Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

Tashkiliy - huquqiy shakldagi tadbirkorlik jumlasiga shirkatlar, jamiyatlar, 
kooperativlar kiradi. 
Tadbirkor xaridorlar ko’p jihatdan hozirgi va kutilayotgan talab darajasi, pul 
qiymati kabi iqtisodiy holatlar ta’siri ostida hisoblanadi. Boshqa muhim omil bu 
zarur materiallarning taklifi hisoblanadi. Ko’p korxonalar hozirgi kunda faoliyat 
uzilib qolmasligi maqsadida tanqis materiallarni saqlash uchun kattaroq omborlarni 
tashkil etishmoqda. Tadbirkor xaridorlarga shuningdek siyosiy, texnologik va 
jamiyat rivojlanish darajasi ham ta’sir o’tkazadi. Shu bilan birga, xalqaro marketing 
sharoitida millat, an’analar ham xarid jarayonida muhim rol o’ynaydi. Tadbirkorlar 
ushbu omillarni o’rganishlari va ularni o’zlari uchun imkoniyatga aylantirishlari 
darkor. Tadbirkorlik psixologiyasi borasida rus olimlari tomonidan olib borilgan 
tadqiqot ishlari ham iqtisodiy psixologiya sohasini keng qamrovli yangiliklar bilan 
boyitgan. Rus olimlaridan S.Bulgakov (1871-1944), P.Struve (1870-1944),
P.Saviskiy (1895-1965) lar o’z izlanishlarida xo’jalikda, ayniqsa, tadbirkorlik 
faoliyatida muhim o’rin tutadigan psixologik omillarga katta ahimiyat berishgan. 
251
Phillip Kotler, Gary Armstrong. Marketing asoslari. 15-nashr. Darslik. “Pearson Education Limited” nashriyoti. 
2014 yil. 185-b. 
Hosil qilngan 
talab
-
Iste’molchi 
mahsulotlariga 
bo’lgan talabdan 
shakllanadihan 
biznes talabi 

---

361 
Rossiya olimlarini tadbirkorlik faoliyatini yoritishga bag’ishlangan ishlarining 
xarakterli tomoni - ushbu fenomenning ijtimoiy-psixologik qirralariga diqqatni 
yo’naltirilganligi bilan ajralib turadi. Jumladan, bu muloqot muammolari, xo’jalik 
faoliyatiga kirishuvchi odamlar va guruhlar o’rtasidagi o’zaro munosabatlar va xatti-
harakatlar orqali izohlanadi.
XX asrning oxirgi yillarida esa tadbirkorlik fenomenini yangicha tahlil qilishga 
V.Avtonomov, V.Aseyev
va sosiologlar T.Zaslavskaya, V.Radayev
va boshqalar 
harakat qilishgan. 
Tadbirkorlik – bu inson faoliyatida turli ko’rinishlarda namoyon bo’ladigan 
xususiyatlardan biridir. V.Dal fikricha, tadbirkor odam bu biror ishni boshlamoqchi 
bo’lgan, ijodiyotga yangicha yondashishga qodir, odamlarni birgalikda faoliyatga 
chorlashda samarali aloqa tashkil etishni biladigan insondir. 
181-rasm 
Shuningdek, bu borada psixologiya institutida A.Juravlyov, V.Poznyakov
boshchiligida qator ilmiy-tadqiqotlar o’tkazilgan bo’lib, natijada, ishbilarmonlik 
borasida rossiya tadbirkorlariga xos qator etnopsixologik xususiyatlar o’rganildi. 
Tadqiqot natijalariga ko’rsatishicha, Rossiyalik ishbilarmonlar tomonidan 
tadbirkorlik faoliyatini tanlanishining quyidagi muhim 
uch motivi
mavjud:
mustaqillikka erishish (ya’ni o’zining shaxsiy biznesiga ega bo’lish); 
o’z qobiliyatini ayirboshlash; 
iqtisodiy ta’minlanganlik. 
A.Krilov
,
tadbirkorlik faoliyatini ilmiy tahlil etib, unga: “Bozor 
munosabatlarining xarakterli jihatlaridan biri – tadbirkorlikdir. Tadbirkorlik bu – 
fuqaroning qonunchilik doirasida, foyda olish uchun o’z javobgarligi ostida tavakkal 
qilishga yo’naltirilgan faoliyatidir”, – deb ta’rif berib o’tadi. Uning fikricha, 
tadbirkorlikni rivojlantirishning asosiy shartlari bo’lib, quyidagi