Социалистик демократиянинг ўзига хос жиҳатлари:
жамоавийлик, ижтимоий манфаатларнинг шахсий манфаатлардан устунлиги;
давлат ишларида фуқароларнинг тенг ҳуқуқлилиги ва фаол иштироки;
инсон ҳуқуқларининг кафолатланиши;
сўз ва митинглар ўтказиш эркинликлари;
фуқароларнинг бошқарувда иштирок этишлари учун ижтимоий шарт-шароитларнинг яратилиши.
анашуасосийгуруҳларнингдемократиктарздаташкилэтилиши.
Демократияни амалга ошириш механизмларининг қуйидаги жиҳатларини санаб ўтиш мумкин:
Ҳокимиятларнинг бўлиниши функцияси — қонунчилик, ижроия ва суд;
Иқтисодий, сиёсий-ижтимоий ҳуқуқларнинг қонун томонидан мустаҳкамлаб қўйилиши;
Эркин ва мунтазам даврий сайловлар;
Сиёсий қарорларнинг кўпчилик томонидан қабул қилиниши ва бунда озчилик ҳуқуқларининг қатъий кафолатланиши;
Қонуний мухолифатнинг мавжудлиги.
ДАВЛАТ — ҳуқуқ асосида уюшган, ягона ҳудуд устидан ҳукмронлик қилиш ва ягона ҳокимиятга бўйсуниш билан бирлашган одамлар иттифоқидир.
Давлатнинг жамият сиёсий тизимидаги ўрни ва роли унинг функциялари билан белгиланади. Одатда, давлат функциялари ички ва ташқи функцияларга бўлинади.
Давлатнинг ички функциялари қуйидаги соҳалар: иқтисодий (иқтисодий сиёсатни ишлаб чиқиш, давлат корхоналарини бошқариш, нарх сиёсатининг ҳуқуқий асосларини белгилаш, ташқи иқтисодий муносабатларни тартибга солиш), ижтимоий (иш билан бандликнинг ижтимоий кафолатларини таъминлаш, фуқароларнинг ижтимоий ҳимояси), таълим (таълим олишни демократлаштириш, унинг узлуксизлигини таъминлаш, таълим олиш учун барчага тенг имкониятлар бериш), экологик, солиқ йиғиш, маданий ҳамда фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини ўз ичига олади.
Давлатнинг ташқи функциялари жаҳон иқтисодига интеграциялашув ва ташқи иқтисодий шериклик, давлатни ҳимоя қилиш, дунёвий тартиб-қоидаларни қўллаб-қувватлаш, шунингдек, бошқа мамлакатлар билан ҳамкорликдан иборат.
Жаҳон тажрибаси кўрсатишича, агарда давлат фаолияти Ш.Монтескьёнинг қонун чиқарувчи, ижро этувчи ва суд ҳокимияти функцияларини ажратиш ҳақидаги ғоялари асосида қурилган бўлса, ҳокимият органлари самарали фаолият кўрсатиши мумкин. Уларга яна давлат бошлиғининг ҳокимияти қўшилади.
Лобби́зм(англ. lobbyism, от англ. lobby — кулуары, парламент биносининг каридори ёки ёнидаги зал) — маълум бир шаҳс ёки гуруҳ томонидан қонун лойиҳасини қабул қилиш ёки бекор қилиш мақсадида парламент аъзоларига шахсан ёзма ёки бошқа усуллар билан мурожат қилиш (оммавий намойишлар, хатлар оқими, наширлар, сотиб олиш “пора”)
Сиёсат - сиёсий ҳокимиятни эгаллаш, қўлда тутиб туриш ва ундан фойдаланиш мақсадида катта ижтимоий гуруҳларнинг, сиёсий партиялар, ижтимоий ҳаракатларнинг давлат муносабатлари соҳасидаги фаолияти. Сиёсат, шунингдек, жамиятдаги умумий манфаатларни аниқлаш, бутун жамият учун мажбурий бўлган қарорларни ишлаб чиқиш ва уларни давлат ҳокимияти ёрдамида амалга ошириш билан боғлиқ фаолият.
Сиёсатнинг асосий «ҳаракат қилувчи шахслари» унинг субъектлари бўлиб, улар сиёсий фаоллик манбаи сифатида майдонга чиқадилар. «Субъект» ва «объект» тушунчалари (лотинча subjectum — эга, objectum — предмет) гуманитар билимнинг муҳим категорияларидандир.
Do'stlaringiz bilan baham: |