|
ИШНИ БАЖАРИШ ТАРТИБИ:
ЭРКАКЛАР КЎЙЛАГИНИНГ КОНСТРУКЦИЯСИНИ ҚУРИШ
Кўйлак конструкциясини қуриш, гавда ўлчов белгиларини танлашдан бошланади. Ўлчов белгилари қиймати намунавий (типавий) меъёрий ҳужжатлардан (ГОСТ ёки тармоқ стандартлари), фан бўйича мавжуд дарсликлардан ёки муайян қоматни ўлчаш орқали аниқлаб олинади. Мисол тариқасида 1 - жадвалда 176-100-88-44 ўлчамли намунавий қоматнинг ўлчов белгилари келтирилган.
Бу ерда: Р = 176 см, ОкИИИ = 100, Обел = 88, Обўй = 44.
Эркаклар намунавий қоматнинг ўлчов белгилари
Ўлчов белгиларининг номланиши.
|
Шартли белгиси
|
Ўлчов белгисининг асосий қиймати, см.
|
Бўйин ярим айланаси
|
Сбой
|
20,5
|
Учинчи кўкрак ярим айланаси
|
Ск ИИИ
|
50.0
|
Бел ярим айланаси
|
Сбел
|
44,0
|
Орқа кенглик
|
Шорт
|
20,4
|
Кўкрак кенглиги
|
Шолд
|
19,2
|
елка айланаси
|
Оел
|
32,2
|
Орқанинг бўйин нуқтасидан орқа қўлтиқ сатҳигача бўлган узунлиги (кўкрак баландлиги ҳам ҳисобга кирган).
|
Вқўл.ўм
|
21,4
|
елканинг қия кенглиги
|
Шел
|
15,5
|
Гавданинг орқадан белгача узунлиги (кўкраклар баландлиги ҳам шу ҳисобга кирган)
|
Дорт.бел
|
45,5
|
елка қиялигининг баландлиги (орқадан)
|
Вел.қия
|
48,9
|
Кўйлак узунлиги
|
Дкий
|
77,0
|
Гавда олд қисмининг белгача узунлиги
|
Долд.бел
|
56,6
|
енг узунлиги
|
Денг
|
64,0
|
елка қиялигининг олд томондан баландлиги
|
Волд.қиЙ.ел
|
45,5
|
Яъни: Р = 176 см, Сг ИИИ = 50,0 см.
Сбел = 44, 0 см, Сбел = 20,5 см.
Кўйлак конструктсиясини чизиш учун конструктив қўшимчалар қиймати модел силуети, газлама турига боғлиқ ҳолда танланади.
Конструктив қўшимчалар қиймати
Қўшимчалар номи
|
Қўшимчаларнинг шартли белгиланиши
|
Гавданинг ёпишиб туриш даражасига мўлжалланган қўшимчалар
|
Кўкрак кенглигига
|
Пк
|
7,5 10,5
|
Бўкса ярим айланасига
|
Пбўк
|
5,5 6,0
|
енг ўмизи кенглигига
|
Пенг.ўм
|
3,5 4,5
|
Қўл тўлалиги учун елка айланасига
|
ПШбой.ўм
|
9,8 10,8
|
Орқа бўйин ўмизи кенглигига
|
ПВбой.ўм
|
1,5
|
Орқа бўйин ўмизи баландлигига
|
ПВбой.ўм
|
0,9
|
Кўкрак чизиғи бўйича бемалоллик қўшимчаси (Пк) конструкция асосий бўлаклари бўйича қуйидагича тақсимланади.
Бемалоллик қўшимчасининг конструкция бўлакларига тақсимланиши
Бемалоллик қўшимчасининг қиймати, см.
|
Орт бўлак, (30 %).
|
енг ўмизи (40 %)
|
Олд бўлак
(30 %).
|
7,5
|
2,25
|
3,0
|
2,25
|
8,5
|
2,55
|
3,5
|
2,56
|
9,5
|
2,85
|
3,8
|
2,85
|
10,5
|
3,15
|
4,2
|
3,15
|
Эркаклар кўйлаги конструкциясини қуриш учун дастлбки ҳисоблар
Бўлак
|
Чизмада белгиланиши
|
Кўкрак чизиғи бойича тақсимлани- ши
(Ск ИИИ)
|
Бемалоллик қўшимчаси- нинг тақсимланиши (Пк).
|
Бўлаклар бойича кенглиги
|
Уработка
|
Бўлакларнинг умумий кенглиги
|
Орт бўлак
|
ГГ1
|
20,4
|
3,0
|
23,4
|
0,25
|
23,65
|
енг ўмизи
|
Г1Г2
Г3 Г4
|
10,4
|
4,0
|
14,4
|
-
|
14,4
|
Олд бўлак
|
ГГ3
|
19,2
|
3,0
|
22,2
|
0,25
|
22,45
|
Ж А М И:
|
50,
|
10,
|
60,0
|
0,5
|
60,5
|
Кўйлак конструкциясининг чизмаси жадвалда келтирилган.
