Astınǵı jaq nervi. Sına tárizli súyektiń úlken qanatındaǵı oval tesik arqalı shıǵadı hám háreketlendiriwshi segiz, seziwshi tórt nerv talalarına bólinedi. Háreketlendiriwshi (shaynaw, sheke, ishki qanat tárizli, sırtqı qanat tárizli bulshıq
etleri nervleri, esitiw perdesi bulshıq et nervi, tańlay shatırın tartıwshı bulshıq et nervi, h.t.b).
Seziwshi: (urt nervi, til nervi, qulaq -sheke nervi, tómengi keteksheler nervi).
Uzaqlastırıwshı nerv. Ol Varoliy kópiriniń arqa qırǵaǵı qasınan shıǵıp, kóz kesesiniń ústingi jarıǵı arqalı onıń laterial tárepine kiredi hám kóz almasınıń sırtqı tuwrı bulshıq etin inervatsiya qıladı.
Júz (bet) nervi. Bul úlken nerv miyden Varoliy kópiriniń arqa qırǵaǵı menen uzınsha miy arqasındaǵı esitiw teń salmaqlıq nervine jaqın jerden shıǵadı hám bir qansha joldı usı nerv penen birgelikte ótedi. Ol Fallopi kanalınıń ishinen ótip baratırıp úsh shaq taslap keledi. 1. Úlken tas tárizli nerv. 2. Esitiw súyeginiń, bulshıq etine barıwshı nerv. 3. Esitiw torı. Júz nervi, biz - emizik tárizli ósimte tesigi arqalı sırtqa shıǵadı hám qulaq aldı bezi ishine kirip tómendegi tiykarǵı tarmaqlarǵa bólinedi. 1. Qulaq arqasınıń nervı. 2. Qos qarınlı (bulshıq et) tarmaǵı.
Mimika bulshıq etlerine barıwshı 5 tarmaǵı qulaq aldı beziniń ishinde jayılıp, qulaq aldı bezi shırmaǵın (yaki úlken ǵaz pánjesi) payda etedi.
8. Dáliz baqanshaq (esitiw - teń salmaqlılıq) nervi. Miydiń sırtqı qaptalınan júz nervi menen birge shıǵadı. Ol eki nervtiń qosılıwınan payda bolǵan.
Vestibulyar bólimi - ishki qulaq labirinti, dálizi, hám yarım sheńber kanallarındaǵı teń salmaqlıq apparatlarınan impulsti miyge alıp barıwshı arnawlı nerv.
Baqanshaq bólimi - esitiw impulsların Kortiev organınan miyge alıp baradı.
Til jutqınshaq nervi. Uzınsha miydegi tómengi olivanıń arqasınan shıǵadı, hám moyıntırıq tesigi arqalı sırtqa baǵdar aladı. Ol aralas nerv esaplanadı.
Moyıntırıq tesikten shıqqannan keyin nerv juwanlasıp, ústingi túyindi keyininen tómengi túyindi payda etedi. Sońınan nerv biz sorıǵısh tárizli bulshıq etti aylanıp ótip tildiń tamırına keledi hám óziniń sonǵı (seziwshi hám dám beriwshi) tarmaǵına bólinedi. Ol tildiń arqa úshten bir bólimine tarqaladı.
Til - jutqınshaq nervi tilge barıwshı tarmaqlardan basqa qaptal shaqalarǵa da tarmaqlanadı.
Atap ótetuǵın nárse, joqarıdaǵı eki túyin tek nervtiń seziwshi talalarına tán bolıp, háreketlendiriwshi talalar bul túyinge kirmesten qaptalınan ótip ketedi.
Do'stlaringiz bilan baham: |