«Tasdiqlayman» O’quv ishlari bo’yicha prorektor Prof. Teshayev O. R. 2015yil

ANALITIK BULIM

Ushbu mashg’ulotda kullaniladigan yangi pedogogik texnologiyalar

«Aylana stol» usulini kullash.

Zamburugli kasalliklarning barcha turlarini yozib chikish uchun bir varak kogozi aylana buylab utkaziladi. Xar bir talaba uz variantlarini yozib chikadi. Sungra muxokama utkazilib, notugri javoblar uchiriladi va tugri javoblar mikdori bo’yicha talabalar bilimi baxolanadi

«Galereya bo’yicha sayoxat» usulini kullash.

Talabalar juftliklarga bulinishadi. 10 dakika davomida bir juftlik keratamikozlar klinikasi va davosini, boshkasi dermatomikozlarni, uchinchisi esa kandidozlarni yozib chikadi. Sungra ular uz variantlari bilan almashib, bir-birlarini javoblarini baxolashadi, uz tuzatishlarini kiritishadi.

Vaziyatli masalalar: (ilova 1)

AMALIY BULIM

Anamnez yigish, teri patologik jarayonini tavsiflash, davo tayinlash(antigistamin, desensibilizastiyalovchi vositalar, infuzion terapiya, vitaminoterapiya, maxalliy davo – primochkalar, pasta, malxamlar, kremlar) bo’yicha vazifalarni bajarish.

BALЦER SINAMASI

Maksad : rang-barang temiratki tashxisi. Zarur : yodninga 5%li spirtli eritmasi

Bajariladigan boskichlar (darajalar):

Boskich №	Tadbir	Bajarilmadi (0 ball)	Tulik va tugri bajarildi
1	Bemorni kurikka tayyorlash	0	5
2	Tekshiriladigan elementni aniklash	0	25
3	Tekshiriladigan element yodning 5%li spirtli eritmasi yoki anilin buyoklari bilan surtiladi	0	30
4	yodning 5%li spirtli eritmasi yoki anilin buyogi ta’siri aniklanadi (natija interpretastiyasi)	0	40
	ja’mi	0	100

Amaliy kunikma baxosi reyting baxoning 20%ini tashkil etadi

Bilimlarni, kunikmalarni va bajarilgan ishlarni nazorat kilish shakli.

-ogzaki -yozma -vaziyatli masalalarni echish -ortirilgan amaliy kunikmalar namoyishi.

Mashg’ulot xronologik kartasi:

№	Mashg’ulot etaplari	Mashg’ulot shakli	Davomiyligi
1	Ukituvchining kirish suzi (mavzuni asoslash)		08.30-08.35
2	Bilimlarni faollashtirish, amaliy mashg’ulot mavzusi muxokamasi, yangi pedagogik texnologiyalarni kullagan xolda talabalarning boshlangich bilimlarini baxolash (kichik guruxlar, vaziyatli masalalar, ish uyinlari, atlas, videofilm va b.) (ilova № )	Surov, tushuntirish	08.40-09.20
3	Xulosa yasash, mustakil kurastiya		09.25-10.05
4	Amaliy kunikmalarni uzlashtirish, mustakil kurastiya (tematik bemorlar kurastiyasi)	Stastionarda ishlash	10.15-11.40
5	Katta tanaffus		11.40-12.20
6	Laborator va instrumental tekshiruv usullari bo’yicha olingan kursatkichlarni taxlil kiladi va baxolaydi. Kiyosiy tashxislash, davolash va soglomlashtirish rejasini tuzish, resteptlar yozish.	Kasalllik tarixi muxokamasi	12.20-13.00
7	Talabalar tomonidan uzlashtirilgan nazariy va amaliy bilimlarni muxokamasi. Kuyilgan maksadga erishilganlik darajasi bo’yicha gurux faoliyatini baxolaydi.	Yozma yoki ogzaki surov. Amaliy kunikmalar nazorati, suxbatlar, disput	13.05-14.00
8	Mashg’ulot bo’yicha ukituvchining xulosasi, xar bir talabani 100 ballik sistema bo’yicha baxolash va ularni e’lon kilish. Talabalarga keyingi amaliy mashg’ulot va mustakil ish uchun vazifalar(tayyorgarlik uchun savollar )	Mustakil tayyorgarlik uchun savollar	14.00-14.30

