Тарихшунослик фанидан

Birinchi qoida – iqtisodiy islohotlarning siyosatdan ortda qolmasligi, biror mafkuraga bo‘ysundirilmasligi qoidasi.
Ikkinchi qoida–o‘tish davrida davlatning bosh islohotchi bo‘lishi, islohotlarning ustuvor yo‘nalishlarini belgilab berishi, o‘zgarishlar siyosatini ishlab chiqishi va uni izchillik bilan o‘tkazishi qoidasi.
Uchinchi qoida– qonunlarga rioya etish ustuvor tamoyil bo‘lishi, demokratik yo‘l bilan qabul qilingan istiqlol Konstitutsiyasi va qonunlarni hech istisnosiz hamma tomondan hurmat qilinishi va ularga og‘ishmay rioya etilishi qoidasi.
To‘rtinchi qoida–aholining demografik tarkibini hisobga olgan holda kuchli ijtimoiy siyosat o‘tkazilishi qoidasi.
Mamlakatimizda bozor munosabatlarini joriy etish bilan bir vaqgda aholini ijtimoiy himoyalash yuzasvdan oldindan ta’sirchan choralar ko‘rilib borildi va bu masala bozor iqtisodiyoti yo‘lidagi eng dolzarb vazifa bo‘lib qoldi va bundan keyin ham shunday bo‘lib qoladi.
Beshinchi qoida – bozor iqtisodiyotiga o‘tishda ob’ektiv iqtisodiy qonunlar talablari hisobga olingan holda «inqilobiy sakrash»larsiz, ya’ni evolyutsion yo‘l bilan puxta o‘ylab, bosqichma-bosqich amalga oshirilishi qoidasidir.
Ana shu muhim qoida – tamoyillar O‘zbekistonning mustaqil rivojlanish va taraqqiyot yo‘liga asos qilib olindi hamda yangi ijtimoiy-siyosiy tizimga tadrijiy o‘tish jarayonlarining negizini tashkil etdi. Istiqlol davrining o‘tgan o‘n yili shuni yaqqol isbotlaydiki, rivojlanishning mashhur besh tamoyilining amalga oshi-rilishi mamlakatda ijtimoiy-siyosiy barqarorlikni, eng muhimi, bozor munosabatlarini joriy etish yo‘lidan izchil harakat qilishni to‘la ta’minladi.
Islom Karimov o‘zining «O‘zbekiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish yo‘lida» nomli kitobida iqtisodiyotni tubdan isloh qilish kontseptsiyasini yana ham chuqurroq ko‘rsatib beradi. Unda nazariy, ilmiy va hayotiy jihatdan muhim xulosalar asoslanib, bozor munosabatlariga bosqichma-bosqich o‘tishning O‘zbekiston uchun afzalliklari maxsus yoritib beriladi. Jumladan, «bir bosqichni tamomlagandan keyingina, zarur shart-sharoitlarni yaratib, yangi bosqichga o‘tish mumkin, chunki har bir bosqichda tafakkurimizni o‘stirib, eri-shilgan real natijalar bilan odamlarni yangi tuzumning afzalligiga ishontiribgina islohotlarni oxirigacha amalga oshira olamiz. Iqtisodiy strukturasi rivojlangan, samarali ijtimoiy munosabatlarga ega bo‘lgan jamiyatni qura olamiz».
Ushbu kitobning ikkinchi qismida Islom Karimov mamlamlakatni iqtisodiy rivojlantirish borasidagi asosiy vazifalar – xususiylashtirish va raqobatchilik muhitini shakllantirish jarayonlarini chuqurlashtirish, makroiqtisodiy barqarorlikka erishish, milliy valyutani mustahkamlash, ijtimoiy kafolatlari kuchli bo‘lgan demokratik davlatni shakllantirish kabilarni belgilab, muammolarning nazariy, ilmiy va amaliy echimini topib beradi. Shunday ekan, mazkur masalalar rivojining ustuvor yo‘nalishlari quyidagicha bo‘lishi hayot mantig‘ining tadrijiy o‘zgarishlariga ham ayni muvofiq keladi:
birinchidan, mulkchilikning barcha shakllariga erkinlik berilishi, shaxsiy tashabbus va ishbilarmonlikka yo‘l ochish, tadbirkorlikning qo‘llab-quvvatlanishi;