Tasviriy san’at va qo‘l mehnatiga 0 ‘qitish maxsus

1 
chorakda 
«Faltsli chizg‘ich bo‘yicha pichoq bilan kartonni 
kesish va pichoq bilan kartonda o‘yish» mavzusini o‘zlashtirish 
vaqtida o‘quvchilar quyidagilami bilishlari zarur:
Kartonni qaychi bilan kesganda kesish chizig‘i tekis boMmaydi. 
Bundan tashqari, kartonni qaychi bilan kesganda bolalar ko‘p kuch 
sarflaydilar. Shu boisdan kartonni kesish uchun maxsus chizg‘ich- 
dan foydalaniladi.
174

---

Kartonni falts chizg‘ich bilan kesish ishiga qirqishdan oldin 
o‘quvchilar ishlash holatini va asboblami ushlashni puxta bilib 
olishlari lozim. Xavfsiz ishlash uchun pichoqni tekislagich bilan al- 
mashtirgani ma’qul. Bunda karton yog‘och tolasi bo‘ylab kesish 
chizig‘i bilan ozgina kesilgan taxta ustiga qo‘yiladi. Kartonni 
kesishda u qimirlamasligi va siljimasligi uchun chizg‘ich chap q o i 
bilan bosib turiladi.
Kesish chizig‘i ishlovchidan o‘ng tomonda bo‘lishi lozim. 
Tekislagich yozuv vaqtida ruchka qo‘lga olingandek ushlanadi va u 
sal bosib, uchi bilan chizg‘ich qirrasi bo‘ylab siljitiladi. So‘ngra 
karton tekislagich bilan belgilangan chuqur chiziq bo‘yicha qaychi 
bilan kesiladi. Falts chizgich bo‘yicha kartonni kesish usuli yaxshi 
o‘zlashtirilganligiga o‘qituvchi ishonch hosil qilgandan keyin 
kartonni pichoq bilan kesishga kirishish mumkin. Pichoq bilan 
ishlaganda xavfsizlik texnikasi qoidalarini hamma vaqt bolalarga 
eslatib turish zarur.
2 chorakda 
bolalar bezatish ishlarida kartondan foydalanish bilan 
tanishadilar. Bunda asosan, turli qalinlikdagi oq va rangli karton, 
shuningdek, karton va qog‘oz bilan birga qo‘shib boshqa materiallar 
qoilaniladi (iplar, tesma, porolon, charm boiaklari, zar qog‘oz).
3 chorakda 
bolalarga idish tayyorlash uchun material sifatida 
kartonning ahamiyati va qutichalar tayyorlash usullari haqida eng 
oddiy tushunchalar beriladi. Quticha tayyorlanadigan kartonni 
xossalari boshqalarga nisbatan ancha qalin va pishiq boiishi lozim.
4 chorakda 
0 ‘quvchilar eng oddiy muqovalash ishlari (kitobni 
ta’mirlash)ni bilib oladilar.
3 sinfda o‘qituvchi ishchining mehnatiga oid qoidalami o‘rga- 
nishda katta e’tibor beradi. Ana shu qoidalarga muvofiq o‘quvchilar 
o‘z ish o‘mini, mehnat jarayonini tashkil etishni o‘rganishlari lozim.
Jamoatchilik, o‘rtoqlariga yordam berish xislarini tarbiyalash alo­
hida ahamiyatga ega. Barcha ishlar jamoat foydali xarakteriga ega 
boiishi lozim. Shu maqsadda to‘garak tashkil etish mumkin. Ana shu 
to‘garak. qatnashchilari o‘z otaligidagi sinfiiing kitoblari va kutubxo- 
nasinigina emas, balki maktab kutubxonasini ham tartibga soladilar.