NAZORAT SAVOLLARI:

1. Kasalliklar profilaktikasi

2. Zamburugli kasalliklar klinik kurinishi

3. Zamburugli kasalliklar kiyosiy tashxisi

4. Ushbu kasalliklarning asosiy klinik belgilari.

5. Amaliy kunikmalar namoyishi.

6. Bemorni professional kuruv va surov.

7. Maxalliy davolash asoslari va usullari.

8. Shaxsiy gigiena koidalari. Professional zararli omillar nazorati. Ishga joylashish.

9. Profilaktik choralarni utkazish, erta va tegishli tashxisni kuyish, tegishli va uz vaktidagi davoni utkazish.

mavzu bo’yicha joriy nazoratni baxolash kriteriylari:

№	O’zlashtirish (%) va ballarda	Baho	Talabaning bilim darajasi
1.	96-100	A’lo «5»	Terining zamburugli kasalliklari va ularning klinik tasnifi bo’yicha etarli darajada uz fikrni bayon eta oladi, be’morlarni mustakil tekshirib, xulosa bera oladi va tegishli qaror qabul qiladi, mavzu bo’yicha kasallik tarixini tuldira oladi va to’ldirishga o’z fikrini bayon eta oladi. Terining zamburugli kasalliklarini ijodiy fikrlay oladi va yangi materiallar bera oladi, mustaqil mushoxada yuritadi Vaziyatli masalalarni to’g’ri va ijodiy echish, javoblarni to’liq asoslab berish. Interaktiv o’yinlarda faol va ijodiy qatnashish va ularni echishda ijobiy xulosalar va tahlil qilish. TMI bo’yicha xozirgi zamonga mos bo’lgan kurgazmali qo’llanmalar eki oliy sifatli 7-10 manbaidan va internet ma’lumotalridan olingan referatlar tayyorlaydi.
2.	91-95%	A’lo «5»	Talabalar terining zamburugli kasalliklari bo’yicha bajarilishi kerak vazifani o’zlashtirib, amalda mustakil tekshirish va baxolash ishlarini amalga oshira oladi va amaliyotga qo’llay olish davomida o’qituvchining kerakli ko’rsatmasi kerak. Bayonnomalarni xulosasida o’qituvchining fikri kerak, talabalning aniq fikr buladi terining virusli kasalliklarini mohiyatini tushuntira olish, nazariy bilish darajasini aytib bera olishda, erkin tasavvurga ega bo’lish kerak bulganda ukituvchi bilan uz fikrini almasha oladi. Interaktiv o’yinlarda faol va ijodiy qatnashish, to’g’ri qaror qabul qilish. Vaziyatli masalalarni to’g’ri va ijodiy echish, javoblarni to’liq asoslab berish. Interaktiv o’yinlarda faol va ijodiy qatnashish va ularni echishda ijobiy xulosalar va tahlil qilish. TMI bo’yicha xozirgi zamonga mos bo’lgan kurgazmali qo’llanmalar eki oliy sifatli 3-5 manbaidan va internet ma’lumotalaridan olingan referatlar tayyorlaydi. Javob berganda 1 xato, eki ayrim qilingan noanikliklar kuzatiladi.
