Tema: Neft ónimleriniń Mámleket standartları. Joba: kirisiw I bap. Neft haqqında maģliwmatlar

Neft ónimlerin kislota hám sıltı menen tazalaw.
Sulfat kislotası menen tazalaw
Maylardı sulfat kislota járdeminde tazalanǵanda may fraksiyasidan smolasimon asfalten elementlar, to'yinmagan uglevodorodlar, naften kislotaları bólekan azotli hám altıngugurtli birikpeler, politsiklik aromatik uglevodorodlar ajıratıp alınadı.
Sulfat kislotası menen qayta islengen may fraksiyasi eki qabatqa ajraladi`. Tómengi qabatda - ashqıltım gudron - óz quramında reaksiya ónimleri, kislotanı artıqshasın, birikpelerdi (kislotada erigen) hám mexanik túrde tómengi qabatqa túsip qalǵan maylardı ustap turadı. Joqarı qabatda - ashqıltım may - onı quramında may uglevodorodlarlari hám júdá az muǵdarda moyda erigen kislota qaldıǵı hám reaksiya ónimleri boladı.
Sulfat kislota menen tazalaw procesiniń parametrleri sheki onimdi ximiyalıq quramına, jabısatuǵınlıǵına, tazalanǵan ónimdi talap dárejesine baylanıslı bolıp hár bir jaǵdayda tájiriybe jolı menen anıqlanadı.
Maydi tazalaw nátiyjeleri processni temperaturasına, kontakt waqtıniń dawam etiw waqtine, sulfat kislotanı konsentraciyasına hám muǵdarına, kislotanı quyılıw rejimine baylanıslı. Lekin, jabısatuǵın maylardı tómen temperaturada tazalaw qıyın, sebebi may kislota menen jaman aralasadı hám gudronni shógiwi qıyınlasadı.
Tájiriybede tazalaw tómendegi temperaturada alıp barıladı:

Kislotanıń konsentraciyası hám jumsaw muǵdarı
Tazalaw ushın 92-96% li sulfat kislotası alınadı. Konsentraciya 90% ten kem bolsa kislotanı aktivligi tómenlep ketedi. Tutab turǵan sulfat kislota sulfokislotalarni payda bolishini tezlestirip jiberedi. Onı reńsiz, meditsinada qollanılatuǵın maylar alıw ushın isletiledi. Tazalaw nátiyjesinde kislotanı konsentraciyası pasayadi. Gudron quramında 25% ten 70% ge shekem reaksiyaǵa kirispegen sulfat kislota boladı.
Sulfat kislotanı process ushın sarplanatuǵın muǵdarı sheki onimdi sapasına, tazalaw dárejesine qoyılatuǵın talapǵa baylanıslı. Kislota qansha sarplansa olinayotgan moyning reńi sonsha taza boladı. Distillyat maylardı tazalanǵanda kislotanı sarpı 3-10% mass ni quraydı, qaldıq moyni tazalanǵanda kislota sarpı 15-20% mass ge shekem jetedi. Tutaydigan sulfat kislotanı parfyumeriya hám meditsina mayların alıw daǵı sarpı 50-60 % mass ga jetedi.