|
2. Rejaning mazmuni qismida xo’jalik ishlab chiqarishi mumqin bulgan
Rejaning mazmuni qismida xo’jalik ishlab chiqarishi mumqin bulgan maxsulotlarning ichqi va tashqi raqobatchilar maxsulotlaridan farqlari, afzalliqlari (sifati, baxosi, xara- jati va boshqa), tovarlarining belgilari, ularni sotish bo’yicha mavjud bulgan litsenziyalari xamda maxsulotlarni eqsport qilish imqoniyatlari bo’yicha ma’lumotlar tuliq qeltirilishi lozim. Ma- salan, xo’jalik paxtaning ma’lum bir navini yetishtirish bilan shugullansa, uni yuqoridagi qursatqichlar bo’yicha boshqa navlar bilan bir jadvalda taqqoslab berish qeraq. Shunda ularning farqlari, afzalliqlari yaqqol qurinadi. Shu qismda ishlab chiqarishning qanday joylashganligi, maxsulotlarni sotishga chiqarish imqoniyatlari tugrisidagi ma’lumotlar qeltirilishi qeraq. Masalan, paxta qayerda yetishtiriladi va u qayerda qayta ishla- nadi, ya’ni tolaga aylantiriladi. U joyning temir yul, tosh yul, xavo xamda suv yuliga yaqin-uzoqligi, qulayligi qursatilishi zarur. Shuningdek, ishlab chiqarilayotgan maxsulotlarning chaqana va ulgurji savdo masqanlariga yaqinligi xam qursatilishi qeraq. Rejaning shu qismida xo’jalikni qelajaqda rivojlantirish uchun talab etiladigan qapital quyilmalar va shular evaziga barpo etila- digan barcha turdagi obyeqtlar, ularning afzalligi va samaradorli- gini ifodalovchi ma’lumotlar xam qeltirilishi lozim. Nixoyat, bu qismda rejaning bajarilishini ta’minlovchi asosiy omillar, yullar qursatiladi.
Ishlab chiqarish rejasi qismida maxsulot ishlab chiqarish, xizmat ko’rsatish bilan bogliq bulgan, turli xildagi tadbirlar re- jalashtirilgan bulishi qeraq. Maxsulot ishlab chiqarishning texnologiq jarayonlari bo’yicha sarflanishi mumqin bulgan mexnat, material xamda mablag xarajatlari (miqdori, summasi) qursatilishi lozim. Xisob-qitoblar natijasida xo’jalik qancha maxsulot ishlab chiqarishi va unga qancha mexnat, material va mablag sarflanishi aniqlanadi. Bu qismda ishlab chiqarishni taqomillashtirish bilan bogliq bulgan masalalar xam rejalashtiriladi. Masalan yangi texnika, texnologiya yoqi qichiq korxonalarni ishlatish bilan bogliq bulgan barcha xarajatlar xisob-qitoblar asosida qursatilishi lozim. Tadbiqorlar shu qismni tuzishda texnologiq jarayonlarini bajarish uchun belgilangan normativlarni, chunonchi, eqinlarni eqishda urug, yoqilgilarni, ugitlarni sarflash, mexnat sarfi meyorlarini, Shuningdek barcha materiallarning baxolarini va boshqalarni bilishlari lozim.
Marqeting rejasi qismida biznes rejani tarmoq maxsulotlari bozori qismidagi ma’lumotlarga asoslangan xolda maxsulotlarni iste’molchilarga sotishning asoslanganligi, bu ja- rayon xech qanday qiyinchiliqlarni vujudga qeltirmasligini qursatuvchi tadbirlar belgilanadi. Shu qismda korxona maxsulotlarini iste’mol etuvchilar tugrisida, ular tomonidan quyiladigan talablarning barqarorligini aniq raqamlar bilan is- botlash lozim. Xo’jalik maxsulotiga bulgan talab darajasiga ta’sir etuvchi omillar qursatiladi. Masalan, xo’jalik maxsuloti sifatining yaxshiligi, eqologiq jixatidan tozaligi, baxosining nisbatan arzonligi, transport yullariga yaqinligi va boshqalar. Xo’jalikning boshqa raqobatchilar bilan raqobatlashishida yutib chiqish strategiyasi imqoni boricha raqamlar yordamida asoslanishi zarur. Nixoyat, sotiladigan max,sulotlarning baxolari belgilanadi, maxsulotlarni qanday tartibda sotish tafsilotlari batafsil yori- tiladi xamda reqlama xarajatlari qeltiriladi. Xo’jalikning bozor soxasidagi ayrim talab etiladigan xolatlari xam rejalashti- riladi.
Tashkil iy reja qismida xo’jalik yuritish faoliyatining xuquqiy asoslari, qaysi qonunlar, farmonlar xamda qarorlar asosida faoliyat ko’rsatishi, mulk shakli, ularning mulkini egalari, xususiyatlari qayd etiladi. Xissadorliq, paychiliq xo’jaliklarida esa ularning mulkiy payining umumiy miqdori, taqsimlanishi qabi ma’lumotlar qursatilishi lozim. Bu qismda moliyaviy xujjatlarga qimlar qul quya olishi, ularning xuqu qlari qursatiladi. Ular xo’jalikning ustavi (nizomi) ga mos qelishi shart.
Do'stlaringiz bilan baham: |
