Tarix-7 2017.(Uzb). indd

Tàbiàt và insîngà qiziqishning pàydî bo‘lishi. Yangi màdàniyat àrbîblàri insînni o‘rgànishni o‘zlàrining àsîsiy vàzifàlàri dåb bilgànlàr. Shu sàbàbdàn ulàrni gumànistlàr dåb àtàydilàr. Yangi Uyg‘înish yoki Gumànizm màdàni- yati nàmîyandàlàri inson va uning yaràtuvchilik dàhîsini tàn îlishgà chàqirdilàr.

Uyg‘înish àtàmàsi esà (frànsuzchà «Rånåssàns») yangi màdàniyatning àntik dàvr bilàn àlîqàdîrligini ko‘rsàtàdi. Sharqqà sàlib yurishlàri và undàn kåyingi Låvànt bilàn sàvdî-màdàniyat bîràsidàgi dîimiy àlîqàlàr itàliyaliklàr- ning qàdimgi yunîn qo‘lyozmàlàri, àntik sàn’àt và må’- mîrchilik yodgîrliklàri bilàn tànishishigà imkîn båràdi.

Uyg‘înish màdàniyati màrkàz- làri. Bu davrda Itàliyadà Flîrånsiya àlîhidà o‘rin tutàdi. Sàvdîdàn kål- gàn dàrîmàd uni Yevropaning eng bîy shaharlàridàn birigà àylàntiràdi. Shahar hîkimlàri to‘plàngàn bîy- liklàr hisîbidàn må’mîrchilik îbidà-

làrini bunyod ettirib, hàykàltàrîshlik và ràssîmchilikni yuksàltirgànlar.

101-rasm. Florensiya

Eng màshhur ràssîmlàr, hàykàltàrîshlàr, må’mîrlàr Flîrånsiyadàn bo‘lib, shahar-råspublikà hîkimlàri ulàrning bàràkàli ijîdi uchun shàrîit yaràtib bårgànlàr.

Màdàniyat màrkàzlàridàn yanà biri Vånåtsiya edi. Sha- hardà kitîb chîp etish yuksàlgan. Venetsiyada nàshr qilin- gàn àntik dàvr muàlliflàri và gumànistlàr àsàrlàri butun Yevropadà kång tàrqàlgàn.