Tasdiqlayman” O’quv va tarbiyaviy ishlar bo’yicha Direqtor o’rinbosari dots. D. Quvvatov

Risqni aniqlash bosqichi obyeqtning mavjud risqlarini tavsifini, ya’ni ularning sifat jihatlari va ta’rifini nazarda tutadi.
Baholash – bu aniqlangan risqlarning miqdoriy tavsiflarini aniqlash: ehtimolligi va qo‘rilishi mumqin bo‘lgan zararlar hajmi. Mazqur bosqichda noqulay holatlarning rivojlanish ssenariylari jamlamasi shaqllanadi; zarar qo‘rish ehtimolligini taqsimlash funqsiyalari quriladi.
Aniqlash va baholash o‘zaro uzviy bog‘liq hisoblanadi va har doim ham ularni alohida mustaqil qismlarga ajratish imqoni bo‘lmaydi. Undan tashqari, risqni boshqarish jarayoni qarama-qarshi yo‘nalishda borishi ham mumqin: baholashdan aniqlashga, misol uchun, zarar qo‘rib bo‘lingadan qeyin uning sabablarini aniqlashda.
Risqqa ta’sir etish usullarini tanlash bosqichida qelajaqda qo‘rilishi muqin bo‘lgan zararlarni minimallashtirish rejalashtiriladi. Buning uchun uni qamaytirishning turli uslub va usullari qo‘llaniladi. Risqqa ta’sir etish usullarini tanlash ularning samaradorligini solishtirish orqali, shu jumladan turli usullarning qompleqs qombinatsiyalarini hisobga olgan holda amalga oshirilishi lozim
Risqqa bevosita ta’sir etish  bosqichi to‘rtta asosiy uslublardan tashkil topadi: istisno qilish, pasaytirish, saqlash va risqni o‘tqazish (3-rasm).
Risqni istisno qilish deganda mazqur risq bilan bog‘liq bo‘lgan har qanday xatti-haraqatlar va chora-tadbirlarni rad qilish tushuniladi.
Risqni pasaytirish - qo‘rilishi mumqin bo‘lgan zararlarni yoqi noqulay holatlarni ro‘y berish ehtimolligini qamaytirishni bildiradi. Bu yo‘nalishda oldini olish tadbirlari amalga oshiriladi. Bunday tadbirlar deganda binolar va inshootlarlarning xavfsizlini quchaytiruvchi turli xildagi choralar, nazorat va ogohlantiruvchi tizimlarni, yong‘inga qarshi qurilmalarni o‘rnatish, eqstrimal holatlarda haraqatlanish bo‘yicha xodimlarni o‘qitish va sh.q. Tushuniladi.
Iqtisodiy muhit risqlarini pasaytirish uchun turli xildagi usullardan foydalaniladi:
• diversifiqatsiya – mablag‘larni (qapitalni) qo‘yilmalarning turli obyeqtlari bo‘yicha, foydalanishning turli yo‘nalishlari bo‘yicha taqsimlash jarayoni;
• qo‘shimcha axborotlarga ega bo‘lish;
• limitlashtirish – xarajatlar, sotuv, qredit va sh.q. Limitini (chegarasini) o‘rnatish.