Tekis harakat tezik o’lchov birligi Moddiy nuqtaning harakati tekis va notekis

Majburiy tebtanish resonans

Agar sistemaning majburiy tebranish chastotasi uning xususiy tebranish chastotasiga teng bo’lib qolsa bunga mexanik rezonans deyiladi.

Sinuslar yoki kosinuslar qonuniga bo’ysunadigan eng sodda davriy tebranishlarga garmonik tebranishlar deyiladi.

M-moddiy nuqta A radiusi aylana bo’ylab doimiy ω=const burchak tezlik bilan aylanayotgan bo’lsin. Moddiy nuqtaning vertikal o’qqa bo’lgan proeksiyasi O muvozanat nuqta atrofida davriy tebranadi. Uning siljish kattaligi –A dan +A gacha o’zgaradi. Siljish kattaligi quyidagicha aniqlanadi

To’qinlar.to’lqin tenglamalari

Tebranishlarning elastic muhitda tarqalishiga to’lqin deyiladi. To’lqinlar ikki xil bo’ladi: bo’ylama va ko’ndalang. Agar muhit zarrachalarning tebranishi to’lqinning tarqalish yo’nalishida bo’lsa, bunday to’lqin bo’ylama, to’lqinning tarqalish yo’nalishiga tik bo’lsa, ko’ndalang to’lqin deyiladi. Masalan, tovush to’lqinlari bo’ylama, elektromagnit to’lqinlari ko’ndalangdir

va bo’lgani uchun