Tasviriy san’at tur va janrlari

 
 
5-mavzu. Kolorit 
Kolorit
(ital. colorito, lot. color — rang , boʻyoq) — tasviriy sanʼat asarlari 
(koʻpincha rangtasvir) voqelikni real va ifodali tasvirlashda ranglarning oʻzaro 
mutanosibligi. Voqelikni taʼsirli tasvirlash vositasining tarkibiy qismi boʻlgan K. 
asarning gʻoyasi, mazmuni, davri, uslubi hamda muallifning shaxsiga bogʻliq. 
Tarixda voqelik tasvirida mahalliy ranglar ozmi-koʻpmi cheklanib, ramziy 
ranglardan koʻproq foydalanish (oʻrta asrlar sanʼatida) va voqelikni barcha 
boʻyoklarda (uning rangi, tusy, nursoya va boshqalardan foydalanib) rangdor 
ifodalash anʼanasi shakllangan. K. ranglar uygʻunligiga koʻra, iliq (qizil, sariq, 
zargʻaldoq) yoki sovuq (koʻk, yashil, binafsha), sokin va jiddiy, yorugʻ yoki toʻq, 
rangdorligiga koʻra, yorqin, xira va boshqa boʻlishi mumkin. Ranglar uygʻunligi, 
uning toʻldirilishi va keskinligiga amal qilib, betakror va murakkab K. yaratiladi 
(Velaskes, Titsian, V.I. Surikov, I.Ye. Repin, Oʻzbekistonlik rassomlardan P. 
Benkov, Oʻ. Tansiqboyev, 3. Kovalevskaya, Ch. Ahmarov va boshqalarning 
asarlari). 
Naqshlarda K. birorta rang (zangori, yashil, qizil, jigarrang va boshqalar)ning 
hukmronligiga asoslaniladi, qolgan ranglar unga boʻysundiriladi. Mac, yashil 
rang muhitida barcha rang tuslari yashil rangga boʻysundiriladi. 
Shuningdek, K. biror narsaning oʻziga xos tomonlari majmuini ham anglatadi. 
Mas, badiiy asarning oʻziga xos xususiyatlari (davr, milliylik va boshqalar)