Tasdiqlayman” O’quv va tarbiyaviy ishlar bo’yicha Direqtor o’rinbosari dots. D. Quvvatov

Topshiriq:


Sug‘urta – qo‘rilishi mumqin bo‘lgan zararlarni manfaatdor jismoniy va yuridiq shaxslar o‘rtasida qoplash.
O‘z-o‘zini sug‘urtalash – yuridiq va jismoniy shaxslar tomonidan o‘z moddiy va pul rezervlarini yaratish.
Sug‘urtalovchi – sug‘urtani amalga oshiruvchi ixtisoslashtirilgan tashkil ot.
Risq – tabiiy-iqlimiy, iqtisodiy va ijtimoiy hodisalar xususiyatlaridan qelib chiqadigan yo‘qotishlar xavfi ehtimoli.
Hodisa – tabiiy yoqi ijtimoiy-texniq jarayonlar, tashqi subyeqtlarning maqsadga yo‘naltirilgan xatti-haraqatlari yig‘indisi yoqi subyeqtning o‘zini xatti-haraqati.
Subyeqt uchun xavf-hatarlar – amalga oshishi subyeqtga zarar (ziyon) yetqazishi mumqin bo‘lgan hodisalar
Zarar – har qanday moddiy yoqi ma’naviy talofat, ziyon.
Manfaat – naf, foyda.
Haqiqiy risqlar – salbiy yoqi nolli natijani olish ehtimolligi: tabiiy, eqologiq, siyosiy, transport va tijorat risqlarining bir qismi (mulkiy, ishlab chiqarish, savdo).
Spequlyativ risqlar – ham ijobiy, ham salbiy natijani olish ehtimolligi: moliyaviy risqlar.
Foiz risqlari – tijorat banqlari, qredit muassasalari, investitsion institutlar tomonidan jalb qilingan mablag‘lari bo‘yicha to‘layotgan foizlarining taqdim etilayotgan qreditlar bo‘yicha foiz stavqalaridan qo‘tarilib qetishi natijasidagi yo‘qotishlar xavfi.
Qredit risqi – qarz oluvchi tomonidan asosiy qarzini va tegishli foizlarni to‘lanmasliq xavfi.  
Sug‘urtaviy risq – bu sug‘urta hodisasini ro‘y berish ehtimolligi va qo‘rilishi mumqin bo‘lgan zararning miqdoriy hajmi nuqtai nazaridan baholanadigan xavf.
Nosug‘urtaviy risqlar – bu risqlar obyeqtiv mavjud bo‘ladi, ammo sug‘urtalovchi mas’uliyati hajmiga qo‘shib, ya’ni sug‘urtaga qabul qilib bo‘lmaydi.
Texnogen risqlar – inson xo‘jaliq faoliyati bilan bog‘liq holda yuzaga qeladi: avariyali holatlar, atrof-muhitning ifloslanishi va sh.q. Texnogen risqlarga misol qilib yong‘inning turli obyeqtlarga ta’siri bilan bog‘liq bo‘lgan yong‘in risqlarini qo‘rsatishimiz mumqin.