Júrek qan-tamır sistemasında júrektiń roli
Qanday tamırlar arteriya hám venoz tamırları delinedi?
Kapillyar tamırlardıń dúzilisi, funktsiyası
Júrek shegaraları, klapanları, kameraları
Júrek diywalları, qan menen táminleniwi
Júrektiń ótkiziwshi sisteması, inervatsiyası
Kishi qan aylanıw sheńberiniń tamırları
Úlken qan aylanıw sheńberiniń tamırları
Aorta hám onıń bólimleri
Kóteriliwshi aortadan shıǵatuǵın tamırlar
Aorta yarım sheńberinen shıǵatuǵın tamırlar
Bas miy arteriyaları
Túsiwshi aortanıń tarmaqları
Vena tamırlarınıń ózine tán dúzilisi
Joqarǵı hám tómengi gewek venalar
Arteriya, vena hám limfa tamırlarınıń mikroskopiyalıq dúzilisi
Júrek qan-tamırlar sistemasınıń rawajlanıwı
Dárwaza venası
Embrionda qan aylanıw
Júrek qan-tamır sistemasınıń jasqa qaray ózgeshelikleri
Adam organizminde qan tamırlar sistemasınan basqa, biraq usı qan tamırlar sistemasınıń quramı esaplanǵan limfa sisteması da ajıratıladı.
Limfa sisteması kókirek vena tamırlar sistemasına jaqınıraq yaki áne usı vena sistemasınıń quram bólegi dese boladı. Limfa sisteması, vena sisteması taqlette periferiyadan baslanıp, kókirek kletkası (júrek) tárepke aǵadı. Venalardaǵı siyaqlı limfa tamırlarında da klapanlar bar. Limfa sisteması yamasa limfa tamırları ishinde aq reńsiz suyıqlıq-limfa aǵıp júredi. Limfa suyıqlıǵı toqıma hám kletkalar arasındaǵı kletka jarıqlarınan bası berk qapshalardan baslanadı. Solay etip adam organizmin quraǵan kletkalardıń átirapınan limfa suyıqlıǵı aǵıp turadı.
Limfa sisteması anatomiyalıq dúzilisine qaray tómendegi bólimlerden ibarat:
Toqıma hám kletka arasınan baslanıwshı bası berk limfa qapshaları.
Limfa kapillyarları hám limfa tamırları
Hár qıylı jerlerde jaylasqan limfa túyinleri (bezleri)
Úlken limfa tamırlarınıń oń limfa jolı hám kókirek limfa jolı
Limfa tamırları bası berk kletkalar-ara limfa jarıqlarınan baslanadı hám áwele limfa kapillyarlarına, sońınan limfa tamırlarına keyninen limfa túyinlerine, onnan keyin úlken limfa tamırlarına ótip, eń sońında kókirek kletkasında jaylasqan en úlken limfa jolı kókirek limfa jolı arqalı júrekke quyılıwshı úlken vena tamırlarına ashıladı. Adam organizminde limfa tamırları júdá keń tarmaqlanǵan limfa kapillyarları hám tamırları teride, sliz qabatlarda hám barlıq organlarda (miyden basqasında) sonday tıǵız jaylasqan, bul aǵzalardıń iyne shanıshqanday jeri qalmaǵan.
Limfa tamırlarınıń ishinde aǵıp júrgen limfa suyıqlıǵı reńsiz (suwǵa uqsas) suyıqlıq bolıp 1 mm3 muǵdardaǵı limfa suyıqlıǵında 2-20 mıńǵa shekem aq qan dánesheleri bolıwı múmkin. Limfa suyıqlıǵında limfotsitler, monotsitler hám eozinofiller boladı, biraq eritrotsitler bolmaydı.
Limfa suyıqlıǵınıń payda bolıwı jóninde bir neshe teoriyalar bolıp, oǵan qaraǵanda limfa suyıqlıǵı qan tamır kapillyarları diywalınan, kletka qabıǵınan, kletkalar ara boslıqqa sızatlanıp aǵıp shıǵadı hám limfa kapillyarların payda etedi.
Do'stlaringiz bilan baham: |