|
9-tema: Jergilikli salıqlar, jıyımlar h’əm sotsiallıq jamg’armalarg’a məjbu’riy to’lemler.
1. Abadanlastırıw h’a’m sotsiallıq infrastrukturanı rawajlandırıw salıg’ın to’lewshiler quramı, salıq obekti, bazası jen’illikler h’a’m de onı esaplaw, byudjetke to’lew ta’rtibi
2. Fizikalıq təreplerdin’ transport qurallarına benzin, dizel janılg’ısı h’a’m gaz paydalanganı ushın alınatug’ın salıqtı to’lewshiler quramı, salıq stavkaları h’a’m salıqtı esaplaw ta’rtibi h’a’m to’lew mu’ddetleri
3. Jergilikli jıyımlar, olardın’ o’zgeshelikleri, esaplaw h’a’m to’lew ta’rtipleri
4. Birden-bir sotsiallıq to’lew h’a’m puxaralardın’ byudjetten tısqarı pensiya fondına qamsızlandırıw to’lemlerin (badal, vznos ) to’lewshiler quramı, onı esaplaw h’a’m to’lew mu’ddetleri.
5. Byudjetten tısqarı pensiya fondına ma’jburiy ajıratpalardı esaplaw h’a’m to’lew ta’rtibi
6. Respublika jol fondına ma’jbu’riy ajıratpalar h’a’m jıyımlardı to’lewshiler quramı h’a’m esaplaw ta’rtibi h’a’mde to’lew mu’ddetleri.
1. Abadanlastırıw h’a’m sotsiallıq infrastrukturanı rawajlandırıw salıg’ın to’lewshiler quramı, salıq obekti, bazası jen’illikler h’a’m de onı esaplaw, byudjetke to’lew ta’rtibi
O’zbekstan Respublikası territoriyasında jaylasqan h’əm isbilermenlik iskerligin əmelge asırıwshı yuridikalıq shaxslar-O’zbekstan Respublikası rezidentleri abadanlastırıw h’əm sotsiallıq infrastrukturanı rawajlandırıw salıg’ın to’lewshiler bolıp esaplanadı.
Salıq salıw maqsetinde yuridikalıq shaxslar degende o’z mu’lkinde xojalıq ju’rgiziwinde yaki tezlik penen basqarıwında mal-mu’lki bolg’an h’əm o’z minnetlemeleri boyınsha usı mal-mu’lk penen juwap beretug’ın, sonday-aq, g’ərezsiz balans h’əm esap-kitap no’merine iye bolg’an ayrıqsha bo’limsheler de tu’siniledi.
Yuridikalıq shaxslardan alınatug’ın payda salıg’ı to’lengennen keyin kərxanalar ıqtıyarında qalatug’ın payda (2-san «Finanslıq nətiyjeler h’aqqındag’ı esabat» formasının’ 240-qatar-250-qatar)abadanlastırıw h’əm sotsiallıq infrastrukturanı rawajlandırıw ushın salıqtı esaplap shıg’ıw, waqtında salıq salıw obekti h’əm bazası esaplanadı. Byudjetke to’lenetug’ın salıq summası joqarıda korsetilgen esabat formasının’ 260-qatarında səwlelendirilgen.
Balansında sotsiallıq infrastruktura obektleri bolg’an salıq to’leyashiler salıq salınatug’ın bazanı payda salıg’ı to’lengeninen keyin yuridikalıq shaxs ıqtıyarında qalatug’ın paydanı h’əm Sotsiallıq infrasturkturanın’ obektlerin təmiynlew ushın h’aqıyqatta sarplang’an qərejetlerdin’ belgili qərejetler summasınan esaplap shıg’ılg’an payda salıg’ı summasına kemyettirilgen summasın qosıw arqalı anıqlaydı.
Abadanlastırıw h’am sotsiallıq infrasturkturanı rawajlandırıw salıg’ının’ en’ joqarı stavkası salıq salıw obektinin 8 protsenti mug’darında belgilengen.
Abadanlastırıw h’əm sotsiallıq infrasturkturanı rawajlandırıw salıg’ın to’lewden nəgiranlardın’ jəmaət birlespeleri «Nuraniy» jamg’arması h’əm «O’zbekstan chernobilshileri» assotsiatsiyası mu’lkinde bolg’an jumısshıları ulıwma sanının’ keminde 50%i nəgiranlar 1941-1945-jıllardag’ı urıs h’əm miynet frontı veteranlarınan bolg’an yuridikalıq shaxslar azat etiledi. Bul jen’illik sawda dəldalshılıq təmiynat satıw h’əm tayarlaw iskerligi menen shug’ıllanatug’ın yuridikalıq shaxslarg’a qollanılmaydı.
Salıq kodeksinin 300-statyası boyınsha balansında sotsiallıq infrasturktura obektleri bolg’an salıq to’lewshiler byudjetke to’lenetug’ın salıq summasın to’mendegishe tərtipte belgileydi:
-eger sotsiallıq infrasturktura obektlerin təmiynlew ushın qərejetler summası esaplap shıg’ılg’an salıq summasına ten’ yaki onnan artıq bolsa salıq to’lenbeydi;
-eger sotsiallıq infrasturktura obektlerin təmiynlew ushın qərejetler summası esaplap shıgərılg’an salıq summasınan kem bolsa, byudjetke to’lenetug’ın salıq esaplap shıgərılg’an salıq summası menen h’aqıyqatta sarplang’an qərejetler summası ortasındag’ı parq sıpatında anıqlanadı.
