Тармоқдаги рақобатга субститут товарлар таъсири

Қийматлар занжири ва унинг таркиби
Asosiy mahsulotni tejamkor usullaridan foydalanib, ishlab-chiqarishni takomillashtirish xarajatlarni sezilarli pasaytiradi. Kompaniyaning xarajatlar zanjirini qayta tashkil etib, past xarajatlarda ustun bo’lish yo’llari quyidagilardan iborat:

• 
  Mahsulot konstruktsiyasini soddalashtirish;
  
• 
  Ortiqcha takliflardan voz kechish va faqat asosiy mahsulotni yoki xizmatni taklif etish xarajatlar strukturasini qisqartirishga olib keladi.
  
• 
  Biznesning asosiy jarayonlarini qayta-qurish, majburiy bo’lmagan ishlar sonini imkoni boricha qisqartirish;
  
• 
  Texnologik jarayonlarni takomillashtirish. Sodda va kamroq kapital mablag’larni talab qiladigan va yaxshi sozlangan texnologiyadan foydalanish.
  
• 
  Qimmatbaho xom-ashyodan va juftlovchi buyumlardan foydalanishni talab qilmaydigan ish usullarini yaratish;
  
• 
  Tovarni bevosita yakuniy iste’molchiga sotishni kengaytirish. CHakana va ko’tara sotuvchilarning (vositachilarning) foydasini qisqartiradigan va xarajatlarni pasaytiradigan usullarni qo’llash;
  
• 
  Mahsulotni tashish, saqlash va unga xizmat ko’rsatish bilan bog’liq xarajatlarni kamaytirish uchun korxonani iste’molchilarga va ta’minotchilarga yaqinlashtirish;
  
• 
  Raqobatchilarga nisbatan yuqoriroq vertikal integratsiyaga erishish.
  
• 
  “Hamma biron narsaga ega bo’lsin” yondashuvidan voz kechish va bozorning asosiy talablarini qondirish uchun cheklangan tovarlar assortimentini taklif etish. Ushbu hol mahsulotning har xil variantlarini ishlab chiqarish bilan shug’ullanadigan bo’linmalarni qisqartiradi va xarajatlarni kamaytiradi.
  

Past xarajatlar asosida muvaffaqiyati faoliyat ko’rsatadigan ishlab chiqaruvchilar mahsulot yaratilishining hamma bo’g’inlarida xom-ashyodan tejamkorlik bilan foydalanadilar va past xarajatlarda raqobatchilardan ustun bo’lishga harakat qiladilar. Buning uchun ular hamma mavjud usullarni qo’llaydilar va biron-bir imkoniyatni e’tibordan chetda qoldirmaydilar. Past xarajatlar asosida mahsulot ishlab chiqaruvchilar odatda xarajatlar bo’yicha yuqori korporativ madaniyatga egadirlar, ya’ni: binoni va xonalarni bezashdagi oddiylik, rahbarlar hashamati uchun minimal xarajatlar, keraksiz xarajatlarga yo’l qo’ymaslik, byudjetni yuqori darajada tashkil etish va boshqalar.