Tema-1 «Salıqlar h’a’m salıqqa tartıw» arnawlı kursın oqıtıwdın’ za’ru’rligi, maqseti h’a’m wazıypaları O’zbekstan Respublikası salıq sisteması h’a’m salıq qatnasıqları subektlerinin’ h’uqıq h’a’m de minnetlemeleri. Rejesi

2. Salıq obekti h’a’m salıq bazası. Salıq stavkaları h’a’m salıqtan jen’illikler.
Salıq kodeksinin’ 355 statyasına muappıq Birden bir salık boyınsha ulıwma tu’sim salıq salıw obekti boladı.
Salıq salıw maqsetinde ulıwma tu’sim quramına to’mendegiler kiritiledi:
1) tovarlardı (islerdii, xızmetlerdi) qosımsha qun salıg’ı shegirip taslang’annan son’ realizatsiyalawdan tu’sken tu’sim.
Tovarlardı realizatsiyalawdan tu’sken tu’sim degenimiz:
qurılıs, qurılıs-montaj, remontlaw-qurılıs, proektlew h’a’m ilimiy-izertlew jumısların realizatsiyalawdan tu’sken tu’sim;
(355-modda ikkinchi qismi 1-bandining uchinchi xatboshisi Wzbekiston Respublikasining 2009 yil 30 dekabrdagi WRQ-241-sonli Qonuni tah’ririda— WR QHT, 2009 y., 52-son, 556-modda)
Sawda h’a’m ja’mietlik auqatlanıw ka’rxanaları u’shın — tovar oborotı;
mal-mulkin qarjılay ijarag’a (lizingga) berushi yuridik shaxslar u’shın — qarjılay ijara (lizing) boyınsha protsentten da’ramat summası;
da’ldalshılıq h’a’m tapsırma sha’rtnamaları h’a’mde da’ldalshılıq xizmatlerin ko’rsetiwge tiysli sha’rtnamalar boyınsha da’ldalshılıq xızmetlerin ko’rsetetwg’ın yuridik shaxsler u’shın xaqı summası;
(355-modda ikkinchi qismi 1-bandining oltinchi xatboshisi Wzbekiston Respublikasining 2009 yil 30 dekabrdagi WRQ-241-sonli Qonuni tah’ririda— WR QHT, 2009 y., 52-son, 556-modda)
Tayarlaw sho’lkemleri u’shın — realizatsiyalang’an tovarlardın’ tutınıw kunı menen satıw qunı ortasındag’ı parq sıpatında esaplang’an ulıwma da’ramat;
(355-modda ikkinchi qismining oltinchi xatboshisi Wzbekiston Respublikasining 2010 yil 24 dekabrdagi WRQ-274-sonli Qonuni tah’ririda — WR QHT, 2010 y., 51-son, 485-modda)
lotereya oyınların o’tkeriw xızmetlerin a’melge asırıwshı yuridik shaxslar u’shın — oyın biletlerin ko’rsetilgen bah’a boyınsha tarqatıwdan tu’sken tu’sim;
Salıq kodeksinin’ 356-statyasına muwapıq salıq salınatug’ın bazanı anıqlaw ushın jalpı tu’sim summasınan to’mendegiler shegirip taslanadı:
-ma’mlekettin’ bah’alı qag’azlar boyınsha da’ramatları;
-to’lew dereginde salıq salınatug’ın dividendler h’a’m protsentler ta’rizinde alınatug’ın da’ramatlar;
-esap-sanaq jılında anıqlang’an o’tken jıllardag’ı da’ramatlar;
-o’nim jetkizip beriwshilerdin’ sıylıg’ı (skidka) ta’rizinde h’a’m tiykarg’ı qurallardı esaptan shıg’arıw na’tiyjesinde alıng’an basqa’ da’ramatlar.
Shegirmelerden tısqarı salıq salınatug’ın baza to’mendegiler ushın kemeytiriledi:
-avtomobillerge janılg’ı quyıw shaqapshaları ushın;
-brokerlik sho’lkemleri ushın;
-da’ldalshılıq xızmetlerin ko’rsetiwshi yuridikalıq ta’repler ushın;
-jan’a texnologiyalıq a’spab-u’skenelerdi paydalanıwg’a engizilgen salıq da’wirinen baslap bes jılg’a deyin a’melge asırıladı:
-jas semyalar qatarına kiretug’ın xızmetkerlerge ipoteka kreditleri, boyınsha vznoslar to’lewge h’a’m mu’lk sıpatında u’y-jay alıwg’a biypul bag’darlanga’n qa’rjılar summasına, biraq salıq salınatug’ın bazanın’ kabi menen 10-protsentine.
Birden-bir salıq to’lemi obekti (salıq salınatug’ın shen’ber) bolıp, jalpı tu’sim bolıp esaplanadı.
To’mendegiler jalpı tu’sim quramına kiritiledi:
1.tovarlardı (jumıs, xızmetlerdi) qosımsha qun salıg’ın alıp taslag’an h’alda (qosımsha qun salıg’ın to’lewge o’tken mikrofirmalar h’əm kishi kərxanalar ushın) satılıwınan tu’sken tu’sim summası;
2.tiykarg’ı ıxzemtten iskerlikten basqa alıng’an dəramatlar;
3.finanslıq xızmetten alıng’an iskerlikten dəramatlar;
4.ayrıqsha jag’daylardan da’ramatlar.
Birden-bir salıq to’leminin’ stavkaları 2013-jıl ushın O’zbekstan Respublikası Prezidentinin’ 2012-jıl 22-dekabrdegi PQ-1245-sanlı qararı menen tastıyıqlang’an bolıp, ol to’mendegishe gruppirovkalang’an: