Matematik mayatnik vertikaldan α
burchak og’gan holda gorizontal
tekislikda aylana bo’ylab harakat
qilayotganda
𝑇 = 2π√
𝑙 𝑐𝑜𝑠𝛼
𝑔
,
233.
Matematik mayatnik
𝑥 = 𝐴 ⋅ sin(√
𝑔
𝑙
⋅ 𝑡 + φ
0
)
234.
Prujinali mayatnik
𝑥 = 𝐴 ⋅ sin(√
𝑘
𝑚
⋅ 𝑡 + φ
0
)
235.
S masofada N marta tebranadigan
to’lqinning uzunligi.
λ =
𝑆
𝑁
236.
Tovush to’lqinlarining chastota oralig’i.
17 Hz dan 20000 Hz gacha
237.
Infratovush to’lqinlarining chastota oralig’i.
17 Hz dan kichkina
238.
Ultrtovush to’lqinlarining chastota oralig’i.
20000 Hz dan kata
239.
Mexanik to’lqinlar tarqalish tezligi
ϑ =
λ
𝑇
ϑ = λ ⋅ ν
240.
Tarqalayotgan yassi to’lqin tenglamasi
𝑥 = 𝐴 ⋅ sin(ω ⋅ 𝑡 + φ
0
)
241.
Eholot formulasi
𝑆 =
ϑ𝑡
2
242.
Bir- biridan x
masofada tebranayotgan
yassi to’lqindagi fazalar farqi
Δφ =
2π
λ
Δ𝑥 Δφ =
2πν
ϑ
Δ𝑥
243.
Tovushning kuch yoki intensivligi
(balandligi)
𝐼 =
𝑊
𝑆⋅𝑡
𝐼 =
𝑃
𝑆
I =
1
2
𝜌𝜗𝜔
2
𝐴
2
244.
To’lqin energiya zichligi
ω
̅ =
1
2
𝜌𝜔
2
𝐴
2
245.
Bernulli tenglamasi.
𝑃
1
+ ρ𝑔ℎ
1
+
ρϑ
1
2
2
= 𝑃
2
+ ρ𝑔ℎ
2
+
ρϑ
2
2
2
246.
Samalyot qanotining ko’tarish kuchi
𝐹 = (𝑃
𝑝𝑎𝑠𝑡
− 𝑃
𝑦𝑢𝑞𝑜𝑟𝑖
)𝑆
247.
Oqim uzluksizligi teoremasi
𝑆
1
𝜗
1
= 𝑆
2
𝜗
2
248.
Agar S yuzadan ϑ tezlik bilan t vaqt V
hajmli suyuqlik o’tsa
𝑉 = 𝑆ϑ𝑡
249.
Agar S yuzadan ϑ tezlik bilan t vaqt ρ
zichlikli suyuqlik o’tsa
𝑚 = ρ𝑉 = ρ𝑆ϑ𝑡
250.
Gidravlik press. O’zaro nay bilan
biriktirilgan turli diametrli ikkita silindrik
idishdan iborat.
𝐹
1
𝑆
1
=
𝐹
2
𝑆
2
𝑃
1
= 𝑃
2
251.
Chig’iriq formulasi
mg ⋅ r = F ⋅ R
252.
Chig’iriq kuchdan necha marta
yutuq beradi.
𝑅
𝑟
MOLEKULYAR
1.
Nisbiy molekular (atom) massa
r
M
𝑀
𝑁
=
𝑚
0
1
12 𝑚
𝐶
2.
Modda miqdori. Formula va
birligi.
𝜈 =
𝑚
𝜇
, [
𝜈] = 1𝑚𝑜𝑙
3.
Modda miqdori.
𝜈 =
𝑁
𝑁
𝐴
4.
Massa atom birligi. (m.a.b). Kelib
chiqishi.
1 m.a.b.=1,66·10
-27
kg .
1𝑚. 𝑎. 𝑏 =
1
12
𝑚
0𝑈𝑔𝑙𝑒𝑟𝑜𝑑
5.