3.	86-90%	Yaxshi «4»	Terining zamburugli kasalliklari bo’yicha bajarilishi kerak vazifani o’zlashtirib, amalda mustakil tekshirish va baxolash ishlarini amalga oshira oladi va amaliyotga qo’llay olish davomida o’qituvchining kerakli ko’rsatmasi kerak. Bayonnomalarni xulosasida o’qituvchining fikri kerak, talabalning aniq fikr buladi Mavzuni mohiyatini tushuntira oladi. Qo’yilgan savollarni to’liq erita oladi, lekin 1-2 qo’pol bo’lmagan xatoga yul qo’yilishi mumkin. Mustaqil taxlil qiladi, vaziyatli mamsallarni to’g’ri echadi, lekin ayrim noaniqlar , 2-3 garmmatik xato , javob berganda mavzu bo’yicha 1 xato kuzatiladi. TMI bo’yicha xozirgi zamonga mos bo’lgan kurgazmali qo’llanmalar eki oliy sifatli 3-5 manbaidan va internet ma’lumotalridan olingan referatlar tayyorlaydi.
2.	81-85%	Yaxshi «4»	Mustaqil mushoxada yuritish davomida talabaga aniq fikrda o’zgarishlar kuzatiladi, javob berishda olgan nazariy va amaliy bilimini amalda qo’llay olishda ayrim sezilarsiz darajada xatolarga yo’l qo’yadi va o’qituvchining ishtirokida fikrni to’g’ri taxlil qila oladi, mavzuni mohiyatini etarli darajada yordam bilan tushuntira oladi, mavzuga etarli darajada bilimga ega bo’lib, o’qituvchi yordamida o’z fikrni aytib beradi. Vaziyatga baxo berishda xulosalarni o’rnini almashtirib yuborish xolatlari kuzatiladi.2-3 qo’pol bo’lmagan xatoga yo’l qo’yiladi. Vaziyatli masalalarni to’g’ri echib, javoblari to’liq yoritilmaydi. Interaktiv o’yinlarida faol qatnashadi, to’g’ri qaror qabul qiladi. TMI bo’yicha xozirgi zamonga mos bo’lgan kurgazmali qo’llanmalar eki oliy sifatli 3-5 manbaidan va internet ma’lumotalridan olingan referatlar tayyorlaydi.
3.	76-80%	Yaxshi «4»	Terining zamburugli kasalliklarining mohiyatini tushunadi, tulik taxlil kilib bera olmaydi aniq bilish darajasi etarli emas, o’qituvchining qo’shimchalari zarur, bilish, aytib berish darajasi etarli darajada emas, terining zamburugli kasalliklari yuzasidan etarli darajada to’liq tasavvurga ega bo’lmaydi, fikrni boyitsa va yordamchi vositalardan keyin taxlil qilib boyitsa bo’ladi TMI bo’yicha xozirgi zamonga mos bo’lgan kurgazmali qo’llanmalar eki oliy sifatli 1-2 manbaidan va internet ma’lumotalridan olingan referatlar tayyorlaydi.
4.	71-75%	Yaxshi «4»	Savollar to’g’ri, lekin to’liq eritilmaydi. Interaktiv o’yinlarda faol qatnashadi, vaziyatli masalalrga to’liq javob bermaydi. Terining zamburugli kasalliklarining mohiyatini tushunadi, etarli darajada tushuntirib beradi, to’liq taxlil qilib bera olmaydi, bilish darajasi past, o’qituvchining qo’shimchalari zarur, bilish, aytib berish darajasi etarli darajada emas, mavzu yuzasidan etarli darajada to’liq tasavvurga ega bo’lmaydi. Fikrni boyitsa va yordamchi vositalardan keyin taxlil qilib boyitish darajasi past, vaziyatli masallarga to’liq javob bermaydi. 2-3 grammatik xato, mavzu bo’yicha 3-4 xatoga yul qo’yadi. TMI bo’yicha xozirgi zamonga mos bo’lgan kurgazmali qo’llanmalar eki oliy sifatli 4-6 manbaidan va internet ma’lumotalridan olingan referatlar tayyarlaydi.
