Телекоммуникация тармоқлари ва тизимларини эксплуатация қилиш муаммолари

3. Tarmoq va tarmoq elementlarini boshqarish 

Boshqarish  tizimlarida  funksiyalarning  namunaviy  guruxlarini  ajratish  va  bu 

funksiyalarni  satxlarga  bo’lish,  boshqaruv  tizimi  qanday  shaklda  tuzilgan,  qanday 

elementlardan  tuzilgan  va  amaliyotda  bu  elementlar  qanday  arxitekturaviy 

---

15 

 

bog’lanishlari  qo’llanadi  degan  savolga  javob  bermaydi.  Menejer  –  agent  sxemasi. 

Tarmoqni  boshqarish  istalgan  tizimi  asosida  agentni  menejer  bilan  o’zaro  harakat 

(muloqat)  elementar  sxemasi  yotadi.  Bunday  sxema  asosida  amalda  ko’p  sonli 

agentlar  va  turli  xildagi  menejerli  istalgan  murakkablikdagi  tizimlar  tuzilishi 

mumkin.   

 

Agent  boshqariladigan  resurs  va  menejer  -  asosiy  boshqaruvchi  dastur 

orasidagi  vositachidir.  Bitta  menejer  turli  real  resurslarni  boshqarishi  uchun 

boshqariladigan  resursning  ma’lum  bir  modeli  yaratiladi,  model  resursning  nazorat 

va  boshqarishga  zarur  bo’lgan  harakteristikalarini  aks  ettiradi.  Masalan, 

marshrutizator  modeli  odatda  portlar  soni,  ularning  turlari,  marshrutizatsiyalash 

jadvali,  portlardan  o’tgan  kanal,  tarmoq  va  transport  satxlaridagi  kadrlar  va 

paketlar  soni kabi harakteristikalarini  o’z ichiga oladi [6].  

Menejer  agentdan  faqat  resursning  modelida  tavsiflangan    ma’lumotlarni 

oladi.  Agent  ma’lum  bir  ekran  sifatida  bo’lib,  menejerni  resurslarni  amalga 

oshirilish  detallari  xaqidagi  keraksiz  axborotlardan  xolos  qiladi.  Agent  menejerga 

qayta  ishlangan  va  normallashtirilgan  shaklda  taqdim  etilgan  axborotni  etkazib 

beradi.  Bu  axborot  asosida  menejer  boshqarish  bo’yicha  qaror  qabul  qiladi, 

shuningdek 

boshqariladigan 

resurs 

xolati 

xaqida 

ma’lumotlarni  yanada 

umumlashtirishni  bajaradi,  masalan, port yuklamasini  vaqtga bog’liqligini  tuzadi.  

Obektdan  zaruriy  ma’lumotlarni  olish  uchun,  shuningdek  unga  boshqaruvchi 

ta’sirlarni  berish  uchun  agent  real  resurs  bilan  ayrim  nostandart  usul  bilan 

harakatda  (muloqatda)  bo’ladi.  Agar  agentlar  kommunikatsion  uskunalar  ichiga 

joylashtirilsa,  qurilmaning  ichki  uzellarini  agent  bilan  o’zaro  nuqtalari  va  harakat 

usullari  mavjud  bo’lishi  nazarda  tutiladi.  Menejer  va  agent  boshqaruv  resursining 

bir  xil  modellariga  ega  bo’lishlari  kerak,  aks  xolda  ular  bir  birlarini 

tushunmasliklari  mumkin.  Lekin  bu  modellardan  agent  va  menejer  foydalanishida 

sezilar  farq  mavjuddir.  Agent  boshqariladigan  resurs  modelini  mazkur  resursning 

joriy  qiymatlari  bilan  to’ldiradi,  shu  munosabat  bilan  agent  modelini  boshqaruvchi 

axborotning  ma’lumotlar  bazasi  (Management  Information  Base  -  MIB)  deb 

atashadi.  Menejer  modeldan,  resurs  nima  bilan  harakterlanadi,  qanday 

---