Salıq to’lewshiler esabat dəwiri waqtında abadanlastırıw h’əm sotsiallıq inrastrukturanı rawajlandırıw salıg’ı boyınsha ag’ımdag’ı to’lewler to’leydi.
Ag’ımdagı to’lemler boljap atırg’an sap payda summasınan esabat dəwirinin’ birinshi aynın’ 10-ku’nine deyin salıq boyınsha esapqa alıw jerindegi məmleketlik salıq xızmeti organlarına usınılatug’ın abadanlastırıw h’əm sotsiallıq infrasturkturanı rawajlandırıw salıg’ının’ ag’ımdag’ı to’lemleri h’akqındag’ı mag’lıwmatnamada korsetilgen abadanlastırıw h’əm sotsiallıq infrasturkturanı rawajlandırıw salıg’ının’ belgilengen stavkasınan kelip shıqqan h’alda esaplap shıg’arıladı.
Ag’ımdag’ı to’lemler esaplap shıg’arlıgan abadanlastırıw h’əm sotsiallıq infrasturkturanı rawajlandırıw salıg’ının’ jıl sheregindegi summasının’ 1/3 (u’shten bir) bo’legi mug’darında h’ər aydın’ 15-ku’ninen keshiktirmey to’lenedi.
To’mendegiler bul ag’ımdag’ı to’lemlerdi to’lemeydi:
-esabat dəwirinde salıq salınatug’ın bazası en’ kem miynet h’aqının’ 200 mərtebege shekemgi mug’darda bolg’an salıq to’lewshiler;
-ilgeri esabat dəwirinde sotsiallıq infrasturktura obektlerin saqlaw qərejetleri summası salıq salınatug’ın baza summasına ten’ yaki onnan artıq bolg’an salıq to’lewshiler;
-birden-bir salıq to’lemin to’lewge o’tpegen mikrofirmalar h’əm kishi kərxanalar.
Abadanlastırıw h’əm sotsiallıq infrastrukturanı rawajlandırıw salıg’ının’ esap-kitabı (9-qosımsha) salıq boyınsha esapqa alıw jerindegi Məmleketlik salıq xızmeti organlarına salıq to’lewshiler tərepinen artıp barıwshı juwmaq penen jıldın’ h’ər shereginde esabat shereginen keyingi aydın’ 25-ku’ninen keshiktirmey, al jıl juwmaqları boyınsha, jıllıq finanslıq esabat usınılatug’ın mu’ddette beriledi.
Abadanlastırıw h’əm sotsiallıq infrastrukturanı rawajlandırıw salıg’ın to’lew salıq boyınsha esap-kitaptı usınıw mu’ddetinen keshiktirmey əmelge asırıladı.
2. Fizikalıq təreplerdin’ transport qurallarına benzin, dizel janılg’ısı h’a’m gaz paydalanganı ushın alınatug’ın salıqtı to’lewshiler quramı, salıq stavkaları h’a’m salıqtı esaplaw ta’rtibi h’a’m to’lew mu’ddetleri
Salıq to’lewshiler, salıq obekti h’əm bazası. Fizikalıq shaxslardan transport quralları ushın benzin, dizel janılg’ısı h’əm gaz tutınıwına alınatug’ın salıq to’lewshleri bolıp, fizikalıq shaxslarg’a transport quralları ushın benzin, dizel janılg’ısı h’əm gazdı biypul satatug’ın, mu’lkshilik formasınan qəttiy-nəzer xoajlıq ju’rgiziyashi subektler esaplanadı. Bunda olardın’ jaylasqan jerine qaramastan avtomobilge xojalıq jurgiziwshi subektler salıq to’lewshi bolıp esaplanadı.
-fizikalıq shaxslarg’a transport quralları ushın benzin dizel janılg’ısı h’əm gazdı biypul satıw salıq salıw obekti bolıp esaplanadı.
Fizikalıq shaxslarg’a satılg’an o’zi islep shıg’arg’an h’əm de shetten satıp alıng’an benzin, dizel janılg’ısı h’əm gazdın’ natural kolemi salıq salıw bazası bolıp esaplanadı.
Fizikalıq shaxslardan transport quralları ushın benzin, dizel janılg’ısı h’əm gaz tutınıwına alınatugın salıq stavkaları h’ər jılı O’zbekstan Respublikası Prezidenti qararı menen belgilengen boladı h’əm onın’ mug’darları O’zbekstan Respublikasının’ pu’tkil territoriyasında birden-bir esaplaw bolıp esaplanadı. 2009-jılda 1 metr benzin h’əm dizel janılg’ısı ushın 120 sum 1 kg gaz ushın da 120 sum mug’darda salıq stavkası belgilengen.
Salıq to’lewshiler satılg’an benzin, dizel janılg’ısı, gaz esabı jəne de esaplangan salıq summaları esabın ayrıqsha ju’rgizedi.
Ag’ımdag’ı on ku’nlik to’lemler esapqa alıng’an salıq boyınsha esap-kitap (13-qosımsha) avtomobilge janılg’ı quyıw shaqapshaları jaylasqan jerdegi Məmleketlik salıq xızmeti organlarına:
-kərxanalar tərepinen (mikrofirmalar h’əm kishi kərxanalardan basqa)-h’ər ayda esabat dəwirinen keyingi aydın’ 25-ku’ninen keshiktirmey, jıl juwmaqları boyınsha bolsa jıllıq;
-mikrofirmalar h’əm kishi kərxanalar tərepinen jıldın’ h’ər shereginde esabat dəwirinen keyingi aydın’ 25-ku’ninen keshiktirmey , al jıl juwmaqları boyınsha jıllıq finanslıq esabattı usınıw mu’ddetinde belgilengen formada beriledi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
