Телекоммуникация тармоқлари ва тизимларини эксплуатация қилиш муаммолари

12 

 

xuquqini  tekshirish,  shifrlash  kalitlarini  taqsimlash  va  qo’llash,  vakolatni 

boshqarish  va  xakozolar  kiradi.  Ko’p  xollarda  bu  guruxning  funksiyalari 

tarmoqlarni  boshqarish  tizimlariga  kiritilmaydi,  lekin  maxsus  maxsulotlar 

(masalan,  Kerberos  autentifikatsiyalash  va  mualliflash,  turli  xil  ximoya  ekranlari, 

ma’lumotlarni  shifrlash  tizimlari)  ko’rinishida  amalga  oshiriladi,  yoki  operatsion 

tizimlar  va tizimiy  ilovalar  tarkibiga  kiritiladi.   

Tarmoq  ishlashini  xisobga  olish  (Accounting  Management).  Bu  masalalar 

guruxi  tarmoq  turli  resurslaridan  (qurilmalar,  kanallar  va  transport  xizmatlari) 

foydalanish  vaqtini  qayd  etish  bilan  shug’ullanadi.  Bu  masalalar  xizmatdan 

foydalanish  vaqti  va  resurslarga  to’lov  -  billing  tushunchalari  bilan  ish  qiladi.  Turli 

ta’minlovchilarda  xizmatlarga  to’lovlar  spetsifik  harakterga  egaligi  va  xizmatlar 

darajasi  xaqida  turli  shakldagi  bitimlar  majudligi  sababli,  bu  funksiyalar  guruxi 

odatda  tijorat  tizimlari  va  HP  Open  View  turidagi  boshqarish  platformalariga 

kiritilmaydi,  lekin  konkret  buyurtmachi  uchun  ishlab  chiqilayotgan  buyurtma 

tizimlarida  amalga  oshiriladi.   

OSI  boshqarish  modeli boshqarilayotgan obektlar – kanallar, lokal tarmoqlar 

segmentlari,  ko’priklar,  kommutatorlar  va  marshrutizatorlar,  modemlar  va 

multipleksorlar,  kompyuterlar  apparat  va  dasturiy  ta’minotlari,  SUBD  lar  orasidagi 

farqlarga  e’tibor  bermaydi.  Hamma  bu  boshqariladigan  obektlar  “tizim”  umumiy 

tushunchasiga  kiritiladi,  va  boshqarilayotgan  tizim  boshqaruvchi  tizim  bilan  OSI 

ochiq protokollari bo’yicha muloqatda bo’ladi [].  

Lekin  amaliyotda  boshqarish  tizimlarini  boshqariladigan  obektlar  turlari 

bo’yicha  ajratish  keng  tarqalgan.  Klassik  bo’lib  qolgan  tarmoqlarni  boshqarish 

SunNet  Manager,  HP  Open  View  yoki  Cabletron  Spectrum  tizimlari  faqat 

korporativ  tarmoqlarning  kommunikatsion  obektlarini  boshqaradilar,  ya’ni  lokal 

tarmoqlarning 

konsentratorlari 

va 

kommutatorlarini, 

shuningdek 

marshrutizatorlarni  va  global  tarmoqlarga  kirish  qurilmasi  bo’lgan  olislangani 

ko’priklarni 

boshqaradi. 

Odatda 

territorial 

tarmoqlarning 

uskunalarini 

telekommunikatsion  uskunalar  ishlab  chiqaruvchilarining  tizimlari  boshqaradi, 

chunonchi  –  RAD  Data  Communications  kompaniyasining  RADView  tizimi, 

---