oxirgi foydalanish xarajatlariga ega, lekin ular barchasi shaxsiy oxirgi foydalanish xarajatlari sifatida ifodalanadi. Bu degan so`z, ularning amaldagi oxirgi foydalanish nolga teng bo`ladi.
Hisoblamaning balanslashtiruvchi moddasi – saqlash bo`lib, u pul formadagi ixtiyordagi daromaddan foydalanish hisoblamasining balanslashtiruvchi moddasiga teng bo`ladi.
Endi jamg’arish hisoblamalariga o`tamiz. Bu guruhning birinchi hisoblamasi – kapital bilan operatsiya deb ataladi.
VIII. Kapital bilan operatsiya hisoblamasi

Foydalanish	Resurslar
4. Asosiy kapitalni yalpi jamg’arish 5. Material aylanma mablag’lar zahirasining o`sishi 6. Boyliklarni sof sotib olish 7. Er va boshqa ishlab chiqarilmagan aktivlarni sotib olish 8. Sof kreditlash (sof qarz berish) (1+2-3-4-5-6-7)	1. Saqlash 2. Kapital transfertlar (olingan+) 3. Kapital transfertlar (to`langan-)
Jami foydalanilgan	Resurslar jami

Bu hisoblamaning vazifasi kapital xarajatlarni moliyalashtirish manbalari va ulardan qanday yo`nalishlarda (kapital xarajatlarining turlash) foydalanilganini ko`rsatishdan iborat.
Kapital xarajatlarning asosiy manbai – saqlash (ixtiyordagi daromaddan foydalanish hisoblamasidan o`tish, unda saqlash balanslashtiruvchi modda bo`lib hisoblanadi).
Kapital xarajatlarni moliyalashtirishning asosiy manbai – saqlash ixtiyoridagi daromaddan foydalanish hisoblamasidan o`tadi, bunda saqlash balanslashtiruvchi modda bo`lib hisoblanadi. Keyingi moliyalashtirish manbai – kapital transfertlar yoki bir vaqtning o`zida qayta taqsimlash to`lovlari (masalan, korxonalarni davlat byudjetidan qayta to`lovsiz moliyalashtirish, xususiylashtirish jarayonida kapitalni o`tkazish, avvalgi yillar qarzlarini kechib yuborish va h.k.).