Birinshi jóneliste mámleketlik hám ekonomikalıq ǵárezsizliktiń húqıqıy negizlerin jaratıw, mámleketlikti basqarıw qaǵıydaların tártipke salıwshı nızamlar.
Ekinshi jóneliste sistemadaǵı ózgerislerge, jańa ekonomikalıq qatnasıqlarǵa tiykar bolatuǵın nızamlar. (“Múlkshilik túwrısında”, “Jer túwrısında”, “Mámleketlik ıqtıyarınan shıǵarıw hám menshiklestiriw túwrısında”, “Ijara túwrısında” sıyaqlı nızamlar).
Ushinshi jóneliste xojalıq júrgiziwdiń bazar sharayatına sáykes keletuǵın jańa mexanizmdi jaratılıwna qaratılǵan nızamlar. (“Pul sisteması tuwrısında”, “Isbilermenlik tuwrısında”, “Kárxanalar túwrısında”, ”Bank hám bank iskerligi túwrısında” sıyaklı nızamlar).
Tortinshi jóneliste Ózbekstandı xalıq ara ekonomikalıq qatnasıqlardıń teń húqıqlı subekti sıpatında tariyplewshi húqıqıy nızamlar. (“Sırtqı ekonomikalıq iskerlik túwrısında”, “Sırt el investisiyaları túwrısında”, “Valyutanı tártipke salıw túwrı-sında” sıyaqlı nızamlar.
Besinshi jóneliste insannıń konstitusion húqıqların, hám xalıqtıń sosiallıq kepil-liklerin támiyinlewge qaratılǵan nızamlar. (“Jumıs penen bántlik tuwrısında”, “Mayıplardı sosiallıq qorǵaw túwrısında”, ”Hújdan erkinligi tuwrısında”, ”Diniy shólkemler túwrısında” sıyaqlı nızamlar.)
Ekinshiden, ekonomikalıq reformalarınıń birinshi basqıshında sheshiwi kerek bolǵan zárúrli ústin túratuǵın jónelisler belgilep alındı:
1. Múlkshilik qatnasıqlardı reformalaw;
2. Agrar reformalardı ótkeriw;
3. Finans - kredit salasın reformalaw;
4. Bahanı reformalaw;
5. Sırtqı ekonomikalıq baylanıslardı reformalaw, onı erkinlestiriw;
6. Sosiallıq túpkilikli ózgerisler.
Birinshi basqıshtaǵı túpkilikli ózgerisler bazar ekonomikasınıń negizin qáliples-tiriwge qaratıldı hám eń dáslep, sol negizlerdi támiyinleytuǵın nızamlar islep shıǵılıp, olar túpkilikli ózgerisler ushın tiykar boldı. Mulkti mámleketlik ıqtıyarınan shıǵarıw, jekelestiriw jolı menen bazarǵa tán kóp múlkshilikti qúrıw. Jeke menshikke erkinlik beriw, onıń úlesin asırıw, orta hám mayda isbilermenlikti keńeytiw esabına orta múlk iyeleri klassın qáliplestiriw maqset etip qoyıldı.
Birinshi basqıshta kishi jekelestiriwding ámelge asırılıwı nátiyjesinde 1992-1994 jıllarda mámleketlikke qarawlı bolǵan 54000 ǵa jaqın kárxana hám obekt mámle-ketlik ıqtıyarınan shıǵarıldı. Sol jıllar ishinde 5 millionnan artıq adam mámleketlik úylerin jekelestirip aldılar, 2 millionnan artıq adam kárxanalar aksiya hám shemir-sheklerine iyelik ete basladı, 54000 adam kishi kárxana iyesi, 25000 adam bolsa hár qıylı óndiris obektleri iyesi boldı. Kishi biznestiń JIÓ degi úlesi 1991- jılda 1,% ti quragan bolsa, 2000 - jılda 31,5% ti payda etti. Agrar tarawdaǵı túpkilikli ózgerisler awılda agrar qatnasıqlardıń jańa túrin qáliplestiriwge aratılǵan bolıp, eki jóneliste alıp barıldı.
Do'stlaringiz bilan baham: |