Тарих машғулотларида ўтилган мавзуларни дидактик ўйинлар орқали

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ
2015, 10
«7х7» ўйини
1
.
Шу ўринда «7х7» ўйинини ҳам эътиборин-
гизга ҳавола этмоқдамиз. Ушбу ўйин 7х7 мах-
сус ўйин доскасида амалга оширилгани учун 
шундай номланган.
Ўйиннинг тавсифи.
Бу ўйин ўқувчиларни 
ўтилган мавзуларни такрорлаш, берилган са-
волларга аниқ, тез ва тўғри жавоб бериш, ўз-
ўзига ишонишга ва ўқитувчи томонидан барча 
ўқувчиларнинг эгаллаган билимларини таҳлил 
қилиб баҳолашга мўлжаллаган.
Ўйин мақсади
. Дарс жараёнида ўқувчи-
ларни фикрлаш, ўз фикрини мустақил равишда 
эркин баён эта олиш, ўзини-ўзи баҳолаш, якка 
ишлаш, гуруҳда ишлаш масъулиятини англаш, 
бошқалар фикрига ҳурмат билан қараш, керак-
ли фикрни жойида айта олиш ва албатта тўғри 
ёки нотўғрини ажрата олишга ўргатишдан 
иборат.
Ўйиннинг қўлланилиши
. Ўйин ўқув маш-
ғулотларининг барча турларида дарс охирида, 
предметнинг бирон-бир бўлими тугалланган-
да, ўтилган мавзуларнинг ўқувчилар томони-
дан ўзлаштирилганлик даражасини баҳолаш, 
такрорлаш, мустаҳкамлаш, ўзаро беллашиш 
учун мўлжалланган.
Ушбу ўйин ўқув машғулоти жараёнида 
гуруҳ ларга бўлиниш шаклида ташкил этилади.
Машғулотда фойдаланиладиган 
воситалар
: 
1-расмда берилган жадвал-чизма (бу чиз ма 
катта қилиб доскага илинади), шашка донала-
рига ўхшаш 2 хил рангдаги тошлар, ўқувчи-
ларни гуруҳларга ажратувчи рақамли қоғоз, 
қайси гуруҳнинг дастлаб ўйинни бошлашини 
аниқловчи бирон-бир предмет (масалан, ранг-
ли қоғоз ёки танга).
1
Таълим муаммолари (Ўзбекистон Республикаси Олий 
ва ўрта махсус таълим вазирлигининг илмий-услубий 
журнали). 2012, 3-сон. -38-б.
Эслатма. 
Ушбу ўйинни қўллаш жараёнида 
гуруҳни фақат 2 гуруҳга эмас, балки 4 гуруҳга 
ҳам ажратиб қўллаш мумкин. Бунда махсус 
белгилар натижасида барча гуруҳ ярим финал-
дагидек бир-бири билан беллашади. Кўп балл 
тўплаган 2 гуруҳ худди финалга чиққандек, 
ўйин натижасига кўра ғолибни аниқлайди.
Умуман олганда ушбу ўйин усулини шундай 
тасаввур қилингки, 7 тадан иборат 2 та гуруҳ 
7 қатордан иборат бўлган жадвал маркази-
га икки томонидан ҳаракат қилиб саволлар-
га жавоб бериш орқали олдинроқ марказга, 
яъни «5» баҳо олиши мумкин бўлган жойга 
етиб келишини назарда тутади. Албатта бун-
дай имконият фақатгина ўз устида ишлаган 
ўқувчиларгагина насиб қилади.