КЎЙЛАК КОНСТРУКСИЯСИНИ ҚУРИШ
Конструктив бўлак белгиси
|
Силжитиш йўналиши
|
Ҳисоб формуласи ва ҳисоблар.
|
Конструктив бўлак қиймати
|
Кўйлак базис тўри чизиқларини аниқлаш (2-расм).
|
АГ
|
Вертикал бўйича пастга
|
АГ = Вқўл.ўм. З + Пенг ўм. = 21,4 + 4,5 = 25,9
|
25,9
|
АТ
|
Вертикал бўйича пастга
|
АТ = Дорт бел = 45,5
|
45,5
|
ТБ
|
Вертикал бўйича пастга
|
ТБ = Дорт бел : 2 = 45,5 : 2
|
22,7
|
АН
|
Вертикал бўйича пастга
|
АН = Дкий + 0,8 = 77,0 + 0,8
|
77,8
|
Кўйлак орт бўлак бўйин ўмизини ҳисоблаш ва қуриш
|
АА1
|
Горизонтал бўйича чапга
|
АА1 = Сбой + ПШбой = 20,5 : 3 + 1,5
|
8,3
|
А1 А2
|
Вертикал бўйича юқорига
|
А1А2 = 0,15 Сбой + ПВбой.ўм. = 0,15 х 20,5 + 0,9
|
4,0
|
АА2
|
Егри чизиқ билан бирлаштирилади.
|
|
|
Аа
|
Вертикал бойича пастга
|
Аа = 2,5
|
2,5
|
аа1
|
Горизонтал бўйича чапга
|
аа1= АА1 –1,7 = 8,3 – 1,7
|
6,6
|
а1 а2
|
Горизонтал бўйича чапга
|
Доимий катталик
|
2,5
|
Кўйлак олд бўлак бойин ўмизини ҳисоблаш
|
аа3
|
Вертикал бўйича пастга
|
аа3 = аа1 + 1,0 = 6,6 + 1,0
|
7,6
|
а3 а4
|
Вертикал бўйича пастга
|
Доимий катталик
|
2,5
|
|
|
А2 а4 ва А2 а1 нуқталар тўғри чизиқ билан бирлаштирилади.
|
|
А2 а5
|
Вертикал бўйича пастга
|
А2а5 = а1а5 = А1а1 : 2
|
Чизмадан олинади.
|
Кўйлак кўкрак чизиғи бўйича олд ва орт бўлаклари кенглигини аниқлаш
|
ГГ1
|
Горизонтал бўйича чапга
|
ГГ1 = Шўм + 30 % Пк = 20,4 + 3,0 = 23,4
|
23,4 см.
|
Г1 Г2
|
Горизонтал бўйича чапга
|
Г1 Г2 = Шел : 2 = 14,4 : 2
|
7,2
|
ГГ3
|
Горизонтал бўйича чапга
|
ГГ3 = Шел + 30 % Пк = 19,2 + 3,0
|
22,2
|
Г3 Г4
|
Горизонтал бўйича чапга
|
Г3Г4 = Шел : 2 = 14,4 : 2
|
7,2
|
Г2 Г4
|
Ён чок шу оралиқда жойлашган.
|
Г2Г4 : 2
|
Чизмадан
|
Г2Г4 нуқталардан
|
Перпендикуляр юқорига
|
Г2 2 = Г122 = Г421 = Г324 = 6,8
|
6,8
|
Орқа елка чизиғини қуриш
|
ТП
|
Т нуқтадан ТП радиус билан диогонал бойича ўнгга
|
ТП = Вел.қия + 2,5 = 48,9 + 2,5 = 51,4
|
51,4
|
А2 П
|
Радиус ярим ёйларнинг кесишган нуқтаси. П.
|
А2 П = Шел + 0,9 = 15,5 + 0,9 = 16,4
|
16,4
|
А2 П
|
Тўғри чизиқ билан туташтирилади.
|
А2 П – орт бўлак елка чизиғи тўғри чизиқ билан туташтирилади.
|
-
|
Олд елка чизиғини чокини қуриш
|
ТП1
|
2 та ёй кесишган нуқтада ётади.
|
ТП1 = Вел.қия = 45,5
|
45,5
|
|
|
а1 П1 = Шел + 0,9 = 15,5 + 0,9 = 16,4
|
16,4
|
П1 а1
|
Нуқталар туташтирилади.
|
П1а1 – туташтирилади П2а1 олд бўлак елка чизиғи.
|
|
Орт кокеткани жойлаштириш
|
АК
|
Вертикал бойича пастга
|
АК = 5,5
|
5,5
|
КК1
|
Горизонтал бойича чапга
|
КК1 = ГГ1 + 1,0 = 23,4 + 1,0 = 24,4
|
24,4
|
К1 К2
|
Вертикал бойича пастга
|
К1К2 = 2,5
|
2,5
|
КК2
|
|
Егри чизиқ билан бирлаштирилади.
|
-
|
енг ўмизини қуриш
|
|
Г1Г3 дан юқорига КК1 чизиқ билан кесишгунча перпендикуляр.
|
|
|
|
г нуқтадан гГ2 радиус билан, г1 нуқтадан г1 Г4 радиус билан ёй ўтказилади.
|
|
|
Г2 г2 К2
|
|
Ёй билан бирлаштирилади.
|
|
Г4 24 П2
|
|
Ёй билан бирлаштирилади.
|
|
К1П
|
|
К1 ва П нуқта тўғри чизиқ билан бирлаштирилади.
|
|
ПП1
|
|
П ва П1 нуқталар тўғри чизиқ билан бирлаштирилади.
|
|
ПП2
|
|
ПП2 = ПП1 : 2
|
Чизмадан
|
П2 а5
|
|
П2 ва а5 нуқталар тўғри чизиқ билан бирлаштирилади.
|
|
а6
|
П2а5 чизиқ бойича ўнгга
|
П2 а5 чизиқ давоми АА2 эгри чизиқ билан кесишган нуқтасида.
|
Чизмадан
|
а6 а1 а3
|
|
а6, а1, а3 нуқталар эгри чизиқ билан бирлаштирилади.
|
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
