Tarix-7 2017.(Uzb). indd

51-rasm . Ajanta
ibodatxonasiga
o ‘yib ishlangan
rasm

---

64
I I BOB. IL K O RTA ASRLARDA OSIYO
ra la r va k o ‘p rik la r b u n y o d etish - 
gan. Xitoy rassomlari ipak, qog‘oz, 
yog‘och va to sh d a o ‘zlarining ajo- 
yib s a n ’a t a s a rla rin i y a ra tg a n la r. 
R asso m ch ilik n in g devoriy rasm lar 
chizish sohasi ayniqsa rivoj topgan.
P e k in d a V I I I a s rd a n b o s h la b
«P o y ta x t a x b o ro ti» n o m li g a z e ta
chiqariladi. U nda imperator farmon- 
lari va eng m uhim voqealar yozilgan. Gazetani yog‘ochda 
o ‘yib yozilgan m atndan ko‘paytirishgan.
X ito y ta b ib la r i m u ra k k a b ja r r o h lik m u o la ja la rin i 
o ‘tkazib, tu rli o ‘sim liklarning shifobaxsh xususiyatlarini 
aniqlab, ulard an d o ri-d arm o n lar tayyorlaganlar. X itoyda 
dastlabki pantom im a — im o teatri tashkil etilgan. B ud- 
dizmning tarqalishi nafaqat xitoyliklar hayotiga, balki ular- 
ning m e’morchiligiga ham katta ta ’sir k o ‘rsatgan.
1. N im a sababdan M uham m ad Xorazmiy, Abu Ali 
ibn Sino kabi allom alar faoliyatlari ham «Jahon 
tarixi», ham «O‘zbekiston tarixi»da beriladi?
2. X alifalikda ilm -fan n in g qaysi so h alari yuksak 
rivojlangan?
3. 49, 50, 51, 52-rasmlarni nimalar birlashtirishi va 
nim alar farqlashini qiyoslang.
4. Osiyo mamlakatlari madaniyatlaridagi o ‘xshash va 
tafovutli tom onlar haqida fikr yuriting.
52-rasm . Tan sulolasi
davrida to g ‘da o ‘yib
ishlangan Budda haykali
Musiqachi va qo‘shiqchi Ziryab IX asrda yashagan. 
U k o ‘plab yangiliklar kiritgan. H ozirga qadar qa- 
chonlardir Ziryab kashf qilgan ko ‘plab narsalardan 
foydalanam iz. U m avsum ga qarab kiyim kiyishni 
joriy etgan. Y upqa shisha idish oltin va kum ush 
idishga n isb atan qulay va nafis ekanligini isbot- 
lagan. T antanalarda dasturxonga tao m tortishning 
qat’iy tartibini belgilab bergan: dastlab suyuq taom
(sho‘rva kabi), ortidan go‘shtli taom , so‘ng parran- 
da go‘shti va nihoyasida shirinliklar tortilgan.

---