Термиз давлат университети «ахборот технологиялари» кафедраси

<<9>>
Электрон ҳукумат тизимини бошқариш схемаси.

Расм 4.10. Ўзбекистон Республикасида “Электрон ҳукумат” тизимини бошқариш схемаси


5-мавзу: Электрон ҳукумат ўзаро муносабат шакллари. (4 соат)
Режа:

1. 
   Электрон ҳукумат тизимининг ўзаро муносабат шакллари.
   
2. 
   Government-to-Government (G2G) модули - давлат бошқарув органларининг ўзаро алоқаларига йўналтирилган шакл.
   
3. 
   Government to Business (G2B) модули - давлат бошқарув органлари билан тадбиркорлик субъектлари ўртасидаги ўзаро муносабатларга йўналтирилган шакл.
   
4. 
   Government to Citizens (G2C) модули - давлат бошқарув органлари билан фуқаролар ўртасидаги ўзаро муносабатларга йўналтирилган шакл.
   
5. 
   G2F модули - давлат бошқарув органлари билан хорижий фуқаролар ўртасидаги ўзаро муносабатларга йўналтирилган шакл.
   

Таянч сўз ва иборалар: Government-to-Government (G2G), Government to Citizens (G2C), Government to Business (G2B), Government-to-Non-profit (G2N), Government-to-Employee (G2E), G2F модули.
<<1>>
Электрон ҳукумат тизимининг ўзаро муносабат шакллари.
“Электрон ҳукумат” тизими фуқаролар билан ҳокимият, турли ижтимоий хизматлар, қўмиталар, ташкилотлар, умуман олганда, исталган даражадаги раҳбар ходим билан очиқ интерфаол режимда мулоқот қила олиш имкониятини яратади.
Шундай қилиб, “Электрон ҳукумат” тизими сарф-харажат талаб қиладиган тизим сифатида қаралмасдан, балки, давлат бошқарувини амалга ошириш тамойилининг жамиятни ахборотлаштиришдаги кенг кўламли элементи кўринишида қаралмоғи лозим.
Албатта, содир бўладиган ўзгаришлар сайлов тизими, қонунчилик фаолияти, барча даражадаги ҳокимиятларнинг фуқаролар олдидаги масъуллиги назоратини амалга ошириш тизимлари, уларнинг бирлашмалари ва тадбиркорлик фаолиятини қамраб олиши лозим. Қисқача қилиб айтганда, бу жараённи жамият ҳаёти асосини аниқловчи муҳим субъектларнинг ўзаро муносабатлари кўринишида тасаввур қилиш мумкин.
Булар: давлат, мамлакат фуқаролари, жамоат ташкилотлари ва тадбиркорлик субъектларидир. Бунда фуқаролар биргаликда фуқаролик жамиятини ташкил этса, тадбиркорлик субъектлари эса мамлакатнинг иқтисодиётини аниқлайди, давлат эса ўзаро муносабатларни бирлаштирувчи ёки интеграцияловчи тизим ҳисобланади. Ушбу муносабатлар қуйидаги шаклларда намоён бўлади:

• 
  Government-to-Government (G2G) - давлат бошқарув органларининг ўзаро алоқаларига йўналтирилган шакл;
  
• 
  Government to Business (G2B) - давлат бошқарув органлари билан тадбиркорлик субъектлари ўртасидаги ўзаро муносабатларга йўналтирилган шакл;
  
• 
  Government to Citizens (G2C) - давлат бошқарув органлари билан фуқаролар ўртасидаги ўзаро муносабатларга йўналтирилган шакл;
  
• 
  Government-to-Non-profit (G2N) - давлат бошқарув органлари билан нотижорат ташкилотлар ўртасидаги ўзаро муносабатларга йўналтирилган шакл;
  
• 
  Government-to-Employee (G2E) - давлат бошқарув органлари билан унинг ходимлари ўртасидаги ўзаро муносабатларга йўналтирилган шакл.
  

Шундай қилиб, электрон ҳукуматда ҳамкорлик икки турда бўлиши мумкин: ички ва ташқи ҳамкорлик (расм 5.1.).