Tema: patsha rossiyasi tárepinen koloniyaliq basqariw sistemasiniń payda boliwi. Jobasi

2. Fon Kaufman hám Hiywa xanliǵi ortasinda kelisim.
1876-jildiń 12-avgustinda Fon Kaufman hám Hiywa xanliǵi ortasinda kelisimge kelinedi. Haqiyqatinda bul kelisim teńsizlik hám ádalatsizliq túrde dúzilgen shártnama edi. Jeńimpaz hám basqinshi Kaufman óziniń shártleriniń orinlaniwin qatań túrde talap etti. Al, jeńiliske ushiraǵan húkimdar oniń atyqanlarin qabil etti. Shártnama boyinsha Hiywa xani siyasiy xuq uq lardan, óz betinshe sirtqi siyasat júrgiziwden ayirildi.
A`miwdár`yaniń tómengi aǵisiniń oń jaǵasindaǵi xanliqqa tiyisli barliq jerler Rossiyaǵa berildi. Xanliqqa  million 00 miń som muǵdarinda kontributsiya salindi. h.b. Rossiya áskerleri bunnan keyin shártnamada kelisilgen tólemlerdi túrkmenlerdiń jaǵdaylarina qaramastan olarǵa qarsi qirǵinshiliq urisin dawam etti. Túrkmen xalq iniń azatliq urisina aylanǵan bul háreketti Rossiya xúkimeti 1881-jilǵa shekem bastira almaydi. Olar ásirese kóterilisshiler ornalasq an Kók-tóbe qalasin jer menen jeksen etip, Orta Aziya territoriyasin ózlerine qaratip aldi. Biraq bul jerlerdi qarsiliq háreketleri úzliksiz dawam etip bara berdi.
Túrkstan daramattiń, paydalaniw deregi sipatinda da patsha Rossiyasiniń ǵaziynesin bayitip barmaqta edi. Bul daramatlar 1867-1896-jillarda 4 ese kóbeydi. Rossiya Túrkstan qarim-qatnaslari tek Rossiya imperiyasiniń máplerine boysindirildi. Soniń ushin úlkede qurilip atirǵan barliq zavodlar, ásirese paxta zavodlari oris sanaatiniń iyelerine qarasli edi. Tek geyparalari ǵana oris-ózbek burjua sawda-sanaat wákillerine qarasli edi. Túrkstanniń Samarq and, Sirdárya hám Ferǵana wálayatlarinda 1867-1900 jillar dawaminda 170 sanaat kárxanasi ashilǵan bolsa, 10 jil dawaminda (1900-1910) taǵi 220, al 4 jil ishinde (1910-1914) 180 kárxana iske qosildi. Mine usi tsifralardiń ózi-aq úlkede sanaat qurilisi bir tárepleme alip barilǵanliǵin kórsetedi.
Orislar Orta Aziyani basip alǵannan keyin úlkeni ózlestiriw maq setinde xaliqtiń sanin dizimge aliwǵa kiristi, úlkeni izertlep shiqqan qupiya másláhátshi Girs Túrkstanda 2406000 adam jasaytuǵinin hám olardan 1200000 adam er adamlar ekenin jazǵan. Mine usi er adamlarǵa áskeriy xizmet miynetin júklew máselesine toq taǵan patsha ámeldari bul oǵada qáwipli siyasiy ilaj ekenin kórsetip, Túrkstan xalqin armiyaǵa hasla shaqirmaw siyasatin jaqlap shiǵadi. Girstiń esaplawina qaraǵanda úlkede áskeriy xizmetke er adamlar alinsa,  jil ishinde zamanagóy áskeriy texnikani biletuǵin, jawingerlik sapta júriwdi mengergen Túrkstanlilardiń sani Túrkstan áskeriy okrugindegi áskerlerdiń saninan artip ketedi. Olardiń arasinda jawingerlikti jetilistiriw imperiyaniń máplerine qayshi keledi. Buniń ornina bul xaliqqa áskeriy saliq saliw máqsetke muwapiq . Patsha Rossiyasi ózbek xaliqlarin basip alǵannan keyin bul jerde ázelden dawam etip kiyatirǵan jerge iyelik etiw formasina dus keldi. Sol sebepli bul máseleni dárh al ózlerine qolayli etip ózgertiwge asiq padi. Olar negizgi diqqatti xanliqlardan tartip alinǵan aymaqlarda koloniyaliq mámleket basq ariwiniń bekkem tirnaǵin saliwǵa qaratti, jer iyelewshilik hám suwdan paydalaniwǵa tikkeley aralaspadi. Patshashiliqtiń basqinshi administratsiyasi áwele saliq jiynaw menen shuǵillandi.