Avagadro soni. Qiymati va birligi. N
A
=6,023 ·10
23
mol
-1
6.
Molekulani massasini topish.
m
0
=M
N
· m.a.b. , m
0
=M
N
·1,66·10
-27
7.
Molekulani massasini topish.
(molyar massa orqali)
𝑚
0
=
𝜇
𝑁
𝐴
8.
N ta molekuladan iborat jism
massasi.
m = N · m
0
9.
Molyar massani topish formulasi.
(asosiy)
𝜇 = 𝑁
𝐴
⋅ 𝑚
0
10.
Molyar massani topish formulasi.
(modda miqdori orqali)
𝜇 =
𝑚
𝜈
11.
Molekulalar soni. (massa orqali)
𝑁 =
𝑚
𝑚
0
12.
Molekulalar soni. (modda miqdori
orqali)
𝑁 = 𝜈 ⋅ 𝑁
𝐴
13.
Molekulalar soni. (massa va
molyar massa orqali)
𝑁 =
𝑚
𝜇
𝑁
𝐴
14.
Molekulalar soni. (zichlik, xajm
va molyar massa orqali)
𝑁 =
𝜌𝑉
𝜇
𝑁
𝐴
15.
Konsentratsiya
𝑛 =
𝑁
𝑉
16.
Normal sharoitda bosim.
P
0
= 10
5
(P
0
= 101325 Pa)
17.
Normal sharoitda xarorat.
T
0
=273 K
18.
Selsiy shkalasidan Kelvin
shkalasiga o’tish.
T = 273,15+ t
19.
Kelvin shkalasidan Selsiy
shkalasiga o’tish.
t = T - 273,15
20.
Agar m1 massali gaz m2
massali gaz bilan aralashtirilsa .
Aralashmaning molyar massasi.
μ =
μ
1
μ
2
(𝑚
1
+ 𝑚
2
)
μ
2
𝑚
1
+ μ
1
𝑚
2
21.
Normal sharoit 1 mol gazning
egallagan molyar hajmi.
𝑉
μ
= 22,4
𝑙
𝑚𝑜𝑙
= 22,4 ⋅ 10
−3
𝑚
3
𝑚𝑜𝑙
22.
Loshmidt soni deb normal
sharoitdagi (1 m
3
) hajm
birligidagi molekulalar soniga
𝑁
𝐿
=
𝑁
𝐴
𝑉
μ
=
6,023 ⋅ 10
23
22,4 ⋅ 10
−3
= 2,69 ⋅ 10
25
1
𝑚
3
aytiladi.
(Normal sharoitdagi
konsentratsiya)
23.
Molekulyar-kinetik nazariyasining
asosiy tenglamasi.
𝑷 =
𝟏
𝟑
𝒏𝒎
𝟎
𝛝
𝟐
24.
Molekulyar-kinetik nazariyasining
asosiy tenglamasi.
(Zichlik orqali)
𝑷 =
𝟏
𝟑
𝛒𝛝
𝟐
25.
Molekulyar-kinetik nazariyasining
asosiy tenglamasi.
(Molekulalar soni orqali)
𝑷 =
𝟏
𝟑
𝑵
𝑽
𝒎
𝟎
𝛝
𝟐
26.
Molekulyar-kinetik nazariyasining
asosiy tenglamasi.
(Molekulalarni kinetik energiyasi
orqali)
𝑷 =
𝟐
𝟑
𝒏𝑬
𝒌
27.
Bolsman doimiysi. Qiymati va
birligi.
Bolsman doimiysi 1K
temperaturaga mos kelgan o’rta
kinetik energiya ulushini
xarakterlaydi.
𝑘 = 1,38 ⋅ 10
−23
𝐽
𝑘
28.
Gaz bosimi konsentratsiya orqali.
𝑷 = 𝒏𝒌𝑻
29.
Gaz molekulasi ilgarilanma
harakatining o’rtacha kinetik
energiyasi. (Molekulani tezligi
orqali)
𝐸
𝑘
=
𝑚
0
ϑ
̅
2
2
,
30.
Gaz molekulasi ilgarilanma
harakatining o’rtacha kinetik
energiyasi. (Xarorat orqali)
𝐸
𝑘
=
3
2
𝑘𝑇
31.
Mendeleev-Klapeyron yoki holat
tenglamasi.
𝑃𝑉 =
𝑚
𝑀
𝑅𝑇
32.
Universal gaz doimiysi. Qiymati
va birligi. Kelib chiqishi.
𝑅 = 8,31, J/(mol ·K), R=k·N
A
33.
Mendeleev-Klapeyron tenglamasi.
(modda miqdori orqali)
𝑃𝑉 = ν𝑅𝑇
34.
Mendeleev-Klapeyron tenglamasi.
(Molekulalar soni orqali)
𝑃𝑉 =
𝑁
𝑁
𝐴
𝑅𝑇
35.
Klapeyron tenglamasi.
𝑚 = 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡.
𝑃𝑉
𝑇
= 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡.
𝑃
1
𝑉
1
𝑇
1
=
𝑃
2
𝑉
2
𝑇
2
=
𝑃
3
𝑉
3
𝑇
3
= 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡
36.
Molekula o’lchami.
𝑑 = √
𝑉
𝑁
3
,
𝑑 = √
𝜇
𝜌⋅𝑁
𝐴
3
37.
Gaz molekulasi o’lchami.
𝑑 = √
𝑘𝑇
𝑃
3
38.
Dalton qonuni.
P=P
1
+ P
2
+ P
3
+……+P
n
39.
Gaz molekulalarining tezligi.
Shtern tajribasi (1920).
𝜗̅ =
𝜔𝑅
𝐵
(𝑅
𝐵
− 𝑅
𝐴
)
𝑆
40.
O’rtacha kvadratik tezlik
(molekula massa orqali)
ϑ
𝑘ν
= √
3𝑘𝑇
𝑚
0
41.
O’rtacha kvadratik tezlik (molyar
massa orqali)
ϑ
𝑘ν
= √
3𝑅𝑇
μ
42.
O’rtacha kvadratik tezlik (bosim
va zichlik orqali)
ϑ
𝑘ν
= √
3𝑃
ρ
43.
O’rtacha kvadratik tezlik
(konsentratsiya orqali)
ϑ
𝑘ν
= √
3𝑃
𝑚
0
𝑛
44.
O’rtacha kvadratik tezlik (bosim,
xajm va gaz massasi orqali)
ϑ
𝑘ν
= √
3𝑃𝑉
𝑚
,
ϑ
𝑘ν
= √
3𝑃𝑉
𝑁𝑚
0
45.
Izotermik jarayon. Konstantalar.
Klapeyron tenglamasini
ko’rinishi.
T = const, m = const. 𝑃𝑉 = 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡.
𝑃
1
𝑉
1
= 𝑃
2
𝑉
2
= 𝑃
3
𝑉
3
= 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡.
46.
Izotermik jarayonni kim
o’rgangan.
Boyl-Mariottlar o’rganishgan .
47.
Izotermik jarayonni grafigi. (PV
kordinatada 2 ta grafik
temperaturani solishtirish uchun)
48.
Izotermik jarayonni grafigi. (PT
kordinatada)
49.
Izotermik jarayonni grafigi. (VT
kordinatada)
50.
Izobarik jarayonni kim
o’rgangan.
Gey-Lyussaklar o’rganishgan (1802).
51.
Izobarik jarayonni grafigi. (PT
kordinatada)
52.
Izobarik jarayonni grafigi. (PV
kordinatada)
53.
Izobarik jarayon. Konstantalar.
Klapeyron tenglamasini
ko’rinishi.
P = const, m = const.
𝑉
𝑇
= 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡
𝑉
1
𝑇
1
=
𝑉
2
𝑇
2
=
𝑉
3
𝑇
3
= 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡.
54.
Izobarik jarayonni
grafigi. (VT
kordinatada 2 ta
grafik bosimlarni
solishtirish uchun)
P
3
2
1
55.
Izoxorik jarayon. Konstantalar.
Klapeyron tenglamasini
ko’rinishi.
const
V
,
const
m
.
𝑃
1
𝑇
1
=
𝑃
2
𝑇
2
=
𝑃
3
𝑇
3
= 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡
𝑃
𝑇
= 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡
56.
Izoxorik jarayonni kim
o’rgangan.
Sharl o’rgangan (1787).
57.
Izoxorik jarayonni
grafigi. (PT
kordinatada 2 ta
grafik
temperaturani
solishtirish uchun)
V
1
>V
2
>V
3
58.
Izoxorik jarayonni grafigi. (VT
kordinatada)
59.
Izoxorik jarayonni grafigi. (PV
kordinatada)
60.
Gaz kengayganda bajargan ish.
𝑨 = 𝑷 ⋅ 𝚫𝑽
61.
Gaz bajargan ish . (Xarorat
ortganda massa orqali)
𝐴 =
𝑚
𝜇
𝑅𝛥𝑇
62.
Gaz bajargan ish . (Xarorat
ortganda modda miqdori orqali)
𝐴 = 𝜈𝑅𝛥𝑇
63.
Gaz kengayganda bajargan ish.
(Yuza orqali)
𝑨 = 𝑷 ⋅ 𝑺 ⋅ 𝚫𝒉
64.
Ichki energiya
𝑈 = 𝑁𝐸
𝑢𝑚
,
𝑈 = 𝑁(𝐸
𝑃𝑜𝑡
+ 𝐸
𝑘𝑖𝑛
)
65.
Gaz ichki energiyasi (Kinetik
energiyasi orqali)
𝑈 = 𝑁𝐸
𝑘
,
66.
Gaz ichki energiyasi ( Bitta
molekulani kinetik energiyasi
orqali 2 ta formulasi)
𝑈 = 𝑁
𝑚
0
𝜗
2
2
,
𝑈 = 𝑁
3
2
𝑘𝑇
67.
Gaz ichki energiyasi ( Modda
miqdori orqali 2 ta formulasi )
𝑈 = 𝜈𝑁
𝐴
3
2
𝑘𝑇 , 𝑈 =
3
2
𝜈𝑅𝑇
68.
Gaz ichki energiyasi ( gaz massasi
va temperaturasi orqali )
𝑈 =
3
2
𝑚
𝜇
𝑅𝑇
69.
Gaz ichki energiyasi ( gaz bosimi
va xajmi orqali )
𝑈 =
3
2
𝑃𝑉
70.
Gaz ichki energiyasi ( gaz massasi
va tezligi orqali )
𝑈 =
𝑚𝜗
2
2
71.
Gaz ichki energiyasi o’zgarishi (
Bitta molekulani kinetik
energiyasi)
𝑈 = 𝑁
3
2
𝑘𝛥𝑇
72.
Gaz ichki energiyasi o’zgarishi
(Modda miqdori orqali 2 ta
formulasi )
𝑈 = 𝜈𝑁
𝐴
3
2
𝑘𝛥𝑇, 𝑈 =
3
2
𝜈𝑅𝛥𝑇
73.
Gaz ichki energiyasi o’zgarishi (
gaz massasi va temperaturasi
orqali )
𝑈 =
3
2
𝑚
𝜇
𝑅𝛥𝑇
74.
Gaz ichki energiyasi o’zgarishi (
gaz bosimi va xajmi orqali )
𝑈 =
3
2
𝑃𝛥𝑉
75.
Termodinamikaning birinchi
qonuni.
𝚫𝑼 = 𝑨 + 𝑸 , 𝑸 = 𝚫𝑼 + 𝑨 ,
𝑸 = 𝚫𝑼 − 𝑨′
76.
Termodinamikaning birinchi
qonuni. (Gaz massasi va molyar
massasi orqali)
𝑄 =
3
2
𝑚
𝜇
𝑅𝛥𝑇 +
𝑚
𝜇
𝑅𝛥𝑇 =
5
2
𝑚
𝜇
𝑅𝛥𝑇
77.
Termodinamikaning birinchi
qonuni. (Gaz miqdori orqali)
𝑄 =
3
2
𝜈𝑅𝛥𝑇 + 𝜈𝑅𝛥𝑇 =
5
2
𝜈𝑅𝛥𝑇
78.
Termodinamikaning birinchi
qonuni. Izotermik jarayon uchun
tenglamasi. (3 ta formula)
Q = A, 𝑄 = 𝜈𝑅𝛥𝑇, 𝑄 =
𝑚
𝜇
𝑅𝛥𝑇
(
𝑻 = 𝒄𝒐𝒏𝒔𝒕. Δ𝑇 = 0, Δ𝑈 = 0 va)
79.
Termodinamikaning birinchi
qonuni. Izoxorik jarayon uchun
tenglamasi. (3 ta formula)
𝑄 = Δ𝑈, 𝑄 =
3
2
𝜈𝑅𝛥𝑇 , 𝑄 =
3
2
𝑚
𝜇
𝑅𝛥𝑇
𝑉 = 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡. Δ𝑉 = 0, 𝐴 = 𝑃 ⋅ Δ𝑉 = 0.
80.
Termodinamikaning birinchi
qonuni. Izobarik jarayon uchun
tenglamasi. (3 ta formula)
𝑸 = 𝚫𝑼 + 𝑨, 𝑄 =
5
2
𝑚
𝜇
𝑅𝛥𝑇, 𝑄 =
5
2
𝐴
81.
Termodinamikaning birinchi
qonuni. Adiabatik jarayon uchun
tenglamasi. (3 ta formula)
Q=0, A = - ΔU, A` = ΔU,
82.
Ideal issiqlik mashinasining
foydali ish koeffitsiyenti (fransuz
muhandisi S. Karno, 1824).
η
max
=
𝑇
1
− 𝑇
2
𝑇
1
100%
83.
Real issiqlik mashinasining
foydali ish koeffitsiyenti. (2 ta
formula)
η
max
=
𝑄
1
−𝑄
2
𝑄
1
100%, η
max
=
𝐴
𝐹𝑜𝑦
𝑄
1
100%
84.
Issiqlik mashinalarida foydali ish.
𝐴
𝑓𝑜𝑦
= 𝑄
1
− 𝑄
2
85.
Absolut namlik. Formulasi va
birligi.
ρ =
𝑚
𝑉
[
ρ] =kg/m
3
86.
Nisbiy namlik. (zichlik orqali)
φ =
ρ
𝑏𝑢𝑔′
ρ
𝑇.𝑏𝑢𝑔′
⋅ 100%
87.
Nisbiy namlik. (bosim orqali)
φ =
𝑃
𝑏𝑢𝑔′
𝑃
𝑇.𝑏𝑢𝑔′
⋅ 100%
88.
Sirt taranglik kuchi.
𝐹 = 𝜎 ⋅ 𝑙
89.
Sirt taranglikda potensial
energiya.
𝑊 = 𝜎 ⋅ 𝑆
90.
Sirt taranglikka ega bo’lgan
pardada sirtni kengaytirish uchun
bajarilgan ish.
𝐴 = 𝜎 ⋅ 𝛥𝑆, 𝐴 = 𝜎(𝑆
2
− 𝑆
1
)
91.
Sovun pufagini kengaytirishda
bajarilgan ish.
𝐴 = 2𝜎(𝑆
2
− 𝑆
1
), 𝐴 = 2𝜎(4𝜋𝑅
2
2
− 4𝜋𝑅
1
2
)
92.
Tomchilar soni. (sirt taranglik)
𝑁 =
𝑚𝑔
𝜎⋅𝑙
,
𝑁 =
𝑚𝑔
𝜎⋅2𝜋𝑅
93.
Sirt taranglik koeffisienti.
Formula va birligi. (Kuch orqali)
𝜎 =
𝐹
𝑙
, [
𝜎] =
𝑁
𝑚
;
94.
Sirt taranglik koeffisienti.
Formula va birligi. (Energiya
orqali)
𝜎 =
𝑊
𝑆
, [
𝜎] =
𝐽
𝑚
2
95.
Kapilyar nayda suyuqlik
ko’tarilish balandligi. (Jyuren
formulasi)
ℎ =
2𝜎
𝜌⋅𝑔⋅𝑟
𝑐𝑜𝑠𝛼 , ℎ =
4𝜎
𝜌⋅𝑔⋅𝑑
96.
Sirtlarning egrilanishi natijasida
yuzaga keladigan qo’shimcha
bosim. (Laplas formulasi)
𝑃 =
2𝜎
𝑅
.
97.
Xavodagi sferik sovun pufagi
ichidagi qo’shimcha bosim.
𝑃 =
4𝜎
𝑅
98.
Ikkita plastinka orasidagi suyuqlik
ko’tarilish balandligi. ( b plastinka
orasidagi masofa)
ℎ =
2𝜎
𝜌 ⋅ 𝑔 ⋅ 𝑏
99.
Issiqlik balansi tenglamisi.
𝑄
𝑏𝑒𝑟𝑔𝑎𝑛
= 𝑄
𝑜lg𝑎𝑛
,
𝑄
1
+ 𝑄
2
+ 𝑄
3
+
𝑄
4
+. . . . . . . +𝑄
𝑛
= 0
100.
Temperaturasi t
1
va massasi m
1
suyuqlik t
2
teperaturalari m
2
massali auyuqlik bilan
aralashtiriladi. Aralashmaning
temperaturasi aniqlash formulasi.
𝑡 =
𝑚
1
𝑡
1
+ 𝑚
2
𝑡
2
𝑚
1
+ 𝑚
2
101.
Temperaturasi t
1
va massasi V
1
suyuqlik t
2
teperaturalari V
2
massali auyuqlik bilan
aralashtiriladi. Aralashmaning
temperaturasi aniqlash formulasi.
𝑡 =
𝑉
1
𝑡
1
+ 𝑉
2
𝑡
2
𝑉
1
+ 𝑉
2
102.
Manfiy t
1
xaroratli m massali muz
bo’lagini t xaroratli suvga
aylantirish uchun kerak
bo’ladigan issiqlik miqdorini
hisoblash formulasi.
𝑄 = 𝑐
𝑚
⋅ 𝑚(0 − 𝑡
1
) + 𝑟 ⋅ 𝑚 + 𝑐
𝑚
𝑚(𝑡 − 0)
103.
Mexanik kuchlanish. (Kuch va
yuza orqali)
𝜎 =
𝐹
𝑆
104.
Nisbiy deformasiya (nisbiy
uzayish)
𝜀 =
𝛥𝑙
𝑙
0
105.
Mexanik kuchlanish va nisbiy
uzayish bog’lanishi
𝜎 = 𝐸 ⋅ 𝜀
106.
Bikrlik. Elastiklik koeffisienti.
𝑘 =
𝐸 ⋅ 𝑆
𝑙
0
107.
Qattiq jismlar
deformasiyalanganda hosil
bo’ladigan kuch.
𝐹 = 𝐸 ⋅ 𝑆
𝛥𝑙
𝑙
0
108.
Mexanik kuchlanishni chegaraviy
qiymati va balandlik orasidagi
bo’glanish. (Og’irlik kuchi
ta’sirida)
𝜎
𝑐ℎ𝑒𝑔
= 𝜌𝑔ℎ , ℎ =
𝜎
𝑐ℎ𝑒𝑔
𝜌𝑔
109.
Mexanik kuchlanishni chegaraviy
qiymati va balandlik orasidagi
bo’glanish. (Og’irlik kuchi va
suyuqlikda Arhimed kuchi
ta’sirida)
𝜎
𝑐ℎ𝑒𝑔
= (𝜌
𝐽
− 𝜌
𝑆
)𝑔ℎ, ℎ =
𝜎
𝑐ℎ𝑒𝑔
(𝜌
𝐽
−𝜌
𝑆
)𝑔
110.
m massali jismni haroratini t
1
dan
t
2
gacha o’zgartirish uchun kerak
bo’ladigan (chiqadigan yoki
yutiladigan) issiqlik miqdorini
hisoblash formulasi
𝑄 = 𝑐𝑚(𝑡
2
− 𝑡
1
)
111.
Biror massali jismni haroratini t
1
dan t
2
gacha o’zgartirish uchun
kerak bo’ladigan (chiqadigan yoki
yutiladigan) issiqlik miqdorini
𝑄 = 𝐶𝛥𝑇
hisoblash formulasi
112.
Solishtirma erish issiqligi r
bo’lgan m massali jismni erish
haroratida eritish (qotish) uchun
kerak bo’ladigan issiqlik miqdori.
𝑄 = 𝑟𝑚
113.
Solishtirma bug’lanish (konden-
satsiyalanish) issiqligi λ bo’lgan
m massali jismni biror haroratida
bug’latib yuborish uchun kerak
bo’ladigan issiqlik miqdori.
𝑄 = 𝜆𝑚
114.
Solishtirma yonish issiqligi q
bo’lgan m massali yoqilg’ini
yonganda ajralib chiqadigan
issiqlik miqdori.
𝑄 = 𝑞𝑚
115.
Yoqilg’i vositasida ishlovchi
dvigatelning foydali ish
koeffisienti.
𝜂 =
𝐴
𝑓𝑜𝑦𝑑𝑎
𝐴
𝑠𝑎𝑟𝑓
100% , 𝜂 =
𝑁
𝑓𝑜𝑦𝑑𝑎
⋅𝑡
𝑞𝑚
100%
116.
Molyar issiqlik sig’imi
C
m
= µ·c
117.
O’zgarmas hajmda molyar issiqlik
sug’imi
𝐶
𝑣
=
𝑖
2
𝑅
118.
O’zgarmas bosimda molyar
issiqlik sug’imi
𝐶
𝑝
= 𝐶
𝑉
+ 𝑅 A=R 𝐶
𝑝
=
𝑖+2
2
𝑅
119.
Xo’llash burchagi
- xo’llaydigan suyuqlik
- xo’llamaydigan suyuqlik
𝜑 <
𝜋
2
𝜑 >
𝜋
2
ELEKTR
1.
Elektr zaryadlarning saqlanish
qonuni
q
1
+ q
2
+ q
3
+. . . +q
n
= const
2.
Elementar zaryad soni
𝑁 =
𝑞
𝑒
3.
Elektr zaryadi orasidagi kulon
kuchi
𝐹 = 𝑘 ⋅
|𝑞
1
| ⋅ |𝑞
2
|
ε𝑅
2
4.
Muhitning nisbiy dielektrik
singdiruvchanligi.
ε =
𝐹
𝑣𝑎𝑘𝑢𝑢𝑚
𝐹
𝑚𝑢ℎ𝑖𝑡
,
ε =
𝐸
𝑣𝑎𝑘𝑢𝑢𝑚
𝐸
𝑚𝑢ℎ𝑖𝑡
5.
0
4
1
k
qiymati va birligi
9·10
9
n·m
2
/c
2
6.
Elektr doimiysi.
ε
0
=8,85 · 10
-12
7.
Elektr maydon kuchlanganligi
𝐸⃑⃗ =
𝐹⃗
𝑞
[
𝐸] =n/kl
8.
Zaryadlangan shar maydon
kuchlanganligi
𝐸 = 𝑘
𝑞
𝑅
2
,
𝐸 = 𝑘
𝑞
ε𝑅
2
.
9.
Elektr maydonning biror
nuqtasida q zaryadga ta’sir
etuvchi kuch
F = q·E
10.
Nuqtaviy zaryadning maydon
𝐸 = 𝑘
𝑞
𝑟
2
., 𝐸 = 𝑘
𝑞
ε𝑟
2
.
kuchlanganligi
11.
Dipol momenti
P = q · l
12.
Shar ichida maydon
kuchlanganligi
E =0
13.
Zaryadlarning sirt zichligi
formulasi va birligi
σ =
𝑞
𝑆
, [
σ]=c/m
2
14.
Cheksiz katta zaryadlangan
tekislik hosil qilgan maydon
kuchlanganligi
𝐸 =
σ
2ε
0
,
𝐸 =
σ
2ε
0
ε
15.
Cheksiz katta qarama-qarshi
zaryadlangan ikkita tekislik
orasidagi maydon kuchlanganligi
𝐸 =
σ
ε
0
,
𝐸 =
σ
ε
0
ε
16.
Ikki zaryadning o’zaro potensial
energiyasi (vakumda)
𝑊
𝑝
= 𝑘
𝑞
1
𝑞
2
𝑟
,
𝑊
𝑝
=
1
4πε
0
𝑞
1
𝑞
2
𝑟
17.
Ikki zaryadning o’zaro potensial
energiyasi (muhitda)
𝑊
𝑝
= 𝑘
𝑞
1
𝑞
2
ε𝑟
,
𝑊
𝑝
=
1
4πε
0
ε
𝑞
1
𝑞
2
𝑟
18.
Zaryadni elektr maydonda bir
nuqtadan ikkinchi nuqtaga
ko’chirishda bajarilgan ish.
𝐴 = 𝑊
𝑝1
− 𝑊
𝑝2
,
𝐴 = 𝑞(φ
1
− φ
2
),
𝐴 = 𝑞𝑈
19.
Maydonning biror nuqtasidagi
potensiali deyiladi. Formulasi va
birligi
φ =
𝑊
𝑝
𝑞
[
φ]=J/C=V (Volt)
20.
Nuqtaviy zaryadning potensiali.
φ = 𝑘
𝑞
ε𝑟
21.
Maydondagi ikkita nuqta
potensiallari orasidagi farq
potensiallar ayirmasi yoki
kuchlanish
Δφ = 𝑈 = φ
1
− φ
2
=
𝐴
𝑞
. 𝑈 = 𝐸 ⋅ Δ𝑑
22.
Shar ichidagi istalgan nuqtada
potensial R — shar radiusi;
φ = 𝑘
𝑞
𝑅
;
23.
Shar sirtidan naridagi nuqtalarda
potensial
r
— shar markazidan
Berilgan nuqtagacha bo’lgan
masofa.
φ = 𝑘
𝑞
𝑟
;
24.
n ta
0
potensialli tomchi birikib
xosil qilgan katta tomchi
potensialini
topish formulasi.
φ = φ
0
√𝑛
2
3
25.
Elektr sig’imi formulasi va birligi 𝐶 =
𝑞
φ
[
𝐶] = c/v=f (farad).
26.
Shar elektr sig’imi
𝐶 = 4πε
0
ε𝑅.
27.
q
1
zaryadli R
1
radiusli shar q
2
zaryadli R
2
radiusli shar bilan
tutashtirilgandan keyingi
zaryadlar
𝑞
1
′
=
𝑞
1
+ 𝑞
2
𝑅
1
+ 𝑅
2
𝑅
1
𝑞
2
′
=
𝑞
1
+ 𝑞
2
𝑅
1
+ 𝑅
2
𝑅
2
28.
𝜑
1
potensialli R
1
radiusli shar
𝜑
2
potensialli R
2
radiusli shar bilan
tutashtirilgandan keyingi potensial
𝜑
𝑢𝑚
=
𝑅
1
𝜑
1
+ 𝑅
2
𝜑
2
𝑅
1
+𝑅
2
29.
Yassi kondensator elektr sig’imi
𝐶 =
εε
0
𝑆
𝑑
30.
Sferik kondensatorni elektr
sig’imi
𝐶 =
4πε
0
ε ⋅ 𝑅 ⋅ 𝑟
𝑅 − 𝑟
31.
Silindrik kondensatorni elektr
Do'stlaringiz bilan baham: |