Тема: Анатомия панинин классификациясы рауажланыу тарийхы хам уйрениу методы

Patologiyalıq anatomiya aǵza hám toqımalardıń túrli keselliklerde ózgerislerin úyrenetuǵın pán bolıp esaplanadı.
Organizmnıń payda bolıwın, ana jatırında tuwılaman degenshe ósip rawajlanıwın embriologiya ilimi úyrense bala tuwılǵannan keyin ómiriniń aqırına shekemgi dáwirdi «Jasqa qaray anatomiya» úyrenedi.
Fiziologiya ilimi-organizmniń, aǵzalar sistemasınıń, ayırım aǵzalardıń, toqımalardıń hám kletkalardıń tirishilik iskerligin (funktsiyasın) úyreniw menen shuǵıllanadı.
Aǵzalardıń ishki dúzilisin tkanlardı, kletkalardıń dúzilisin gistologiya ilimi izertleydi.

Anatomiyanı úyreniw usılları

Anatomiyanı úyreniwde qollanılatuǵın tiykarǵı usıllardı bilmey turıp anatomiyanıń úyreniw hám ol haqqında maǵlıwmatlar toplaw múmkin emes.
Anatomiyanı úyreniwde tiykarǵı hám eń qádimgi áyyemgi usıl-ólini kesip tekseriw usılı esaplanadı. Bul usıl házirgi waqıttada óz áhmiyetin joytpaǵan. Ayırım organlardı yaki pútin ólini fiksatsiya qılıw yaǵnıy konservatsiyalaw usılı anatomik preparatlardı buzbastan uzaq waqıt saqlaw múmkinshiligin beredi.
Mikraskoptıń ashılıwı menen anatomiyada mikroskopiyalıq tekseriwdiń hár túrli usılları jaratıldı. Ásirese ximiya, fizika pánleriniń rawajlanıwı menen toqımalardı túrli ximiyalıq boyawlarda boyap, mikroskopta úyreniw keń rawajlandı. Tómende tiri adamlarda texnikalıq qurallardan paydalanǵan halda ótkeriletuǵın úyreniw usılları keltirilgen.

1. 
   Antropometriyalıq usıl menen gewdeniń uzınlıǵı, keńligi hám awırlıǵı ólshenedi, alınǵan maǵlıwmatlar nátiyjesinde organizmniń ayırım bólimleriniń ósiwi yaki ózgeriwi baqlap barıladı.
   
2. 
   Inektsiya usılı – ishi gewek organlarǵa, qan tamırlarǵa túrli ximiyalıq boyawlar jiberip úyreniledi.
   
3. 
   Korroziya usılı – ishi bos organlar tez qatatuǵın zat penen toltırılıp, soń túrli kislota yaki suyıqlıq jiberilse, organ toqımaları jemiriledi hám boslıqqa jiberilgen zat organnıń formasın saqlap qaladı.
   
4. 
   Rentgen nurı járdeminde úyreniw usılı - bul usıl tiri adam dúzilisin úyreniwge imkan beredi.
   
5. 
   Sıypalap tekseriw usılı.
   
6. 
   Perkussiya – barmaq yaki balǵasha menen urıp anıqlaw usılı.
   
7. 
   Auskultatsiya usılı – arnawlı esitiw áspabları járdeminde aǵzalardı (júrek, ókpe) islep turǵan payıtında esitip kóriw.
   
8. 
   Mikroskop járdeminde úyreniw usılı.
   

Bul usıl járdeminde aǵzalardıń názik dúzilisleri arnawlı boyawlar menen boyalıp mikroskoptıń astında úyreniledi