5.	66-70%	Qoniqarli «3»	Terining zamburugli kasalliklarini etarli darajada yoritib bera olmaydi, nazariy va amaliy bilimning usulublarini ajrata olmaydi. Talaba bilan doimiy dars davomida ukituvchi ishlashi kerak. oldingi darslardagi talabaning samaradorligi taxlil qilinishi kerak. O’zi mustaqil ishlay olmaydi.Savollarga javob berilganada xatolarga yul qo’yiladi. Vaziyatli masallarni to’g’ri echish, lekin javoblar asoslab berilmasligi. kuzatiladi.
5.	61-65%	Konikarli «3»	Savollarning yarmi xatolarga yul qo’yilgan xolda eritiladi. Talabaning bilimi aniq tasavvurga ega emas, mavzu etarli darajada yoritib bera olmaydi, nazariy va amaliy bilimning usulublarini ajrata olmaydi. Talaba bilan doimiy dars davomida ukituvchi ishlashi kerak. oldingi darslardagi talabaning samaradorligi taxlil qilinishi kerak. Tarqatma materiallar, vaziyatli masalalarni o’qituvchining to’liq ishtirokida ishlash tartibini bilishi mumkin. Vaziyatli masallarni echganda xatoga yul qo’yishi mumkin.
5.	55-60%	Konikarli «3»	Talabaning bilimi aniq tasavvurga ega emas, mavzu etarli darajada yoritib bera olmaydi, nazariy va amaliy bilimning uslublarini ajrata olmaydi. Talaba bilan doimiy dars davomida ukituvchi ishlashi kerak. oldingi darslardagi talabaning samaradorligi taxlil qilinishi kerak. Tarqatma materiallar, vaziyatli masala-larni o’qituvchining to’liq ishtirokida ishlash tartibini bilishi mumkin. O’zi mustaqil ishlay olmaydi. Javobi noanik, mavzu bo’yicha bir muncha tasavvurga ega. Vaziyatli masalani echishda xatoga yul qo’yadi.
5.	50-54%	Konikarsiz «2»	Savollarning 1/3 to’g’ri eritilgan. Vaziyatli masalalar noto’g’ri echilgan, kup xatolarga yul qo’yilgan.
6.	46-49%	Konikarsiz «2»	Savollarning 1/4 to’g’ri eritilgan. Vaziyatli masalalar noto’g’ri echilgan, kup xatolarga yul qo’yilgan.
7.	41-45%	Konikarsiz «2»	Savollarning 1/5 to’g’ri eritilgan. Vaziyatli masalalar noto’g’ri echilgan, juda kup xatolarga yul qo’yilgan.
8.	36-40%	Konikarsiz «2»	Savollarning 1/10 to’g’ri eritilgan. Vaziyatli masalalar noto’g’ri echilgan, kup xatolarga yul qo’yilgan.
9.	31-35%	Konikarsiz «2»	Savollarga javob bermadi. Vaziyatli masalalar echa olmadi, mavzuni anglay olmaydi, bilmaydi.

