Milliy munosabatlarning siyosiy jihatlari quyidagilar:
- Millatlar o‘z taqdirini o‘zi belgilash, o‘z milliy davlatini tuzish huquqiga ega.
- Barcha millatlar teng huquqli.
- Millatlarning milliy va umuminsoniy qadriyatlari va manfaatlari uyg‘un, o‘zaro bog‘langan.
- Milliy madaniyat va tillar erkin rivojlanishi zaruriy ehtiyoj.
- Milliy ixtiloflarning oldini olish, milliy hamjihatlikni saqlash hayotiy zaruriyat.
- Buzg‘unchi g‘oyalarga- millatchilik diniy ekstremizm va shovinistik g‘oyalarga qarshi kurash barqarorlik shartidir.
Davlatlar milliy siyosatida ana shu talablarni xisobga olishlari talab etiladi.
Rivojlangan demokratik davlatlarda shu qoidalarga amal qilinmoqda. Sobiq Ittifoq davrida milliy siyosatda jiddiy xatoliklarga yo‘l qo‘yildi. 1935-1950 yillarda O‘zbekiston bo‘yicha 100 ming kishi qatag‘on qilindi, 13 minggi otib tashlandi. 13 millat, 20 mln xalq urush arafasi va davrida O‘rta Osiyo, Qozog‘iston, Sibir va Oltoy o‘lkalariga majburan ko‘chirib yuborildi, o‘z milliy vatani va madaniyatidan judo qilindi.
O‘zbekiston polietnik davlatlar qatoriga kiradi. Asrlar davomida bu erda o‘zbeklar bilan yonma-yon tojiklar, qozoqlar, qirg‘izlar, turkmanlar, uyg‘urlar va boshqa ko‘pgina xalqlarning vakillari ahil va inoq yashab kelishgan. SHuni aytish mumkinki, mamlakatimizning ko‘pmillatliligiga xalqimizning ochiqko‘ngilligi va mehmondo‘stligi ham sabab bo‘lgan. Bu mintaqadan o‘tgan Buyuk Ipak yo‘li esa iqtisodiy, madaniy va ma’rifiy aloqalarning kengayishiga xizmat qilgan.
1897 yilda respublikamizning xozirgi xududida 70 millat vakili yashagan. 1927 yilga kelib 90 millat va elat vakili istiqomat qilgan. 1959 yilda 113 millat vakili ro‘yxatga olingan. Bugun esa 130 dan ortiq millat va elat vakillari bor.
Mamlakat aholisi:
34 million 500 mingdan ortiq. SHundan (81,8%) kishi o‘zbeklar; (18,2%) boshqa millat vakillari. Ulardan: Tojiklar- 1 million 327.2 (4,7%); Ruslar – 912,9 ming (3,3%); Qozoqlar – 862, 2 ming (3,1%); Qoraqalpoqlar- 593, 4 ming (2,1%); Tatarlar- 230,6 ming (0,9%); Qirg‘izlar – 241,5 ming (0,9%); Koreyslar- 147,7 ming (0,5%); Turkmanlar- 162,9 ming (0,6%); Ukrainlar-85,3 ming, ozobayjanlar-40,4 ming, armanlar-38,5 ming, beloruslar-20,6 ming, yahudiylar 10,6 ming, moldlvanlar-4,8 ming, nemislar-4,7 ming.
O‘zbekiston rahbariyati aholining ko‘pmillatliligini hisobga olib, mustaqillikning ilk yillaridan boshlab millatlararo totuvlik va hamjihatlikni mustahkamlashga alohida e’tibor qaratmoqda. Davlatimiz milliy siyosatiningasosiy yo‘nalishlari O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida bayon etilgan. (4.8.18 moddalar)
Do'stlaringiz bilan baham: |