Temurbeklar maktabi

S_kes=AB*H S_o’q=2R*H

4. Ichki chizilgan va tashqi chizilgan prizmalar

Silindrga ichki chizilgan prizma deb shunday prizmaga aytiladiki, unda silindr asoslarining tekisliklari prizma asoslarining tekisliklari, silindrning yasovchilari prizmaning yon qirralari bo’ladi.

Silindrga urinma tekislik deb silindrning yasovchisi orqali o’tuvchi va bu yasovchini o’z ichiga olgan o’q kesim tekisligiga perpendikulyar tekislikka aytiladi.

Silindrga tashqi chizilgan prizma deb asos tekisliklari silindrning asos tekisliklari bo’lgan, yon yoqlari esa silindrga urinadigan prizmaga aytiladi.

5. Konus

Konus deb shunday jismga aytiladiki u doira - konus asosidan, shu doira tekisligida yotmagan nuqta – konusning uchidan va konusning uchini asosining hamma nuqtalari bilan tutashtiruvchi kesmalardan iborat bo’ladi. Konus uchini asos aylanasi nuqtalari bilan tutashtiruvchi kesmalar konusning yasovchilari deyiladi. Konusning sirti asosidan va yon sirtidan iborat.

Konusning uchi bilan asos aylanasining markazini tutashtiruvchi to’g’ri chiziq asos tekisligiga perpendikulyar bo’lsa, bunday konus to’g’ri konus deyiladi. To’g’ri konusni to’g’ri burchakli uchburchakni aylantirish o’qi vazifasini bajargan katet atrofida aylantirishdan hosil qilingan jism deb qarash mumkin.

Konusning uchidan uning asosiga tushirilgan perpendikulyar konusning balandligi deyiladi. To’g’ri konus balandligining asosi asos markazi bilan ustma-ust tushadi. To’g’ri doiraviy konusning balandligidan o’tuvchi to’g’ri chiziq uning o’qi deyiladi.