TMI: Kafedra tomonidan keltirilgan TMIning mavzulari:

4 kurs davolash,t-ped, t-prof fakulteti-1.0 soat

Kafedrada TMI talabalar tomonidan kuyidagi variantlarda kilinadi: prezentastiya (multimedia varianti), krossvordlar, referatlar, tarkatma materiallar

Favus. Ogiz bushligi shillik kavati kandidoiы. Onixomikozlar mavzusiga TMI:

2-3- darajali testlar, vaziyatli masalalar tuzish, interaktiv uyinlar kullash.

Tavsiya etiladigan adabiyotlar:

1.Fistpatrik T. Dermatologiya. Atlas-spravochnik. 1999y.

2.Skripkin Yu.K. Rukovodstvo po kojnыm i venericheskim boleznyam. Medistina, 2003y. 4 tom.

3.Vestnik dermatologii venerologii, tibbiyot jurnali.

4.Novosti dermatovenerologii i reproduktivnogo zdorovya, tibbiyot jurnali.

TAVSIYa ETILADIGAN ADABIYoTLAR

Asosiy :

1. Arifov S.S., Eshbaev E.X. Teri-tanosil kasalliklar. T.,1997y.

2. Vaisov A.Sh. Teri-tanosil kasalliklari. T., 2004y.

3. Vladimirov V.V., Zudin V.I. Kojnыe i venericheskie bolezni. Atlas. OUYu talabalari uchun ukuv kullanmasi.

.5 Skripkin Yu.K. Kojnыe i venericheskie bolezni. Tibbiyot oliygoxlari uchun kullanma. M.,1979., 1980,

6. Skripkin Yu.K. Rukovodstvo po kojnыm i venericheskim boleznyam. M.Medistina, 1995.

7. Pavlov S.T., Shaposhnikov O.K.. Samstov V.I., Ilin I.I. Kojnыe i venericheskie bolezni. L 1989g

8. Shadiev X.K., Axmedov. Teri-tanosil kasalliklar.T.1993.

9. Karimov A.M. Teri va tanosil kasalliklari 1995 y

10. Kapkaev R.A. « Spravochnik dermatoveenrologa» 1997g.

11. Skripkin Yu.K. Rukovodstvo po kojnыm i venericheskim boleznyam.M.Medistina, 2003 4 tomnik

12.Vestnik dermatologii venerologii Tibbiy jurnal.

13.Novosti dermatovenerologii i reproduktivnogo zdorovya Tibbiy jurnal.

Kushimcha :

1. Kalamkaryan A.A., Mordovstev V.N. ,Trofimova Klinicheskaya dermatologiya, M.1989

2.Somov B.A., Dolgov A.B. Professionalnыe zabolevaniya koji v veduщix otraslyax narodnogo xozyaystva. M.1976.

3.Studnistin A.A., Berenbeyn B.A. Differenstialnaya diagnostika ojnыx zabolevaniy. M.Med.,1989

4. Shaposhnikov O.K., Venericheskie bolezni. L.1991y.

Internet saytlari:

1) www tma uz

2)www .mediashhera aha.ru // dermatol// derm –mn htm

3)www . matrix ucdavis edu // DOJ . htm l

4)www.c.c. emory .edu //WHCL// medveb. Dermatology .html/

5)www I . Mosbycom // Mosbi // Periodicals // medicals // CPDM // dm / html

6)www. Skindex . com .,7)www amaassu/org//journals // standing // derm // dermhome .htm ,

8)www.crawford .com //epo // mmwz //world.html

Mavzu№8 Terining infekstion va autoimmun kasalliklari. Moxov, teri leyshmaniozi Kasalligini bolalik davrida kechishining uziga xosligi. Sklerodermiya, kizil yugurug – etiologiya, patogenez, klinika, diagnostika, differenstial diagnostika. Sklerodermiya kasalligini bolalik davrida kechishining uziga xosligi.

Collagen. Scleroderma, lupus erythematosus, dermatomyositis - etiology, pathogenesis, clinical features, diagnosis, differential diagnosis. Leprosy, cutaneous [dermal] leishmaniasis, Etiology, pathogenesis and epidemiology. Clinical form, lepromatous, tuberculoid and undifferentiated types of leprosy. Treatment. Clinical examination. Old World cutaneous Leishmaniasis - urban and rural type, differential diagnosis, treatment.

