Tasviriy sa’nati

Chizmachilik fanining ilk iptidoiy rivojlanish davrlari.
Chizmachilikning rivojlanishi, asosan, rasm chizishdan boshlangan. Odamlar hali yozishni bilmagan xolda O’zlari qurgan narsalarning tasvirini chizganlar. Ibtidoiy odamlarning qoyalar, g’or devorlari va boshqa joylarga o’yib ishlagan tasvirlari bizning davrimizgacha yetib kelgan. Bunday qoyalarga o’yilgan tasvirlar Yenisey daryosining qirg’oqlarida, Qozogiston, O’zbekistan, Oltoy va vatanimizning boshqa yerlarida topilgan. Shu kabi oddiy rasmlarni tasvirlash asosida birinchi yozuvlar kashf etilgan.
Uch o’lchamlik geometrik shakllarni (inshootlarni) grafik usulda shartli belgilar yordamida tekislikda tasvirlash va undan foydalanish g’oyalari insoniyat jamiyati rivojlanishida ko’p yillik tarixga ega. Misol tariqasida eramizdan oldingi 2500 yilga mansub bo’lgan Misrdagi Vavilon haykalini keltiramiz. Vavilonning tizzasidagi plitada saroy plani va uning masshtabi tasvirlangan (2-shakl).
Fazoviy shakllarni tekislikda tasvirlash usullarini ishlab chiqarish, ularni amalda tatbiq qilish nazariyasini rivojlantirish sohasida bir qancha olimlar yetakchi o’rin egallaganlar. Bulardan qadimgi grek olimlari Esxil, Anaksagor, Demokrit, kuzatish perspektivasi (optika) bo’yicha asar yaratgan olim Eliodora Larissksy, Yevklid O’zining Optika asarida kuzatish perspektivasi bo’yicha 12 aksioma, 61 teorema va nazariya yaratdi. Qadimgi Rim arxitektori Vitruviy «Arxitekura sohasida o’n kitob» asarida qurilish chizmachiligiga taalluqli plan, fasad va proeksiyalar haqida ma‘lumotlar bergan.