Ukuv vakti 6,0 (1,8 –bolalar yoshidagi, TMI – 1,0, 1.5 - ТМИ) soat
Ukuv mashgulotining tuzilishi		Kirish suzi Kirish bulimi Analitik bulim - innovastion texnologiyalar - masalalar - uyinlar - testlar 4. Amaliy bulim
Ukuv mashgulotining maksadi : Kunikmalar xosil kilish/bilimlarni chukurlashtirish
Pedagogik vazifalar: -talabalarni moxov, teri sil iva teri leyshmaniozi kasalliklarida zamonaviy tashxislash, kiyosiy tashxislash va optimal davoni aniklash masalalariga urgatish - moxov, teri sili va teri leyshmaniozi kasalliklari tasnifini berish -kasalliklar etiopatogenezi va bola yoshidagi uziga xos xususiyatlari tugrisida bilimlarni shakllantirish. -klinik kurinishlari, simptomlar, sindromlarni berish - Status localis buyicha tavsiflash -xususiy resteptura misollari bilan maxalliy va umumiy davolash asoslari xakida tushunchalar berish.	Ukuv faoliyatining natijalari: Talaba bilishi lozim: - moxov, teri sili va teri leyshmaniozi kasalliklari bor bemorlar kurigi, ularda toshmalarni aniklash, Ganzen tayokchasi, Borovskiy tanachasini laborator aniklash usullarini, Minor sinamasini utkazishni, ushbu kasalliklarda kiyosiy tashxisni, ularning rivojlanishida ekzogen va endogen omillar axamiyatini, davosidagi farklar, gospitalizastiyaga kursatmalar, mexnatga layokatliligini aniklash. Talaba bajara olishi lozim: teri va shillik kavatlarni kuzdan kechirish. Ayni kasalliklarga xos birlamchi va ikkilamchi toshmalarni aniklay bilish, kasallik anamnezi va shikoyatlarini taxlil kila olish, klinik kurinish, laborator taxlillar natijalari buyicha tashxislash va kiyosiy tashxislash. Talaba bajara olishi lozim : laborator taxlillar natijalarini sharxlay bilish, ushbu dermatozlarni maxalliy va umumiy davosini utkaza olish, birlamchi va ikkilamchi morfologik toshma elementlarini mustakil ravishda tashxislash va ajrata bilish. Talaba bajara olishi lozim : teri leyshmaniozida maxalliy davolash asoslari va usullarini bilish.
Ukitish usuli	«uch boskichli intervyu», «moychechak», «galereya buyicha sayoxat» kabilar tadbik etish usullari bulib xisoblanishi mumkin. Toshma elementlarida «aylana stol» usulini kullash. Barcha moxov yoki leyshmanioz kasalliklari belgilarini yozib chikish uchun bir varak kogozi aylana buylab utkaziladi. Xar bir talaba uz variantlarini yozib chikadi. Sungra muxokama utkazilib, notugri javoblar uchiriladi va tugri javoblar mikdori buyicha talabalar bilimi baxolanadi. «Galereya buyicha sayoxat» usulini kullash. Talabalar juftliklarga bulinishadi. 10 dakika davomida bir juftlik moxovnni, boshkasi leyshmaniozni, uchinchisi esa teri tuberkulezini yozib chikadi. Sungra ular uz variantlari bilan almashib, bir-birlarini javoblarini baxolashadi, uz tuzatishlarini kiritishadi.
Ukuv faoliyatini tashkillashtirish shakllari	Guruxlarda jamoaviy ishlash, individual.
Ukitish vositalari	Mashgulot ukuv xonasida olib borilib poliklinikadagi kabul xonasi, boglov xonasi va klinik laboratoriya xonalariga tashrif bilan utkaziladi. Kullaniladi: Mulyajlar, atlas, flip-kartlar, slaydlar, ukituvchi testlar, kompyuter-elektron shakli, ukituvchi-tekshiruvchi programmalar, laborator va b. tib. jixozlari (mikroskop va b.), multimediyali vositalar, TV video,
Kayta boglanuv usullari va vositalari	Blist-surov, testlash, bajarilgan ukuv mashguloti natijalari prezentastiyasi, «uyla –juftliklarga bul – fikrlar bilan almash»